Chemische bedrijven in Nederland overtreden regelmatig veiligheidsregels

Bedrijven in de Nederlandse chemische industrie overtreden regelmatig de veiligheidsregels. Dat blijkt uit langlopend onderzoek van wetenschappers van de afdeling Criminologie van de Universiteit Leiden, in samenwerking met de afdeling Criminologie van de Vrije Universiteit Amsterdam. In de afgelopen tien jaar overtraden de ongeveer 400 zogenoemde Brzo-bedrijven in totaal 7362 keer de regels.

In Nederland voeren ongeveer 400 bedrijven risicovolle activiteiten uit met gevaarlijke stoffen. Zij moeten voldoen aan veiligheidsmaatregelen die zijn vastgelegd in het Besluit Risico’s Zware Ongevallen (Brzo) om hun medewerkers, omwonenden en het milieu zo veel mogelijk te beschermen. Onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Vrije Universiteit Amsterdam bekeken de gegevens van alle 3650 inspecties die de afgelopen tien jaar zijn uitgevoerd bij deze Brzo-bedrijven. Daarbij werden in totaal 7362 overtredingen vastgesteld: gemiddeld 15 overtredingen per bedrijf in tien jaar tijd.

Een kleine groep ondernemingen maakt zich veelvuldig schuldig aan het overtreden van de regels: bij krap 7% van de onderzochte bedrijven werden meer dan 40 overtredingen geconstateerd in de afgelopen 10 jaar. Deze notoire regelovertreders waren gezamenlijk verantwoordelijk voor bijna een kwart (24,5%) van alle overtredingen.

De onderzoekers constateerden verder dat bedrijven die vaker de regels overtraden, ook meer verschillende regels per keer schonden. Dit suggereert dat de onderliggende oorzaken voor de overtredingen gelegen zijn in het bedrijf, en niet in een specifiek onderdeel van de regelgeving.

De mate, de ernst, het type en de diversiteit van overtredingen bleken overigens geen voorspellende waarde te hebben voor het plaatsvinden van een (ernstig) ongeval bij het bedrijf. Dit is opvallend, omdat verwacht mag worden dat het overtreden van veiligheidsmaatregelen juist een risico geeft op ongevallen. De onderzoekers zijn inmiddels een vervolgonderzoek hiernaar gestart.

Nederland is de laatste jaren opgeschrikt door een aantal ernstige incidenten in de chemische industrie, onder andere bij Esso, Shell, Odfjell en Chemie-Pack. Regelovertreding in de chemische industrie kan een direct en ernstig gevaar opleveren voor mens en milieu. Een beter inzicht in welke bedrijven wanneer de regels overtreden is daarom cruciaal.

Gezondheidsproblemen door luchtvervuiling vaak veroorzaakt door emissie op afstand

Luchtvervuiling, en de vroegtijdige sterfte die daarmee samenhangt, worden sterk beïnvloed door emissiebronnen op afstand. Ongeveer de helft van de vroegtijdige sterfte in de VS vindt plaats buiten de staat waarin de emissie wordt geproduceerd.

Onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) doen verslag van deze bevindingen in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

Naar schatting is luchtvervuiling de oorzaak van 5 tot 10 procent van de totale jaarlijkse vroegtijdige sterfte in de Verenigde Staten. Verbrandingsemissies afkomstig uit verschillende bronnen, zoals elektriciteitsopwekking of wegverkeer, leveren een grote bijdrage aan schadelijke luchtvervuiling, bijvoorbeeld in de vorm van ozon en fijnstof (PM2.5).

Bij het verminderen van luchtvervuiling heeft de nadruk traditioneel altijd gelegen op het verband tussen lokale emissiebronnen en de lokale luchtkwaliteit,. Maar de luchtkwaliteit kan volgens onderzoekers ook worden beïnvloed door emissiebronnen op afstand, bijvoorbeeld emissie in aangrenzende federale staten in de VS. Voor de eerste keer is het mogelijk geweest om deze gevolgen van luchtvervuiling gedurende een lange periode en veroorzaakt door verschillende sectoren te kwantificeren.

Natuur als buffer tegen klimaatverandering

Gebieden waar natuurlijke processen de ruimte krijgen kunnen dienen als buffer tegen klimaatverandering. Sinds 2008 werkt de coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers aan meer dan 70 projecten met zogenoemde ‘natuurlijke klimaatbuffers’.

Uit een tussentijdse evaluatie van Wageningen Environmental Research (WENR) blijkt een groot potentieel voor de natuurlijke klimaatbuffer, maar deze optie wordt nog niet standaard meegenomen in planvorming.

Volgens WENR heeft het concept ‘natuurlijke klimaatbuffer’ een groot potentieel, maar wordt het nog niet altijd meegenomen in planvorming. WENR evalueerde de werking van natuurlijke klimaatbuffers en hoe deze aanpak als standaardoptie ingebed kan worden in ruimtelijk beleid en in water- en natuurbeheer. De resultaten illustreren dat natuurlijke oplossingen kunnen bijdragen aan klimaatadaptatie. Te denken valt aan vooroevers bij dijken, kwelderherstel, zandsuppleties, piekwaterberging rondom steden en de uiterwaarden van rivieren.

Het inbedden in planprocessen komt intussen steeds meer op stoom. Provincies en waterschappen werken op verschillende plekken samen met natuurorganisaties aan planalternatieven.

Mijn Klimaatakkoord van ENGIE maakt milieuprestaties Nederlanders concreet

ENGIE daagt Nederlanders uit om zélf stappen te zetten om de milieu-impact van hun (dagelijkse) activiteiten te verkleinen. Om ze daarbij te helpen, lanceert ENGIE Mijn Klimaatakkoord. Op deze manier wil het bedrijf niet alleen zo veel mogelijk mensen stimuleren, maar óók helpen bij het verkleinen van hun CO2-voetafdruk. Mijn Klimaatakkoord is onderdeel van een multimediale campagne waarvoor ENGIE vandaag het startsein geeft.

Hoewel de helft van de Nederlanders vindt dat de discussie over de CO2-uitstoot, stikstof en duurzamer leven is doorgeschoten, is een grote meerderheid wel degelijk bereid een bijdrage te leveren tegen de opwarming van de aarde. “Wij denken dat het Klimaatverdrag van Parijs en de klimaatdoelstellingen van de Nederlandse overheid nog ter ver van de mensen afstaan. Met mijnklimaatakkoord.nl proberen wij hen bewust te maken van de effecten van hun gedrag, maar ook concreet te helpen bij het verkleinen van hun CO2-voetafdruk. Niet door met het vingertje te wijzen, maar door juist op een positieve manier te laten zien hoe we samen met kleine veranderingen grote impact kunnen maken”, zegt Gerwin Sieders, Directeur ENGIE Nederland Retail.

“Het gedrag van mensen verander je niet door te vertellen wat ze moeten doen”, stelt Niek Maas, Strategy Director van Fama Volat, dat de campagne samen met ENGIE heeft ontwikkeld. “Niet iedereen zal dit namelijk op dezelfde manier kunnen of willen doen. Juist door mensen na te laten denken over hun huidige gedrag en ze andere keuzes voor te leggen, willen we ze uitdagen in hun dagelijkse leven deze andere keuzes te maken.”

Met Mijn Klimaatakkoord wil ENGIE naar eigen zeggen Nederlanders concrete handvatten bieden om hun CO2-voetafdruk te verkleinen. Op mijnklimaatakkoord.nl kunnen bezoekers snel inzichtelijk maken en kwantificeren in welke mate zulke maatregelen bijdragen aan de klimaatdoelstellingen. Op basis van een vragenlijst over de thema’s Wonen, Mobiliteit, Voeding en Lifestyle wordt een berekening gemaakt van iemands CO2-uitstoot. Zoals de directe CO2-besparing van één minuut minder douchen, één dag geen kaas eten of één nieuw kledingstuk per jaar minder kopen. Hierna worden per gekozen thema challenges voorgelegd. Per challenge kun je kiezen of je de uitdaging wil aangaan en in welke frequentie. Per challenge wordt ook getoond wat het effect is op de CO2-uitstoot. Een tracker houdt daarnaast real-time bij hoeveel andere Nederlanders deze uitdaging zijn aangegaan en wordt de gezamenlijke positieve impact bijgehouden. De berekening van de CO2-besparing is gebaseerd op formules van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal.

In een multimediacampagne waarvan Mijn Klimaatakkoord onderdeel is, brengt ENGIE de individuele milieuprestaties van Nederlanders in de komende vier weken onder de aandacht. Dit doet zij met online video, social media, display advertising, e-mailings, een samenwerking met diverse websites (blogs) en een outsert om de Metro. Gebruikers kunnen hun verhalen delen op social media en zich inschrijven voor een nieuwsbrief. Hierin staan tips en adviezen en worden updates gegeven van de collectieve milieu-impact die Nederlanders gezamenlijk realiseren. Ook influencers gaan de uitdaging aan en delen hun ervaringen via posts en stories op Instagram, Facebook en YouTube. Via de hashtags #MijnKlimaatakkoord en #ChallengeAccepted gaan zij zo veel mogelijk volgers activeren om een persoonlijk klimaatakkoord met zichzelf aan te gaan.

Breng in drie stappen je CO2-impact in kaart

De musthave rekentool, Bewust Bezorgd, waarmee je de CO₂-impact van jouw logistieke operatie in kaart brengt, is vanaf nu gratis beschikbaar in de Magento 2 Marketplace. De rekentool berekent de CO₂-impact, geeft inzicht én laat zien welk effect logistieke innovaties hebben.

Vanaf vandaag kun je in drie eenvoudige stappen via Magento 2 starten met Bewust Bezorgd. De Bewust Bezorgd-tool berekent hoeveel CO₂-uitstoot het versturen van een pakketje met zich meebrengt.

Actuele risico’s van koolmonoxide in woningen

Ieder jaar overlijden in Nederland naar schatting tien tot vijftien mensen door koolmonoxidevergiftiging. Naast bekende bronnen van koolmonoxide, zoals geisers en cv-ketels, brengen ook nieuwe bronnen risico’s met zich mee. Bijvoorbeeld de opslag van houtpellets in woningen.

De herziene GGD-richtlijn over koolmonoxide in woningen zet de beschikbare informatie op een rij. De richtlijn helpt GGD-medewerkers bij het geven van adviezen aan gemeenten en het beantwoorden van vragen van mensen in hun regio over koolmonoxide en gezondheid.

Koolmonoxide (CO) is een gevaarlijk gas. Het gevaarlijke aan koolmonoxide is dat je het niet ruikt of proeft. Je kunt het dus niet herkennen. Maar het kan zich in elk huis verspreiden. En als je het inademt, kun je bewusteloos raken en overlijden.

De belangrijkste bronnen van koolmonoxide zijn nog steeds verbrandingstoestellen in huis, zoals geisers of cv-ketels.  Niet alleen in woningen met open, afvoerloze verbrandingstoestellen, of bij toestellen die niet voldoende zijn onderhouden is er een gevaar op koolmonoxidevergiftiging. Inmiddels weten we dat er ook risico’s zijn in woningen met nieuwe, goed onderhouden, gesloten toestellen. Voor de voorlichting over de risico’s van koolmonoxide sluiten GGD’en aan bij de campagne van Brandweer Nederland. De boodschap is: ventileer, controleer en alarmeer.

Een van de ontwikkelingen is dat steeds meer mensen in hun woning voor een houtpelletkachel als verwarming kiezen. Houtpellets zijn brokjes van geperst hout. Ze worden gebruikt als brandstof. Als mensen de pellets los opslaan in een afgesloten ruimte, dan kan in die ruimte koolmonoxide ontstaan. Dat komt door een chemische reactie van het hout met zuurstof in de lucht. Hierdoor kunnen gevaarlijke concentraties koolmonoxide ontstaan.

Andere circulariteitsstrategieën nodig voor circulaire economie

Om de transitie naar de circulaire economie te kunnen volgen, is monitoring van de resultaten belangrijk. Een kennisconsortium onder leiding van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft eind januari de resultaten van de monitoring in 2019 gepresenteerd. Belangrijke conclusie: Nederland is binnen de EU koploper wat betreft gebruik van gerecyclede materialen. Maar er is meer nodig voor de transitie naar de circulaire economie.

Het rapport brengt de belangrijkste materiaalstromen in kaart en geeft inzicht in het maatschappelijke transitieproces naar een circulaire economie. Daarnaast laat het rapport zien welke kennis nodig is om robuuste beleidsopties aan te reiken.

Nederland gaat, vergeleken met andere Europese landen, efficiënt om met materialen voor consumptie, en is koploper binnen de EU wat betreft gebruik van gerecyclede materialen. Momenteel bestaat 13 procent van het totale materiaalgebruik in Nederland uit gebruikt materiaal. Verhoging van dit percentage is mogelijk, maar wordt beperkt doordat een belangrijk deel van de materialen en grondstoffen wordt geconsumeerd (bijv. voedsel), verbrand (bijv. fossiele  grondstoffen) of geëxporteerd via halffabricaten of producten. Daarnaast wordt een deel opgeslagen in producten met een lange levensduur - zoals woningen - waardoor deze materialen niet beschikbaar zijn voor de bouw van nieuwe woningen. Om de kabinetsdoelstelling te realiseren van halvering van het gebruik van nieuwe grondstoffen in 2030, is inzet op andere strategieën náást het gebruik van gerecyclede materialen gewenst stelt het consortium.

De onderzoekers sluiten met hun conclusie aan bij de visie van de Vereniging Afvalbedrijven: voor het bereiken van de circulaire economie zijn andere circulariteitsstrategieën nodig náást recycling en verbranding. Het gaat dan om leasen, delen, hergebruik, reparatie of revisie van producten of onderdelen van producten, en levensduurverlenging. Een belangrijk doel van het consortium is om het inzicht in de circulariteitsstrategieën en hun effecten op milieudruk en leveringszekerheid te vergroten.

Het onderzoek toont dat slechts een klein percentage van de beschikbare financiële overheidsmiddelen voor stimulering van investeringen met positieve impact op het milieu wordt gebruikt voor circulaire initiatieven door bedrijven. Met haar inkoopbeleid kan de rijksoverheid  ook bijdragen aan de circulaire economie. In ruim de helft van de aanbestedingen voor kantoormeubilair en wegen is er aandacht voor circulariteit. Deze inkoop vermindert het effect op het milieu nog maar in heel beperkte mate concluderen de onderzoekers. In de visie van de VA moet het ambitieniveau van de overheid op dit punt omhoog. Of het nu gaat om secundaire bouwmaterialen, om warmte uit afval of om producten van gerecyclede kunststoffen: in aanbestedingen moeten overheden een voorkeur uitspreken voor gerecyclede producten en materialen.

Ruim dertig bedrijven uit Assen aan de slag met de Milieubarometer

Hoe kan uw bedrijf besparen op energie en de milieubelasting verminderen? De Milieubarometer helpt! Bedrijven in Assen kunnen hier kosteloos gebruik van maken. De gemeente Assen biedt namelijk een gratis startabonnement aan. Meer dan dertig bedrijven hebben hier al gebruik van gemaakt.

De Milieubarometer is een waardevol hulpmiddel bij het besparen op energie en verminderen van milieubelasting. Na het invullen van het energieverbruik en andere milieugegevens geeft de Milieubarometer deze weer in heldere grafieken. Hij laat ook zien waar het meeste te besparen is en wat zinvolle maatregelen zijn.

Provincie en SNN ondersteunen kennisontwikkeling groene procestechnologie

Hoe kunnen MKB-bedrijven superkritische CO2 inzetten voor een milieuvriendelijke productie van duurzame chemische producten? Die vraag staat centraal in een vierjarig project van zeven bedrijven, Rijksuniversiteit Groningen en Hanzehogeschool. De provincie Groningen en het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) ondersteunen het initiatief gezamenlijk met een subsidie van ruim 3,8 miljoen euro.

Daarvan is 3,35 miljoen euro Europese subsidie (EFRO). Naar verwachting levert het project ruim 50 banen op bij de deelnemende bedrijven uit de agrifood-, energie- en chemiesector en een toekomstig kenniscentrum.

Ter gelegenheid van de Week van de Circulaire Economie overhandigden gedeputeerde Nienke Homan en SNN-directeur Marjan Dol deze week een cheque aan de initiatiefnemers prof. dr. Francesco Picchioni, Martin Tietema, CEO van Foamplant en Thomas Wielema, senior onderzoeker van Avebe.

Superkritische koolstofdioxide (scCO2) is een milieuvriendelijk oplosmiddel, dat ontstaat bij een relatief hoge druk en temperatuur. Het is geen vloeistof en geen gas, maar heeft wel de eigenschappen van beide. Superkritische CO2 kan op verschillende manieren gebruikt worden in de industrie, bijvoorbeeld om stoffen van elkaar te scheiden of op te lossen. Deze groene procestechnologie bespaart grondstoffen, water en energie. Het helpt bedrijven om op milieuvriendelijke manier nieuwe duurzame producten te ontwikkelen, zoals lijmen en recyclebare schuimen, als vervanging voor bijvoorbeeld het niet duurzame PUR.

De bestaande kennis en expertise over superkritische CO2 binnen de Rijksuniversiteit Groningen en Hanzehogeschool worden met dit project vergroot. De deelnemende bedrijven gebruiken die kennis om nieuwe, duurzame producten te ontwikkelen met duurzame productieprocessen. Zo wil Avebe het gebruik van scCO2 als droogmiddel onderzoeken. In potentie zijn zeer grote energiebesparingen tot wel 75% mogelijk. Ook startup Foamplant uit Groningen doet mee. Dit bedrijf produceert biologisch afbreekbare teeltschuimen voor de tuinbouw. Fossiele grondstoffen als turf en steenwol zijn daardoor niet meer nodig. Foamplant verwacht met behulp van het superkritisch CO2-project hun productieprocessen te verduurzamen en nieuwe schuimtoepassingen te ontdekken.

Overdrachtsmodellen voor schadelijke stoffen in diervoeder nu online

Om te berekenen hoeveel schadelijke stoffen via veevoeder in dierlijke levensmiddelen terecht komen, hebben RIVM  en Wageningen Food Safety Research vijf overdrachtsmodellen beschikbaar gesteld via de website www.feedfoodtransfer.nl

Diervoeder kan verontreinigd zijn met chemische stoffen die via het milieu of tijdens het productieproces in het diervoeder komen. Deze stoffen kunnen terecht komen in levensmiddelen van dierlijke oorsprong zoals melk, eieren en vlees. Wanneer mensen teveel van deze stoffen binnen krijgen via het voedsel kan dit schadelijk zijn voor de gezondheid.

Om gezondheidsrisico’s te bepalen  is het belangrijk om te weten hoeveel van deze stoffen vanuit het diervoeder in dierlijke producten terecht komen. Dit kan geschat worden met behulp van overdrachtsmodellen. Op de nieuwe website www.feedfoodtransfer.nl hebben het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en Wageningen Food Safety Research (WFSR) vijf overdrachtsmodellen beschikbaar gemaakt. Overheid en  diervoederindustrie kunnen deze modellen gebruiken.

Op dit moment zijn modellen voor het berekenen van overdracht van cadmium in het varken, aflatoxine in de koe en dioxinen in het varken, de koe en de kip beschikbaar. Deze modellen zijn ontwikkeld door RIVM en WFSR in opdracht van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit en het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Op korte termijn volgen meer  modellen die door RIVM en WFSR zijn ontwikkeld. Daarnaast worden internationale partners gezocht om deze website samen verder uit te breiden.   

Met deze website voor overdrachtsmodellen willen RIVM en WFSR bijdragen aan een meer internationaal gestandaardiseerde  aanpak van het beoordelen van risico’s van stoffen in diervoeder en dierlijke producten.

Zaterdag 28 maart: Landelijke Compostdag 2020

Over twee maanden is het zover: de Landelijke Compostdag 2020. De veertiende editie van de dag vindt plaats op zaterdag 28 maart.

Tijdens deze dag delen vele gft-composteerbedrijven en gemeenten verspreid over het hele land eenmalig gratis compost uit.

Jaarlijks wordt bijna 1,5 miljoen ton gft ingezameld, ongeveer 50.000 vrachtwagencombinaties vol. Van het gescheiden ingezameld gft wordt compost gemaakt. Elk jaar kan de sector hierdoor ongeveer 700.000 ton compost leveren.

Compost is een product dat wordt toegepast in tuinaarde en potgrond, in sier- en moestuinen en in land- en tuinbouw. Het houdt de bodem vruchtbaar en gezond. Compost heeft grote milieuvoordelen. Zo kan compost worden gebruikt als alternatief voor kunstmest en vervangt het een groot deel van het veen dat in potgrond wordt gebruikt.

Tropomi ziet de bronnen van methaan

De hoeveelheid methaan in de atmosfeer neemt gestaag toe. Vooral door het nog steeds toenemend gebruik van fossiele brandstoffen en ook door de toename van veeteelt overal in de wereld. Hierdoor wordt het broeikaseffect sterker. De extra uitstoot is jaarlijks ongeveer anderhalf keer de natuurlijke uitstoot. Echter, er is nog onzekerheid over waar precies de meeste methaanuitstoot plaatsvindt. Met de lancering van het Nederlandse satellietinstrument Tropomi in 2017 is de zoektocht naar de exacte locatie van de bronnen van methaan ingezet.

Methaangas kennen we als het aardgas dat we thuis gebruiken voor de cv-ketel en om mee te koken, en waarmee in grote turbines elektriciteit wordt opgewekt. Ook is methaan het gas dat vrijkomt als bubbels in zuurstofarm stilstaand water. Dit moerasgas wordt geproduceerd door specifieke methaanbacteriën. Deze kunnen ook in afvalbergen leven en in de magen van de koe. Het verteren van gras leidt tot het veelvuldig boeren door koeien van methaangas. Tenslotte lekken ook bij de gas- en oliewinning aanzienlijke hoeveelheden methaan weg naar de atmosfeer.

De laatste meetresultaten van Tropomi geven inzicht in de uitstoot van methaan op enkele grote winlocaties voor olie en gas. De belangrijke wingebieden in de Verenigde Staten zijn vanuit de ruimte terug te vinden aan de hand van de hoeveelheid methaan. Onder andere grote gebieden in Texas springen er uit (figuur 1). Dit blijkt uit een studie van  de universiteit van Colorado in samenwerking met het KNMI. De studie toont aan dat niet alleen grote lekkages, maar ook de reguliere olie- en gaswinning nu van dag tot dag vanuit de ruimte kan worden gemeten. Figuur 2 toont als voorbeeld een meting op één dag boven de grote olie- en gasgebieden in Texas. Metingen vanuit de ruimte aan de hoeveelheid methaan die vrijkomt bij de reguliere olie- en gaswinning waren tot voor kort nog ondenkbaar.

Het in kaart brengen van de grootste fossiele methaanbronnen helpt landen wereldwijd om de methaanuitstoot verder te beperken. Dit is nodig om te kunnen voldoen aan de afspraken in het klimaatakkoord van Parijs. In Nederland is onder andere in de industrie en via het afvalbeleid de uitstoot van methaan sinds 1990 ruwweg gehalveerd.

Hoe gezond is de lucht in je slaapkamer, klaslokaal of kantoor?

In 2019 deed TNO een uitgebreid literatuuronderzoek naar het effect van het binnenklimaat op onze gezondheid. Frisse buitenlucht is gezond, dus staat het terugdringen van stikstof, fijnstof en CO2 stevig op de politieke agenda. Maar moeten, en kúnnen we ook iets doen aan de luchtkwaliteit binnenshuis?

Het is winter. De kachel brandt en de kaarsen ook. Je sluit ’s nachts je slaapkamerraam omdat het zo koud is. Je kookt op gas. Je woont in een oudere woning waar het soms vochtig is en schimmelplekken ontstaan. Welk effect heeft dat op de concentratie CO2, fijnstof of stikstofdioxide? En wat is het effect daarvan op onze gezondheid, slaap en prestaties?

De afgelopen 2 jaar zocht TNO naar antwoorden op deze vragen in relevante literatuur. Een voorbeeld: uit onderzoek bleek dat verhoging van de hoeveelheid ventilatie in een klaslokaal met 1 l/s per leerling de leerprestaties verbetert, waardoor het slagingspercentage met 3% stijgt.

Nieuwe stappen stikstofaanpak bieden landbouwsector perspectief

Het kabinet zet nieuwe stappen om de stikstofproblematiek aan te pakken. Voor de stikstofaanpak moeten alle sectoren een bijdrage leveren, ook de landbouw. Voor boeren die willen blijven komt 172 miljoen euro beschikbaar voor innovatie en verduurzaming van stallen.

Daarnaast werkt het kabinet aan een omschakelfonds voor boeren die willen omschakelen naar kringlooplandbouw. Ook faciliteert het Rijk extensivering van veehouderijen rondom Natura 2000-gebieden.

Ook is er extra geld beschikbaar voor de sanering varkenshouderij om alle inschrijvers die aan de eisen voldoen te helpen hun bedrijf te beëindigen.

Met de provincies is afgesproken dat ongecontroleerde opkoop van veehouderijbedrijven wordt voorkomen. Dat is een randvoorwaarde om extern salderen met veehouderijen binnenkort open te stellen. Hierdoor blijft het platteland ook leefbaar.

Minister Schouten: “Aan veel keukentafels is de toekomst van het boerenbedrijf momenteel hét gesprek. Niet alleen vanwege de stikstofproblematiek. Sommigen boeren willen stoppen, nog veel meer boeren willen door. Het kabinet wil beide mogelijk maken.'

Boeren die willen extensiveren (minder intensieve landbouw, meer grondgebonden) of omschakelen naar kringlooplandbouw lopen soms tegen financieringsproblemen aan. Het kabinet werkt op basis van ideeën van diverse partijen aan een zogenoemd omschakelfonds, waarmee kringlooplandbouwprojecten gefinancierd kunnen worden.

Het Rijk heeft eerder 180 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de sanering van de varkenshouderij, een regeling die is gericht op vermindering van geuroverlast, maar ook zorgt voor vermindering van stikstofneerslag. Voor de regeling hebben zich 502 varkenshouders aangemeld.

Limburgse overheid en commerciële partijen slaan de handen ineen om aandacht te vragen voor CO2 uitstoot

De Provincie Limburg neemt het streven naar volledig klimaatneutraal in 2030 serieus. Het terugdringen van de CO2 uitstoot is een belangrijke zaak en daarom ondersteunt de Provincie Limburg projecten en ideeën die de interactie en uitwisseling van informatie op internationaal niveau stimuleren. Op vrijdag 7 februari 2020 worden experts bij elkaar gebracht voor een paneldiscussie over beleid inzake e-mobiliteit en EV laadinfrastructuur gekoppeld aan een persconferentie over de lancering van de EV Charging Infrastructure & Technology Expo. Deze enige internationale expo op dit gebied komt dit jaar voor het eerst naar Nederland en vindt plaats van 30 september tot en met 2 oktober 2020 in MECC Maastricht.

Nederland is wereldwijd één van de koplopers op het gebied van elektrische mobiliteit. Naast een aantrekkelijk subsidieklimaat voor elektrische auto’s is één van de succesfactoren de voortvarende ontwikkeling van publiek toegankelijke laadinfrastructuur. In het Nederlandse Energieakkoord is de ambitie uitgesproken dat het elektrische wagenpark in 2020 moet zijn gegroeid naar 200.000 elektrische auto’s. Een voorwaarde hierbij is een goed functionerende laadinfrastructuur. De vraag is hoe de huidige infrastructuur het beste kan worden uitgebreid en het voor bedrijven aantrekkelijk te maken in de markt van laadinfrastructuur te stappen.

E-mobiliteit experts komen op vrijdag 7 februari 2020 tijdens een paneldiscussie samen om hun mening te delen over stappen naar duurzame groei van elektrische voertuigen en beleid dat de toekomst van succesvolle uitrol van EV-laadinfrastructuur op één lijn brengt.
Tijdens de aansluitende persconferentie wordt ook de EV Charging Infrastructure & Technology Expo gelanceerd. Keynote spreker en voorzitter van zowel de paneldiscussie als de persconferentie is e-mobility influencer en LinkedIn Top Voice voor EV, Roger Atkins. Daarnaast maken organisaties zoals Public - Private platform Holland E - Mobility, Dutch Organisation for Electric Transport (DOET), European Federation for Transport and Environment, ElaadNL, APPM, Vereniging Elektrische Rijders, Energy Conversion & Storage group, TU Delft, Heliox, APPM en Enel groep maken deel uit van de paneldiscussie

Circulaire Houtketens winnen award

Provincie Noord-Holland en Dr2Economy hebben de Circular Award Public 2020 gewonnen met hun pilots Circulaire Houtketens. Zij ontvingen deze prijs in de categorie Public.

Andere genomineerden waren de Provincie Fryslân met Circulair asfalt op de N381 en de Amsterdam Economic Board met hun Programma Circulaire Economie.

Om te kijken hoe hout opnieuw en duurzaam gebruikt kan worden, zijn de provincie en Dr2Economy gestart met een aantal pilots waarin lokaal en gebruikt hout wordt toegepast in de bouw. Zo zijn 1200 balken uit de busremise in Zaandam gesloopt en hergebruikt voor een nieuwe toepassing in de bouw.

Via een tweede proef wordt gekeken hoe resthout als snoei-, tak-, top- en stamhout uit plantsoenen en parken van de stad, in de bouw hergebruikt kan worden. Bijvoorbeeld in de vorm van balken, planken of plaatmateriaal. Hout is een bekend en prachtig bouwmateriaal. Bij productie en verwerking is de CO2-uitstoot veel lager dan die van staal of beton. In het hout is juist veel CO2 vastgelegd, waarmee de woningen zorgen voor langdurige CO2 opslag.

'Klimaatrisico’s funest voor veel branches en bedrijven'

De gevolgen van de klimaatrisico’s pakken dramatisch uit voor de economie. Meer en meer krijgen bedrijven te maken met klimaat-obstakels. De bouw die stilvalt, de halvering van de veestapel, het laagterecord van de Duitse auto-industrie; het zijn pas eerste voortekenen.

Het klimaat is in toenemende mate een stok tussen spaken van vele branches en sectoren. Een a-typische crisis die een ongekende omvang kan bereiken, zo beweert Johan Geeroms, Hoofd Risk Underwriting bij kredietverzekeraar Euler Hermes Nederland.

Geeroms wijst naar noodsignalen uit allerlei hoeken, van bouw tot banken, van accountants tot industrie. “Lange tijd is klimaat bekeken vanuit de hoek van duurzaamheid. Maar het is ook een puur financieel-economisch probleem. De Bank voor Internationale Betalingen (BIB) in Bazel waarschuwt deze week dat de klimaatproblematiek in de financiële wereld een nieuwe mondiale systeemcrisis kan veroorzaken. Een financiële crisis die nog verwoestender zal zijn dan de vorige. Het klimaat raakt de corebusiness van banken en verzekeraars, de afdekking van risico’s. De sector is niet bestand tegen de zware economische schokken en financiële verliezen die klimaatmaatregelen veroorzaken. Het gros van de financiële wereld is onvoorbereid en niet verzekerd.”
Geeroms noemt ook de NBA, de beroepsorganisatie van accountants. “In een managementletter waarschuwt de NBA deze week dat bedrijven en organisaties voor grote financiële risico’s: van boetes tot verlies van marktaandeel, bijvoorbeeld als gevolg van reputatieschade.”

Financiering voor vermindering effecten psychofarmaca op waterkringloop

Ruim een miljoen mensen in Nederland gebruikt psychofarmaca, zoals antidepressiva en antipsychotica. Na gebruik komen residuen van deze middelen via de riolering terecht in het oppervlaktewater, waar ze een bewezen negatief effect hebben op in het water levende organismen. Een onderzoeksteam onder leiding van UvA-hoogleraar Annemarie van Wezel ontving financiering van NWO voor onderzoek naar mogelijkheden om emissies en effecten van psychofarmaca te beperken.

Psychofarmaca vormen een aanzienlijk deel van het totale medicijngebruik. Desondanks is er slechts zeer beperkt informatie beschikbaar over de milieurisico’s van deze middelen. Aangezien psychofarmaca zijn ontworpen om aan te grijpen op het zenuwstelsel, zijn ze ook bij zeer lage, milieurelevante concentraties schadelijk voor in het water levende organismen. Doordat ze zogenaamde infochemicaliën nabootsen, beïnvloeden ze de natuurlijke communicatie en hebben ze ongewenste effecten op het gedrag van organismen. Als zodanig kunnen ze de structuur en het functioneren van ecosystemen verstoren.

De voorziene aanhoudende groei in het gebruik van psychofarmaca stelt waterkwaliteitsbeheerders en drinkwaterbedrijven voor een uitdaging als het gaat om waterkwaliteitsbeheer en verder gebruik van water. De noodzaak om de waterkwaliteit verder te verbeteren, wordt breed erkend. Er moeten beslissingen worden genomen over investeringen in waterbehandelingstechnieken om het ecosysteem te beschermen en schoon drinkwater te waarborgen.

Het onderzoeksproject Psychopharmac’eau ontving van de NWO-topsector Water & Maritiem: Blauwe route een financiering van in totaal € 800.000 voor onderzoek naar de mogelijkheden om emissies en effecten van psychofarmaca te beperken, aangevuld met een bedrag van € 205.000 van partners uit hoofdzakelijk de watersector. Prof. Annemarie van Wezel, hoogleraar milieu-ecologie aan het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica van de UvA: ‘We richten ons op mogelijkheden voor verbetering van regelgeving en beleid, de ontwikkeling van milieuvriendelijker alternatieven, een beter begrip van ecosysteemeffecten en mitigatie via waterbehandeling via technologie of natuur.’

Aan het onderzoek wordt meegewerkt door onderzoekers van de UvA, het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en Wageningen University & Research. Het onderzoek loopt parallel met nationale activiteiten in het kader van de Delta-aanpak Waterkwaliteit en de Ketenaanpak medicijnresten uit water, om valorisatie van kennis en mitigatieopties te bevorderen. Van Wezel: ‘Met dit onderzoek hopen we een bijdrage te leveren aan bestaande inspanningen voor een
gezondere, veiligere oppervlaktewaterkwaliteit, door een beter inzicht te verwerven in mogelijkheden voor mitigatie binnen de keten van ontwikkeling, autorisatie, gebruik en afval van psychofarmaca.’

Rli brengt op 5 februari advies ‘Greep op gevaarlijke stoffen uit

Op woensdag 5 februari 2020 biedt de Rli zijn advies ‘Greep op gevaarlijke stoffen’ aan Minister Van Veldhoven (Milieu en Wonen) aan.

Er zijn toenemende zorgen over de effecten van gevaarlijke stoffen op gezondheid en veiligheid van mensen en op de biodiversiteit. Waar de concentraties van veel risicovolle stoffen in de leefomgeving dalen, neemt tegelijk het aantal stoffen toe en introduceren nieuwe toepassingen van stoffen nieuwe gevaren. Incidenten leiden tot zorg in de samenleving. Hergebruik van stoffen in de circulaire economie voedt de onzekerheid over de nadelige effecten van de stapeling van stoffen in de leefomgeving.

Het overheidsbeleid voor het veilig omgaan met gevaarlijke stoffen heeft de afgelopen decennia weliswaar risico’s voor mens en milieu gereduceerd, maar de huidige aanpak lijkt niet toereikend om de ontwikkelingen in de toekomst in goede banen te leiden. De raad doet tien aanbevelingen om meer greep te krijgen op de verspreiding van gevaarlijke stoffen in de leefomgeving. Het advies richt zich op de overheid en biedt handreikingen voor bedrijven, burgers, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen.