Provincie start procedure om uitstoot SiC-vezels bij ESD te stoppen

De provincie Groningen is van plan een dwangsom op te leggen aan ESD-SIC in Farmsum, als het bedrijf niet stopt met de uitstoot van siliciumcarbidevezels. Eind vorig jaar bleek uit TNO-onderzoek dat het bedrijf SiC-vezels uitstoot, terwijl het daar geen vergunning voor heeft. Dit is voor de provincie aanleiding om een formele handhavingsprocedure te starten. ESD-SIC heeft vier weken de tijd om te reageren op het voornemen van Gedeputeerde Staten.

Het bedrijf krijgt vervolgens twaalf weken de tijd om de uitstoot van de SiC-vezels naar nul terug te brengen. Als het daarna toch gebeurt, moet ESD-SIC per geconstateerde overtreding een dwangsom van 250.000 euro betalen, met een maximum van 750.000 euro.

Eind vorig jaar bleek uit luchtmetingen van TNO dat een zeer lage concentratie SIC-vezels was aangetroffen in meetpalen rondom industrieterrein Oosterhorn in Farmsum. Deze vezels zijn door de GGD als vermoedelijk kankerverwekkend aangemerkt. De aangetroffen hoeveelheid vezels vormt volgens de GGD een zeer beperkt gezondheidsrisico.

Milieuzone Maastricht wacht op witte rook staatssecretaris

Het college van B&W heeft aan de gemeenteraad het ontwerp voor een milieuzone gepresenteerd voor het centrum van Maastricht. Na tussenkomst van het Rijk wordt gehandhaafd middels camera’s in plaats van vignetten. Omdat een groot deel van het Maastrichtse verkeer uit Duitsland en België afkomstig is, is het belangrijk dat de automatische nummerplaatherkenning van deze buitenlandse kentekens is gegarandeerd.

De staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat heeft toegezegd de automatische handhaving van buitenlandse voertuigen zo spoedig mogelijk te regelen. Zij geeft ook aan dat een oplossing in de maak is, maar kan momenteel geen garanties bieden. Het college acht dit punt zo wezenlijk voor het succes van de milieuzone, dat het de gemeenteraad adviseert een definitief invoeringsbesluit pas te nemen zodra de staatssecretaris aangeeft wanneer de automatische nummerplaatherkenning van buitenlandse voertuigen zal zijn geregeld.

De milieuzone is een vergaande duurzaamheidsmaatregel, en daarvoor is maatschappelijk draagvlak erg belangrijk. Dat wordt volgens het college verkregen door zekerheid te bieden aan betrokkenen en waar nodig ook de helpende hand te bieden.

Het Rijk wil dat in heel Nederland dezelfde normen worden gehanteerd voor milieuzones. Dat betekent dus ook voor Maastricht dat in een aantal stappen kan worden toegewerkt naar een volledig emissieloos verkeersaanbod in 2030. Het landelijke model bestaat uit de volgende stappen. Elke nieuwe stap vergt een raadsbesluit.

80 oplossingen voor klimaat

Drawdown is het meest omvattende plan dat ooit is voorgesteld om klimaatontwrichting te keren. Het is een onderzoeksproject van een groep internationale wetenschappers onder leiding van researchdirecteur Chad Frischmann.

De uitkomsten van het project Drawdown tonen aan dat de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen met het juiste beleid binnen dertig jaar aanzienlijk kan worden teruggedrongen. Hierdoor kunnen de mondiale klimaatdoelstellingen die tijdens de klimaattop in Parijs zijn gesteld, daadwerkelijk worden gehaald.

Voor het project hebben de onderzoekers 80 klimaatoplossingen gerangschikt en doorgerekend, en nog eens 20 veelbelovende innovaties beschreven - om maar aan te geven dat er zelfs nog veel meer mogelijk is. De resultaten van het onderzoek zijn gebundeld in het boek ‘Drawdown‘, een New York Times bestseller die in 17 talen is vertaald, waaronder nu ook in het Nederlands. Op initiatief van WakaWaka en TSM Business School wordt het boek nu aangeboden aan alle leden van de Tweede Kamer, Nederlandse topambtenaren en aan 50 CEO’s van Nederlandse ondernemingen.

‘Drawdown’ stelt oplossingen voor om de klimaatontwrichting niet alleen tegen te gaan, maar zelfs drastisch terug te dringen. Zo blijkt dat onderwijs voor meisjes in ontwikkelingslanden in de top 10 van meest effectieve maatregelen staat, een top 10 waarin sowieso minder oplossingen voor energieopwekking voorkomen dan je zou verwachten. Onderwijs voor meisjes in lage lonenlanden is geen klimaatoplossing. Maar het effect van een leven dat vrouwen meer in eigen hand krijgen, inclusief verbetering van reproductieve gezondheid en -rechten, heeft (ook) een sterk klimaateffect,  zo becijfert Drawdown. Vrouwen dragen in veel gebieden de landbouw. Als zij hun kennis dankzij onderwijs  kunnen verrijken, kan dat hele gemeenschappen mobiliseren bij het omgaan met de effecten van klimaatontwrichting.

In het donker kun je geen huiswerk maken. Kerosine lampen geven niet alleen slecht licht, maar zijn ook nog eens gevaarlijk en duur in gebruik. Onderzoeken van onder andere de Wereldbank tonen aan dat de schoolresultaten van scholieren in gebieden zonder elektriciteit sterk verbeteren - al binnen een jaar - wanneer zij in plaats van giftige, gevaarlijke kerosine lampen, gebruik kunnen maken van lampen op zonne-energie.

Rond 12.15 wordt Drawdown vandaag aangeboden aan Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Stientje van Veldhoven, enkele vertegenwoordigers van fracties uit de Tweede Kamer en na de bijeenkomst ook aan vertegenwoordigers van de grootste Nederlandse CO2 producenten.

Haarlemmermeer en Boomfeestdag lanceren op 13 maart KinderKlimaatafel

In aansluiting op de 5 Klimaattafels lanceren Stichting Nationale Boomfeestdag en Haarlemmermeer, een week vóór de Provinciale Staten-verkiezingen, de Kinder-Klimaattafel: op woensdag 13 maart, tijdens de 63ste Boomfeestdag in Haarlemmermeer, dit jaar gastgemeente Nationale Viering Boomfeestdag. Kinderen willen ook een stem laten horen over hun ideeën/suggesties voor een beter klimaat, hun toekomst. Boomfeestdag biedt 350 deelnemende kinderen nu een podium. De KinderKlimaattafel moet resulteren in een KinderKlimaat-advies voor de regering en mede bepalend worden voor de Klimaattafels.

Klimaat staat bovenaan in de verkiezingsprogramma’s vanwege de 5 Klimaattafels en het Klimaatakkoord. Op dit moment praten alleen volwassen over het klimaat. Kinderen worden niet gehoord, terwijl zij de volwassenen van morgen zijn. Een gezond klimaat is vooral in hun belang. Zij moeten een stem krijgen en daarom gaan 350 kinderen op Boomfeestdag praten met landelijke, provinciale en lokale politici én met het bedrijfsleven over hun ideeën voor een beter klimaat. Dit resulteert in een KinderKlimaat-advies. Boomfeestdag hoopt dit advies die dag aan te kunnen bieden aan Minister Wiebes en Klimaatberaad-voorzitter Nijpels.

Haarlemmermeer is de trotse gastheer voor de 63ste Nationale Viering Boomfeestdag. Naast de KinderKlimaattafel planten zo’n 350 kinderen in PARK21 ruim 350 bomen om te benadrukken dat in de Klimaatakkoorden van Parijs (2015) en Rotterdam (2016) en het eind vorig jaar aangeboden Klimaatakkoord het planten van bomen nadrukkelijk opgenomen is als klimaatmaatregel. Dit maakt Boomfeestdag actueler dan ooit.

'Doelen Urgenda-zaak en Energieakkoord voor 2020 niet in zicht'

Drie Nederlandse klimaat- en energiedoelen voor 2020 zijn niet in zicht. Dat zegt het Planbureau voor de Leefomgeving. In 2020 komt de reductie van de uitstoot van broeikasgassen naar verwachting uit op 21 procent ten opzichte van 1990, met een bandbreedte van 17 tot 24 procent. Het doel van 25 procent reductie, uit het vonnis in de Urgenda-rechtszaak, wordt daarmee niet gehaald.

Het aandeel hernieuwbare energie in 2020 komt naar verwachting uit op 12,2 procent. Daarmee is het EU-doel van 14 procent niet binnen bereik. De energiebesparing in 2020 komt uit op 81 petajoule.

Het PBL komt tot de conclusies in de notitie ‘Kortetermijnraming voor emissies en energie in 2020’. Deze raming is opgesteld op verzoek van het Kabinet en de Borgingscommissie van het Energieakkoord. Deze raming spitst zich toe op de drie belangrijkste klimaat- en energiedoelen voor Nederland in 2020 en kan worden gezien als een gedeeltelijke actualisatie van de Nationale Energieverkenning (NEV) 2017. Het concrete klimaat- en energiebeleid tot 1 mei 2018 is onderdeel van deze raming. Het Ontwerp van het Klimaatakkoord (gericht op 2030) uit december 2018 is niet beschouwd.

De geraamde uitstoot van broeikasgassen in 2020 ligt naar verwachting 21 procent lager dan in 1990. Die reductie valt lager uit dan het doel van 25 procent, een doel dat door de rechter in de Urgenda-zaak is afgeleid uit een door Nederland ondertekend internationaal verdrag. De absolute uitstoot komt in 2020 uit op 175 [168-183] megaton CO2-equivalenten. Dit is 9 [2-17] megaton CO2-equivalenten boven het emissieplafond van 166 megaton in 2020 dat uit het vonnis in de Urgenda-zaak volgt.

De uitstoot van broeikasgassen bedroeg in 2017 circa 193 megaton CO2-equivalenten en daalt tot circa 175 megaton in 2020. Circa 70 procent van deze emissiedaling is toe te schrijven aan een afname in de Nederlandse elektriciteitsproductie door kolen- en gascentrales in Nederland. Deze verwachte daling in de elektriciteitsproductie kent echter wel een grote mate van onzekerheid. De overige 30 procent van de verwachte emissiedaling tussen 2017 en 2020 komt door reducties in de landbouw, de industrie, de gebouwde omgeving en verkeer en vervoer.
Het aandeel hernieuwbare energie groeit naar verwachting van 6,6 procent in 2017 naar 12,2 procent in 2020, met een bandbreedte van 11 tot 13 procent. Het Europese doel voor Nederland van 14 procent in 2020 is daarmee niet binnen bereik. Het grootste deel van de groei tot en met 2020 wordt veroorzaakt door een groei in de bijmenging van biobrandstoffen, het meestoken van biomassa in kolencentrales, zon-PV, en windenergie op land en zee.

De finale energiebesparing als gevolg van de maatregelen uit het Energieakkoord komt in deze raming uit op 81 [52-108] petajoule in 2020. Hieruit volgt dat met het huidige beleidspakket het doel van 100 petajoule in 2020 waarschijnlijk niet wordt gehaald. Wel omvat de bovenkant van de bandbreedte (zie de toelichting onderaan) het doel van 100 petajoule.

Deze kortetermijnraming gaat ook in op nieuwe inzichten ten opzichte van de NEV 2017. Zo komt de verwachte uitstoot van broeikasgassen in 2020 nu uit op 175 megaton. Dat is 5 megaton hoger dan de raming uit de NEV 2017 (met 170 megaton). Onder meer de hogere economische groei zorgt ervoor dat de emissiestatistieken over de afgelopen jaren anders zijn uitgepakt dan eerder verwacht. Dit leidt tot een toename van de emissieramingen met circa 3 megaton (van de totale toename van per saldo 5 megaton).

Van deze 3 megaton is ruim de helft toe te rekenen aan de bijgestelde raming voor verkeer en vervoer. Die raming valt hoger uit dan in de NEV 2017 door de hogere economische groei, de import van onzuinige auto’s en doordat we minder over de grens tanken. De raming voor de gebouwde omgeving en de industrie valt nu ook hoger uit in 2020 omdat het energieverbruik daar minder daalt dan eerder verwacht in de NEV 2017. Circa 2,4 megaton van de per saldo 5 megaton wordt verklaard door twee noodzakelijke correcties op eerdere statistieken van het CBS en ramingen van ECN en PBL. Tegenover de hogere uitstoot staat dat beleidswijzigingen tussen mei 2017 en mei 2018 per saldo tot een extra emissiereductie van circa 0,3 megaton in 2020 hebben geleid.

Bouwen zonder uitstoot van broeikasgassen en geluidsoverlast

Amsterdam is naar eigen zeggen voortdurend op zoek naar manieren om de bouwprojecten in de stad met zo min mogelijk overlast en zo duurzaam mogelijk uit te voeren. Om deze nieuwe manier van werken in Amsterdam een stap verder te kunnen brengen, ondertekende wethouder Dijksma op 10 januari drie Green Deals.

Met de ondertekening van deze Green Deals zegt de gemeente toe dat ze zich zal inzetten voor duurzaamheidswinst op bouwprojecten, het verminderen van de uitstoot van werktuigen op de bouwplaats en slimme bouwlogistieke oplossingen. Bij de werkzaamheden aan de Rechtboomssloot komen de drie Green Deals samen.

In het centrum wordt aan de Rechtboomssloot een kademuur vervangen. De aannemer maakt gebruik van circulair beton met een lage milieudruk en werkt met vrijwel alleen maar elektrische werktuigen. De bouwmaterialen worden via het water aangevoerd met een elektrische boot. Daardoor neemt de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen af. Ook heeft de omgeving door de inzet van elektrische machines veel minder last van geluidsoverlast.

'Vleesvervangers goed voor milieu, maar ook gezonder'

Meer consumptie van vegetarische eiwitten kan jaarlijks miljoenen sterfgevallen voorkomen en de uitstoot van broeikasgassen drastisch terugdringen, zeggen onderzoekers van de Oxford Martin School. Vleesalternatieven zoals mycoproteïne, algen, bonen, insecten en kweekvlees hebben grote voordelen voor de volksgezondheid en het milieu. In hun rapport Alternative Proteins stellen de wetenschappers dat op duurzame wijze aan de voedingsbehoeften van een toekomstige wereldbevolking van 10 miljard mensen kan worden voldaan. Dat zou moeten gebeuren via een innovatieve combinatie van eiwitbronnen, verbeterde productiesystemen en ander consumentengedrag.

Leerlingen willen einde aan plastic verpakkingen

Gedeputeerde Josan Meijers gaf samen met leerlingen van basisschool de Viersprong op vrijdag 19 januari 2019 het startschot voor het project Mijn ideale school. Tijdens een kookles bespraken ze kleine en grote vragen rondom duurzaamheid.

De Viersprong vraagt met Mijn ideale school aandacht voor plastic verpakkingen. Leerlingen stapten al eerder naar de lokale supermarkten. Ze vinden het ‘gek dat alle winkels zoveel plastic om alle producten doen’. Met het project willen de leerlingen een plan maken om de winkels te vragen hiermee te stoppen. Tijdens kooklessen van meester Jeroen leren ze over het duurzaam produceren en bereiden van voedsel en de plek die eten in verschillende godsdiensten inneemt. In de schooltuin verbouwen ze groente en fruit en leren ze waarom ze geen gif moeten gebruiken, zodat ook insecten kunnen leven. Ook willen ze een oven maken voor de kooklessen.

De lokale Albert Heijn sponsort de school voor de ingrediënten voor de kooklessen. Deze ondernemer heeft geen invloed op bijvoorbeeld het plastic om een komkommer heen. Maar samen met de leerlingen kijkt de supermarkt wat ze wél kunnen doen. Bijvoorbeeld herbruikbare duurzame tasjes voor losse groente en fruit uitdelen aan de klanten.

Recordaantal blikjes en flesjes ingeleverd met GO€DBEZIG-actie

Een groot aantal Apeldoornse verenigingen kwam afgelopen jaar in actie tegen zwerfafval. In totaal hielden 81 verenigingen en maatschappelijke organisaties een eigen ‘geadopteerd’ gebied schoon. Per blikje en flesje kregen zij een vergoeding van €0,05 voor de clubkas. Afgelopen jaar is hiermee een recordaantal van 1.124.652 blikjes en flesjes ingezameld. Om de waardering voor de inzet en het enthousiasme uit te spreken, kregen zeven verenigingen een prijs uit handen van wethouder Mark Sandmann.

Grote winnaar was Gymnastiekvereniging Novitas met 44.069 ingezamelde blikjes en flesjes. Naast Novitas, vielen ook Zwemvereniging Aquapoldro en Sv Groen-Wit ‘62 in de prijzen. Daarbij werd een aantal verenigingen in het zonnetje gezet voor hun bijzondere prestaties. Zo blonken De Hunneruiters, Victoria Boys, De Sleppers en Vrienden Park Zuidbroek uit vanwege hun opvallende, ludieke en mooie acties.

De GO€DBEZIG-actie maakt onderdeel uit van de campagne Heel Apeldoorn is Rein. Meer informatie is te vinden via de website apeldoorn.nl/rein.

Gelderse industrie wordt steeds schoner

Terwijl de grote industriebedrijven veel kritiek krijgen over de bescheiden bijdrage die zij leveren aan het Klimaatakkoord, wordt de maakindustrie in Gelderland steeds schoner. Dit blijkt uit een onderzoek van TNO onder 20 industriebedrijven in Gelderland, waaronder Van Raam in Varsseveld en de Kaak Groep in Terborg. Ze passen nieuwe technieken toe in het productieproces, waardoor de industrie niet alleen slimmer maar ook schoner wordt.

Gedeputeerde Michiel Scheffer: ‘Gelderland wil de eerste afvalloze provincie van Nederland zijn. Als grootgebruiker van grondstoffen kan de industrie hier de ‘game changer’ in zijn. Door slim te werken wordt de Gelderse industrie steeds schoner.’

Gelderland heeft een bloeiende maakindustrie met veel verborgen kampioenen: innovatieve bedrijven die wereldwijd toonaangevend zijn in hun specialisatie. De toepassing van nieuwe technologieën in het productieproces kan de levensduur van producten verlengen en het materiaalgebruik tijdens het productieproces terugdringen.

Het onderzoek van TNO laat zien dat industriebedrijven in Gelderland steeds meer ‘circulair’ handelen en efficiënter omgaan met materialen en grondstoffen. De inzet van ict-innovaties, zoals 3D-printen en op afstand uitleesbare sensoren, spelen hierbij een belangrijke rol. Met deze intelligente onderdelen weet de producent op elk moment waar, wanneer en in welke toestand producten zich bevinden. Door deze informatie maakt het bedrijf makkelijker andere en schonere keuzes voor onderhoud, hergebruik en vervanging.

Om industriebedrijven een zetje in de rug te geven, trekt de provincie €1,4 miljoen euro uit met tenderregeling voor de Fabrieken van de Toekomst. Van 1 mei tot 1 september 2018 kwamen bedrijven met nieuwbouw- of uitbreidingsplannen mogelijk in aanmerking voor een bijdrage. Met €200.000 konden ze hun fabriek slimmer en schoner maken en hun ervaringen delen met andere ondernemers. De 7 winnaars zijn Claymount (Dinxperlo), Bosch (Kootwijkerbroek), Doeko (Weurt), Reesink (Hengelo), Spierings (Nijmegen), Ulamo Coating (Ulft) en Van Raam (Varsseveld). Zij werden 14 januari 2019 ontvangen door gedeputeerde Michiel Scheffer op het Huis der Provincie in Arnhem.

Michiel Scheffer: ‘De industrie van morgen is een industrie zonder schoorsteen. Een digitale industrie waarin afval de nieuwe grondstof is. Met de tenderregeling helpen we Gelderse industriebedrijven slimmer en schoner te werken. We investeren €1,4 miljoen in moderne industrielocaties waar de nieuwste technologie wordt toegepast, materialen worden gedeeld en hergebruikt en de vakmensen van morgen worden opgeleid.’

CO2-negatieve weg N211 grijpt net naast InfraTech Innovatieprijs 2019

Tijdens de twaalfde editie van vakbeurs InfraTech greep de provincie Zuid-Holland net naast de InfraTech Innovatieprijs 2019. Ministerie van Binnenlandse Zaken won met haar inzending Geo Kennis-Op-Maat waarmee de bovengrondse en ondergrondse situatie op bijvoorbeeld een bouwlocatie aan elkaar gekoppeld worden tot één virtuele en transparante 3D leefomgeving.

Het project van Zuid-Holland waarmee het groot onderhoud van de N211 tussen Den Haag en Poeldijk 'CO2-negatief' werd uitgevoerd was één van de 3 genomineerden in de categorie procesinnovatie, omdat de provincie erin is geslaagd om samen met de markt innovaties in en om de weg te toe passen die 3 keer zoveel CO2 besparen en compenseren als bij de wegwerkzaamheden wordt uitgestoten.

Onder de categorie 'procesinnovatie’ van de innovatieprijs vallen inzendingen waarbij een nieuw productieproces is ontwikkeld. Hierin viel Zuid-Holland op bij de vernieuwing van de N211. Het proces was er van begin tot eind op gericht om bouwbedrijven uit te dagen samen met partners te innoveren en zo de CO2-uitstoot van de wegvernieuwing onder nul te krijgen. In het proces lagen alleen de doelen vast, niet de weg ernaar toe. Door gebruik van de 'concurrentiegerichte dialoog' was voldoende flexibiliteit in de aanbesteding ingebouwd voor bouwbedrijven om ambitieuze en toch passende maatregelen voor te stellen.

Begin november is de vernieuwde N211 opgeleverd. Provincie Zuid-Holland, bouwbedrijf BAM Infra en ingenieursadviesbureau Sweco hebben samen 21 innovaties in de weg verwerkt, zoals warmteopwekking uit het fietspad, asfalt dat bij lage temperatuur wordt verwerkt, houten abri’s en vangrails, schimmels die teer uit het oude asfalt verwijderen, dynamische wegverlichting die ’s nachts dimt bij weinig verkeer en vlakker asfalt dat de rolweerstand van autobanden vermindert. Ook de N470 tussen Delft en Zoetermeer wordt momenteel met hetzelfde proces vernieuwd.

Met de InfraTech Innovatieprijs stimuleert nationale vakbeurs InfraTech innovatieve ideeën op het gebied van het bouwen, onderhouden, renoveren en verduurzamen van infrastructuur.
Iedere 2 jaar strijden vele bedrijven en instellingen om de InfraTech Innovatieprijs. Dit jaar waren er maar liefst 67 inzendingen, waarvan er 9 waren genomineerd in 3 categorieën: productinnovatie, procesinnovatie en vernieuwende samenwerking.

Rotgers: PBL-rapportages over landbouw en milieu controleren

Als het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) rapporteert over landbouw en klimaat, dan blijken die cijfers maar al te vaak niet te kloppen. Dit stelt projectcoördinator Geesje Rotgers van de Stichting Agri Facts (STAF). De Stichting STAF heeft het PBL gekapitteld over de 'buitengewoon slordige rapportage' over de impact van het eten van de helft minder vlees op de uitstoot van broeikasgassen. Het PBL meldde in eerste instantie dat dat een 'forse reductie' opleverde van '25 tot 40 procent minder broeikasgassen'. STAF-projectcoördinator Geesje Rotgers (tevens onderzoeksjournalist bij het vakblad Vfocus) vertelt dat de Stichting Agri Facts het grote internationale onderzoek waarop het PBL zich baseerde, erbij heeft gepakt en nageplozen.

Stadsetalage wordt draaipunt van duurzaamheid in Deventer

De stadsetalage, een expositieruimte van het nieuwe stadskantoor te Deventer, moet binnen een half jaar ruimte bieden voor onder meer tentoonstellingen over duurzaamheid. Organisaties en instellingen uit de stad die interesse hebben, kunnen zich melden bij de gemeente. Wethouder Carlo Verhaar: “Wij bieden een plek voor informatie en advies waarbij exposities van maximaal een half jaar elkaar afwisselen. Thema's als het gasloos maken van woningen en hoe zorg ik voor verkoeling in mijn buurt tijdens een warme zomer zijn voorbeelden daarvan."

Zo slecht is jouw huisdier voor het milieu

Het hebben van een hond of kat kan een flinke ecologische voetafdruk achterlaten. Vooral de grote voerconsumptie heeft impact op het milieu, aldus Niels Jongbluth, directeur van onderzoeksbureau ESU Services. Een paard vervuilt evenveel als 21.453 kilometer rijden in een SUV. De poes staat gelijk aan 1413 kilometer en met een hond staat gelijk aan 3677 kilometer, schrijft het AD. Een paard vervuilt evenveel als 21.453 kilometer rijden in een SUV. De poes staat gelijk aan 1413 kilometer en met een hond staat gelijk aan 3677 kilometer, schrijft het AD. Een konijn vervuilt evenveel als 691 kilometer met een SUV en een parkiet staat gelijk aan 124.

Ecologen Radboud werken mee aan onderzoek plasticvervuiling na containerramp Schiermonnikoog

In de nacht van 1 op 2 januari 2019 zijn boven de Waddeneilanden bijna 300 containers overboord geslagen van het vrachtschip MSC Zoe. Intussen is veel troep aangespoeld, waaronder piepschuim en fijne HDPE-plastickorrels. Met name het aanspoelen van die korrels is een potentiële ecologische ramp waarvan de gevolgen nog niet te overzien zijn. Ecologen van de universiteiten van Groningen, Wageningen en de Radboud Universiteit en het instituut voor zee-onderzoek NIOZ gaan hier onderzoek naar doen.

Omdat de aangespoelde plastickorrels mogelijk grote ecologische gevolgen hebben voor de kwetsbare waddennatuur, met name op en rond Nationaal Park Schiermonnikoog, voert de Rijksuniversiteit Groningen een eerste basisinventarisatie uit om in kaart te brengen wat er nu eigenlijk ligt op dat eiland - en wat na de storm van 8 januari waarheen gewaaid is.

Om de verspreiding van de kleinere plastickorrels echt goed in kaart te brengen, gaat een team van onderzoekers aan de slag. Wat de beste methode is om dat te doen, moet werkenderwijs nog worden uitgevonden. Marien ecoloog Laura Govers: 'We proberen verschillende methodes uit, ook om te kijken of we toekomstig onderzoek met ‘citizen-science’ (inzet vrijwilligers) verder zouden kunnen uitvoeren.'

Sojaolie in water Meppelerdiep

In het Meppelerdiep bij Meppel is sojaolie in het water terechtgekomen. De lozing ontstond toen het mis ging bij het vullen van een tank op een veevoederbedrijf. Daardoor stroomde 5 kubieke meter sojaolie in het water. Medewerkers van Waterschap Drents Overijsselse Delta en een bedrijf uit Zwartsluis hebben de olie opgeruimd.

Dronebeelden tonen weinig afval op Groningse kwelders

Uit beelden die woensdag 9 januari 2019 zijn gemaakt met een drone, is gebleken dat de vervuiling op de kwelders voor de Groningse vastelandskust gering is. Dat komt omdat het afval zich, door het hoge water en de harde wind van de afgelopen dagen, heeft verplaatst naar de dijkvoet. Het onderzoek vond plaats tussen Noordpolderzijl en de dijk bij Lauwersoog.

Aanvankelijk verzamelde het afval uit de containers, voornamelijk plastics en piepschuim, zich langs de rijshouten dammen in de kwelders. Met behulp van een drone is nu vastgesteld dat zich daar geen rommel meer bevindt. Het inzetten van een drone is een werkwijze waarmee Rijkswaterstaat snel en met weinig verstoring aan de kwelders een gedetailleerd beeld krijgt van de hoeveelheid afval en de locaties.

De resultaten van het onderzoek zijn doorgegeven aan het Groninger Landschap, Waterschap Noorderzijlvest, de vereniging van landeigenaren en de gemeente Hoogeland. Op basis van de bevindingen van Rijkswaterstaat kunnen zij nu actief ruimen. Rijkswaterstaat ziet op dit moment geen aanleiding om de drone opnieuw in te zetten. Dat gebeurt wel als een gewijzigde situatie daarom vraagt.

Eerste klimaatneutrale paprikateelt van Nederland in provincie Noord-Holland

Glastuinbouwgebied Alton in Heerhugowaard wordt donderdag 10 januari 2019 aangesloten op het warmtenet van afval- en energiebedrijf HVC uit Alkmaar. Groenteteler NH Paprika krijgt de primeur en is daarmee de eerste klimaatneutrale paprikateler van Nederland. De aansluiting is onderdeel van het ‘gebiedsakkoord Alton en omliggende gebieden’ van de stuurgroep Alton waarvan gedeputeerde Jaap Bond (landbouw) voorzitter is.

“We zijn er trots op dat we onze kassen volledig duurzaam verwarmen”, vertelt Marcel Numan van NH Paprika. “De warmte is afkomstig van de bio-energiecentrale van HVC, die gestookt wordt op afvalhout dat bewoners en bedrijven inleveren bij afvalbrengstations. De warmte is daarmee 100 procent hernieuwbaar.”

Met het gebiedsakkoord zijn concrete afspraken gemaakt over verdere ontwikkelingen in het gebied. Gedeputeerde Jaap Bond: “We versterken met dit gebiedsakkoord de economie en werkgelegenheid, concentreren glastuinbouw en verminderen het gebruik van fossiele brandstoffen en CO2-uitstoot. Door de goede samenwerking en afstemming tussen de ondernemers in het Altongebied gaat dit lukken.”

Op dit moment is het energieverbruik in het Altongebied nog ruim 30 procent van het totale energieverbruik van de gemeente Heerhugowaard. Om de CO2-uitstoot te verminderen wordt een glasvezelnetwerk aangelegd en wordt het gebied beter ontsloten voor vrachtverkeer. Bedrijven die nu nog gevestigd zijn buiten het Altongebied krijgen de mogelijkheid om naar het dit gebied te verhuizen.

De provincie heeft 50.000 euro beschikbaar gesteld voor het opstellen van de gebiedsvisie en in een eerder stadium 30.000 euro voor een verkenning. Daarnaast financiert de provincie vanuit het Europese subsidieprogramma Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP) de verplaatsing van bedrijven naar het Altongebied en draagt zij, samen met de gemeenten en het ontwikkelingsbedrijf NHN, bij aan het aanstellen van een gebiedscoördinator.

Vuil op straat grootste ergernis Nederlanders

Nederlanders maken het vaakst melding bij hun gemeente over vuil op straat en openbaar groen. Op hun beurt komen gemeenten het snelst in actie bij meldingen over gebouwen, straatvuil en water, riolering en bruggen. Oplossingen voor vandalisme nemen aanzienlijk langer in beslag. Dat blijkt uit cijfers van Fixi, de app waarmee inwoners meldingen kunnen maken over problemen in de openbare ruimte. Inmiddels werken 38 gemeenten in Nederland met deze mobiele applicatie.

In het jaar 2018 deden Nederlanders via Fixi in totaal 72.185 meldingen, verdeeld over 38 verschillende Nederlandse gemeenten. In een streven de openbare ruimte netjes te houden én de burgerparticipatie te verhogen, werken steeds meer Nederlandse gemeenten met Fixi. In 2018 stapten 25 gemeenten over op de interactieve app.

Van januari tot en met december kwamen er 15.265 meldingen binnen over vuil op straat, op de voet gevolgd door 14.994 meldingen in de categorie openbaar groen. Onder openbaar groen wordt verstaan meldingen over bijvoorbeeld afgewaaide takken op de weg, gras dat gemaaid moet worden en perkjes of bomen die gesnoeid moeten worden.

Ook deden Nederlanders veel meldingen over de openbare verlichting (9.418 meldingen), wegen, trottoirs en fietspaden (8.958) en over verkeer, bebording en parkeren (8.057).

Exxon lijdt nederlaag in klimaatzaak VS

Olie- en gasconcern ExxonMobil heeft een nederlaag geleden voor het hooggerechtshof van de Verenigde Staten. Het Amerikaanse bedrijf wilde voorkomen dat de openbaar aanklager van de staat Massachusetts documenten mag inzien in een onderzoek naar vermeende misleiding over klimaatverandering. De rechters vonden echter geen bezwaar tegen de inbeslagname van documenten van de oliereus. Tegen Exxon zijn verschillende strafrechtelijke onderzoeken ingesteld, omdat autoriteiten vermoeden dat het bedrijf decennialang had verzwegen dat de verbranding van fossiele brandstoffen bijdraagt aan opwarming van de aarde.

'Het milieu heeft méér te vrezen dan opwarming alleen'

Er spoken grote milieuproblemen door het hoofd van Detlef van Vuuren van het Planbureau voor de Leefomgeving. En alles hangt met elkaar samen. Neem de opwarming van de aarde. Om die tegen te gaan, kun je massaal nieuw bos aanplanten. Want groeiende bomen halen CO2 uit de lucht. Maar meer bos, dat vraagt extra land. En dat land heb je ook nodig om meer voedsel te verbouwen voor de groeiende wereldbevolking. Dat botst, want vruchtbaar land is nu al schaars. En verbouw je meer voedsel dan heb je meer water nodig. Maar ook dat is in veel gebieden al schaars. Je kunt dan zout water ontzilten, maar dat kost weer veel energie, waardoor je meer CO2 uitstoot. 'Zo gaan er constant pijlen door mijn hoofd. Als hier iets verandert, heeft dat gevolgen daar', zegt Van Vuuren aan NRC.

Dagenlange stankoverlast na grote brand bij afvalverwerker in Wijster

Door een grote brand bij afvalverwerker Attero in het Drenthse Wijster is stankoverlast ontstaan. Het duurt nog zeker enkele dagen voordat de geur verdwenen is, meldt de veiligheidsregio. Na urenlang blussen heeft de brandweer het vuur onder controle gekregen. De brand brak vrijdagavond uit en woedde in een loods waarin plastic was opgeslagen. Er zijn geen gewonden gevallen. Het nablussen duurt nog zeker enkele dagen. De loods op de Vamweg, van circa 50 bij 100 meter, is verwoest.

Gewasbeschermingsmiddelen: nieuwe RIVM methodiek berekent periode waarin werkers handschoenen moeten dragen

RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu heeft in opdracht van het ministerie van SZW Sociale zaken en werkgelegenheid een methodiek ontwikkeld om te berekenen tot hoeveel dagen nadat een gewas is behandeld een werker handschoenen moet dragen. Inspectie SZW is verplicht om hierop te handhaven. Meestal wordt een algemene periode van twee weken aangehouden, maar met de nieuwe methode kan dat preciezer worden aangeven. Dit draagt bij aan de veiligheid van werknemers.

Werknemers komen in aanraking met gewasbeschermingsmiddelen wanneer ze gewassen die daarmee zijn behandeld, verzorgen, inspecteren of oogsten. Voordat een gewasbeschermingsmiddel wordt toegelaten voor verkoop en gebruik wordt daarom beoordeeld of dit veilig is. Momenteel kan op het etiket staan dat het verplicht is om handschoenen te dragen, maar staat er niet bij voor hoe lang. Met deze methodiek kan dat wel.

De methode is gebaseerd op methodieken die worden gebruikt in Europa en de Verengde Staten. Het RIVM beveelt aan om de periodebepaling toe te voegen aan de nationale toelatingen van gewasbeschermingsmiddelen en te vermelden op etiketten van gewasbeschermingsmiddelen. Verder doet het RIVM de aanbeveling om de methodiek te verwerken in de Europees geharmoniseerde methodiek voor het bepalen van werkersblootstelling, aangezien de beoordelaar voor nationale toelatingen gebruikmaakt van deze EU Europese Unie geharmoniseerde methodiek.