Topfund CO2-Fonds officieel gelanceerd

Topfund start met het beleggingsfonds Topfund CO2-Fonds. Het fonds dat inspeelt op de handel in CO2-emissierechten is na het Arbitrage en Crypto Fonds inmiddels het derde fonds dat de Nederlandse nichespeler in alternatieve beleggingen beheert.

Het Topfund CO2-Fonds handelt en belegt in wereldwijde CO2-emissierechten, waarbij emissiehandel bedrijven een keuze geeft: betalen voor rechten om CO2 uit te stoten (waarbij 1 emissierecht een bedrijf het recht geeft om 1 ton CO2 uit te stoten) of dat geld investeren in schonere productiemethoden zodat de CO2-uitstoot – blijvend – omlaag gaat.

Het aantal beschikbare emissierechten - dat voor een groot deel wordt bepaald door de Europese Unie - is beperkt en gaat elk jaar omlaag. Topfund speelt met de lancering van het CO2-Fonds in op dit afnemende aanbod van emissierechten, waarbij in- en uitstapmomenten worden bepaald aan de hand van de verhouding tussen vraag naar en aanbod.

Het fonds wordt actief beheerd, waarbij wereldwijd CO2-certificaten worden gekocht en verkocht via emissiehandelsregelingen. Daarnaast kan er ook worden gehandeld in andere aan CO2 gelieerde producten en/of worden geparticipeerd in professionele aan CO2 gelieerde fondsen.

RIVM start in 2023 met het structureel meten van ultrafijnstof

Het RIVM gaat in 2023 voor het eerst structureel ultrafijnstof in de lucht meten. Dat is nodig omdat er nog weinig kennis is over ultrafijnstof zelf, de concentraties daarvan en mogelijke gezondheidseffecten. Ultrafijnstof moet met andere apparatuur gemeten worden dan fijnstof.

Het RIVM onderzocht op welke manier het bestaande Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML(Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit)) voor deze metingen aangepast kan worden. In 2023 worden de eerste apparaten hiervoor geplaatst. Nederland is het eerste land in Europa dat ultrafijnstof structureel en voor lange tijd gaat meten.

De methode om ultrafijnstof (kleiner dan 0,1 micrometer) te meten is anders dan de methode voor fijnstof (kleiner dan 2,5 of 10 micrometer). Voor fijnstof wordt het gewicht in de lucht gemeten. Ultrafijnstofdeeltjes zijn zo licht dat daarvoor het aantal deeltjes in de lucht gemeten wordt.  

Het RIVM gaat ultrafijnstof meten op een aantal vaste meetpunten van het LML. Daarnaast komen er 3 (makkelijk) te verplaatsen meetstations. Deze kunnen gebruikt worden om gericht metingen te doen in de buurt van bronnen die veel ultrafijnstof uitstoten. Na de zomer van 2023 zullen de eerste apparaten geplaatst worden. 

Onderzoek naar milieu impact van babyluiers opgeleverd

Het bureau CE Delft heeft in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een levenscyclusanalyse uitgevoerd waarin de milieu impact van wasbare babyluiers worden vergeleken met het verbranden én recyclen van wegwerpluiers.

Om de luierketen volledig te sluiten zijn alle R-stappen nodig om tot een circulaire keten te komen. Een stap hoger op de R-ladder is het gebruik van wasbare luiers (reuse).

In de uitgevoerde levenscyclusanalyse wordt de milieu-impact van wasbare babyluiers vergeleken met het verbranden en recyclen van wegwerpluiers.  

Het onderzoek heeft aangetoond dat wegwerpluiers die worden verbrand de hoogte milieu-impact hebben, terwijl het recyclen van wegwerpluiers een lagere impact heeft. Bij wasbare luiers is het gedrag van huishoudens een belangrijke factor die de milieu-impact bepaald.

Het onderzoek concludeert dat wasbare luiers tot viermaal miner milieu-impact kunnen hebben dan wegwerpluiers, maar dit hangt sterk af van het wasgedrag van het huishouden. Milieubewuste huishoudens met zuinige apparatuur en efficient wasgedrag kunnen de milieu-impact van wasbare luiers verminderen.

Actieprogramma Klimaat in Noord-Holland

De afgelopen jaren heeft de provincie Noord-Holland fors ingezet op de reductie van broeikasgassen. Deze inzet is voortgekomemn uit het Coalitieakkoord ‘Duurzaam Doorpakken’. En was in het Actieprogramma Klimaat 2020-2023 vastgesteld.

Na vier jaar biedt de eindrapportage van het APK samen met de CO2-impactanalyse van 2022 een overzicht van alle inzet die de provincie samen met haar partners heeft verricht. Met de huidige inspanningen zal de CO2-uitstoot binnen de provincie in 2030 naar verwachting 33% dalen ten opzichte van 1990.

Talloze plannen bevinden zich nu in de fase van uitvoering. Dit doet de provincie op verschillende manieren. Zo wordt er hard gewerkt om de huidige netcongestie (innovatief) op te lossen en hernieuwbare energieproductie te realiseren. En om, bedrijven, industrie, de land- en tuinbouw en onze eigen gebouwen te verduurzamen.

Het huidige kabinet heeft, in navolging van EU-afspraken, de doelstellingen voor C02-reductie aangescherpt van 49% naar minstens 55% (streefdoel 60%) in 2030 ten opzichte van 1990. De provincie draagt daar zoveel mogelijk aan bij en wil in 2050 klimaatneutraal zijn.

De provincie heeft op verschillende manieren een belangrijk bijdrage geleverd aan het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen.

Een goedwerkende energie-infrastructuur is een noodzakelijke voorwaarde voor de energietransitie. In vrijwel heel Noord-Holland is het elektriciteitsnet overbelast. Waardoor er geen ruimte is voor nieuwe of grotere aansluitingen; dit wordt ook wel netcongestie genoemd. De provincie en netbeheerders TenneT en Liander zetten in de Taskforce Energie-infrastructuur, samen met gemeenten en overige partners, alles op alles om de netcongestie op te lossen door zo snel mogelijk het elektriciteitsnetwerk uit te breiden.

De Regionale Energiestrategieën (RES’en) voor Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid hebben gezamenlijk de ambitie om 6,3 Terra wattuur aan zonne- en windenergie op te wekken in 2030. De productie van zonne-energie neemt snel toe in onze provincie, onder meer in samenwerking met het Rijk via Opwek van Energie op Rijksgronden, waarbij langs snelwegen en het spoor hernieuwbare energie wordt opgewekt.

Verkeer via de weg is verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de CO2-uitstoot in de provincie. Door het verbeteren van OV-knooppunten en stimuleren van fietsen probeert de provincie dit verkeer te verminderen. De grootste reductie is te behalen door het verduurzamen van alle voertuigen zelf. Ook werkt de provincie om goederentransport van de weg naar water of spoor te verplaatsen.

Strand Lek moet schoner

Het strandje aan de Gelderse kant langs de Lek is een geliefde plek voor jongelui om te zonnen en te zwemmen. Ze laten er echter nogal wat afval rondslingeren.

De Wijkse wethouder Wil Kosterman en collega Pieter Neven hebben een permanente oplossing bedacht voor het zwerfafval. Recreanten lopen voortaan op weg naar strandje door een blauwe welkomstpoort. Met daarin een kist met tasjes waarin het afval gestopt kan worden en vier minicontainers om het afval in kwijt te kunnen.

Als alle recreanten voortaan hun eigen rotzooi in de kliko’s stoppen blijft het strand volgens de wethouders schoon.

Biobased asfalt met lignine kan uitstoot asfaltsector verlagen

De Nederlands asfaltsector kan 30 tot 60 procent aan emissies verminderen door de inzet van biobased asfalt waarin het fossiele bitumen is vervangen door lignine en andere componenten uit plantaardige reststromen.

Dat blijkt uit nieuwe cijfers van Wageningen Food & Biobased Research. De potentiële besparing is enorm, want in Nederland alleen wordt jaarlijks 10 miljoen ton asfalt geproduceerd, waar 300.000 ton bitumen in zit.

In traditioneel asfalt wordt bitumen gebruikt als bindmiddel. Het plakt de steentjes in het asfaltmengsel aan elkaar en geeft stevigheid. Bitumen is echter ook een aardolieproduct dat steeds schaarser wordt. Ook de kwaliteit van bitumen neemt af. De wegenbouwsector zoekt dus naar een alternatief, zoals lignine. Dit biobased bindmiddel komt veelvuldig voor in planten en is beschikbaar als reststroom van o.a. de papier- en bio-ethanolproductie.

Een belangrijk voordeel van lignine is dat het in staat is om voor langere tijd koolstof vast te leggen. Hierdoor belandt minder CO2 in de atmosfeer. Uit nieuwe berekeningen blijkt dat biobased asfalt waarin 50% van het fossiele bitumen is vervangen door lignine bijdraagt aan het vermijden van 85 tot 170 kiloton (kt) CO2 equivalent per jaar in 2050, uitgaande van 550 kt CO2 eq per jaar die de huidige asfaltsector in Nederland uitstoot.

3M aansprakelijk voor PFAS-schade in Westerschelde

Het Amerikaanse chemieconcern 3M is door het Nederlandse kabinet verantwoordelijk gesteld aansprakelijk gesteld voor het veroorzaken van PFAS in de Westerschelde in Zeeland.

3M in het Belgische Zwijndrecht, bij Antwerpen, heeft gedurende vele jaren PFAS in de Schelde geloosd. De rivier stroomt naar de Westerschelde in Zeeland. Vorig jaar heeft het RIVM geconstateerd dat verschillende soorten vis, schaal- en schelpdieren uit de Westerschelde dermate hoge concentraties PFAS bevatten dat het advies was om ze zo min mogelijk te consumeren.

Poly- en perfluoralkylstoffen zijn schadelijk voor de gezondheid en het milieu. Ze worden onder andere gebruikt in blusschuim en waterafstotende kleding. Deze stoffen kunnen zich ophopen in het lichaam en de werking van het immuunsysteem verminderen.

Minister Harbers benadrukt dat PFAS zorgen veroorzaakt bij de omwonenden en financiële schade aanricht bij bijvoorbeeld vissers en Rijkswaterstaat. "Ik ben van mening dat de verontreinigers de kosten moeten dragen, niet de gebruikers en beheerders. Het aansprakelijk stellen van 3M sluit aan bij dit uitgangspunt."

Afvalbranche: zorgen over klimaatbeleid

Het kabinet heeft op 26 april de Besluitvorming Klimaat bekend gemaakt. De Vereniging Afvalbedrijven zal de plannen grondig bestuderen en bespreken met haar leden. Naast tevredenheid over ambities en investeringen in de circulaire economie maakt de branchevereniging zich zorgen over onderdelen uit het klimaatbeleid dat de sector fors raakt. Dit betreft met name de uitvoering en de hoge investeringen.

De afvalsector steunt de doelstellingen van het kabinet maar om die te realiseren, zijn er doorbraken nodig", zegt Boris van der Ham, voorzitter van de Vereniging Afvalbedrijven,

De investeringssubsidies voor (chemische) recycling moeten nog worden uitgewerkt. De uitvoering hiervan is cruciaal om met de middelen de meest circulaire initiatieven te steunen. De Vereniging Afvalbedrijven kijkt positief naar de voorgenomen 'plastics normering'. Gemiddeld 25%-30% hergebruikt plastic of 'biobased' plastic wordt toegepast in 2030. De branche heeft hier jaren om gevraagd en is hier dan ook tevreden over. "Dit is een belangrijke steun in de rug voor plasticrecycling."

De Vereniging Afvalbedrijven heeft ook kennisgenomen van de doelstellingen over afvalverbranding. De afvalverbranding in Nederland wordt ondanks de Europese regels gezien als een binnenlandse markt. De plannen beschrijven beleidsvoornemens op het gebied van negatieve emissies (het afvangen en vastleggen van CO2 in producten en processen, red.), het aanscherpen van de CO2-heffing en de afbouw van verbrandingscapaciteit. Het kabinet streeft ernaar om door middel van CO2-afvang en -opslag (CCS, Carbon Capture and Storage) in 2030 maximaal 2 miljoen ton extra aan negatieve emissies te behalen.

Leerlingen Noord-Brabant geven biodiversiteit een boost

Maandag 22 mei vindt op het plein voor het provinciehuis van Noord-Brabant in Den Bosch het Kinder Biodiversiteit Festival plaats. Ruim 300 kinderen uit Noord-Brabant zetten zich op deze Internationale dag van de Biodiversiteit in voor de natuur. Ze maken vogelhuisjes, bloemzaadbommetjes, insectendrinkbakjes en terraria voor hun schoolplein, gemeente of voor thuis. Uit de bloembommetjes komen geurende bloemen waar bijen en andere insecten op af komen. Ook speciale waterplaatsen trekken insecten aan. En waar insecten zijn, komen vanzelf meer zoogdieren, vogels en planten. Zo krijgt de biodiversiteit een boost!

De leerlingen hebben zich op school verdiept in het onderwerp ‘biodiversiteit’. Ze namen deel aan de Duurzame Design Award van Designweek@school of daagden zichzelf uit met de escaperoom-poster van Stichting Nationale Boomfeestdag.

DesignWeek@School geeft scholen en leerkrachten een vliegende start op weg naar toekomstgericht onderwijs. Kinderen ontdekken hun digitale en creatieve talenten en ervaren hoe zij zelf een positieve bijdrage kunnen leveren aan een duurzame wereld. Voor de Duurzame Design Award (DDA) 2023 onderzochten leerlingen waardoor de biodiversiteit afneemt en bedachten ze plannen om de biodiversiteit te laten groeien.

De klas met het beste concept wint de Duurzame Design Award 2023 én 1.500 euro om het idee te realiseren. De winnaar van de DDA2023 wordt op 22 mei bekend gemaakt door de Commissaris van de Koning Ina Adema en door Sandra Pellegrom, Sustainable Development Goals (SDG) Coördinator Nederland.

Bomen leveren een enorme bijdrage aan de biodiversiteit. Daarom is het motto van Stichting Nationale Boomfeestdag: ieder kind een boom! Zij wil alle kinderen van Nederland in aanraking brengen met de natuur en hen laten ervaren hoe fantastisch bomen zijn. Ieder jaar planten 100.000 kinderen bomen en struiken tijdens de Nationale Boomfeestdag. Voordat de schop de grond in gaat, krijgen de kinderen lessen en praktijkopdrachten over bomen en bossen. Zo ontwikkelde de stichting speciaal voor Provincie Noord-Brabant een spannend escaperoomspel over bomen, waarmee scholen één van de 75 door de provincie ter beschikking gestelde Bomenmappen t.w.v. 100 euro kunnen winnen.

Provincie Noord-Brabant, Stichting Nationale Boomfeestdag en DesignWeek@School hebben de handen ineen geslagen om Brabantse scholieren te betrekken bij het verbeteren van hun eigen leefomgeving. De provincie vindt het belangrijk dat kinderen kunnen opgroeien in een groene, gezonde wereld. Zij stimuleert leerlingen om mee te denken over en bij te dragen aan het realiseren van een groene toekomst voor de provincie Noord-Brabant.

Klimaatindex brengt kwetsbaarheid van regio's in beeld

Om goed op te treden tegen de gevolgen van klimaatverandering, is het volgens de onderzoekers belangrijk om te weten welke regio's het meeste risico lopen. Alleen dan kunnen overheden en NGO's zich voldoende voorbereiden.

Onderzoekers Jeroen Smits en Janine Huisman van het Global Data Lab van de Radboud Universiteit hebben daarom een nieuwe klimaatindex ontwikkeld, de GDL Vulnerability Index. Deze index drukt de socio-economische kwetsbaarheid van een gebied uit in een enkel getal (de GVI-waarde), dat vergeleken kan worden over een langere periode en tussen verschillende landen. Zo worden trends duidelijk zichtbaar: welke regio zet stappen om risico's aan te pakken, en welke regio's blijven achter?

Op de website van het Global Data Lab is de index gratis toegankelijk, en geschikt voor zowel experts en organisaties als voor een breder publiek met interesse in socio-economische trends.

De website toont niet alleen de GVI-waardes voor de periode van 2000 tot 2020, maar ook projecties tot 2100. Die projecties worden opgesteld aan de hand van zogenaamde Shared Socioeconomic Pathways, of SSP's. Dat zijn binnen de internationale klimaatgemeenschap ontwikkelde beschrijvingen van verschillende combinaties van kansen en bedreigingen voor klimaatverandering. Zo kun je bijvoorbeeld vergelijken wat er gebeurt als alle landen de komende jaren volop voor duurzame opties kiezen, of als ze juist vasthouden aan traditionele energieopwekking.

Talisker introduceert nieuwe limited edition fles ‘Wilder Seas’: de eerste volledig gerecyclede glazen fles

Whiskymerk Talisker lanceert in samenwerking met Parley de eerste volledig gerecyclede glazen fles en nieuwe limited edition: Wilder Seas Single Malt Scotch Whisky.

Dit is de eerste product samenwerking tussen Talisker en hun partner die actief is in het behoud van de oceaan. Talisker is decennialang gevestigd aan de kust van het eiland Skye in Schotland en kent een sterke connectie met de de zee. De distilleerderij doneert 3 euro van elke verkochte fles en in totaal meer dan een half miljoen euro aan initiatieven van Parley die de bescherming van de oceanen ondersteunen.

De verpakking van de nieuwe limited edition is de eerste volledig gerecyclede, kartonvrije en van biobrandstof gemaakte fles Talisker ooit. Uit onderzoek blijkt dat Talisker met het doorvoeren van deze acties de uitstoot van glazen flessen voor het product met 82% verlaagd, en de totale koolstofuitstoot van alle verpakkingen zelfs met 77 procent vermindert. Door de uitstoot van koolstof aanzienlijk te reduceren, helpt Talisker de gezondheid van de oceanen te beschermen. Toenemende waarden van CO2 in de atmosfeer zorgen voor stijgende watertemperaturen en verzuring van de oceanen, die beide schadelijk zijn voor de ecosystemen van de zee.

Talisker en Parley zetten zich samen al jaren in om het behoud van oceaan ecosystemen over de hele wereld te ondersteunen. Torenhoge kelpwouden onder het wateroppervlak bevatten een enorme mariene biodiversiteit, zuiveren het omringende water, reguleren de pH-waarde, houden koolstof vast, geven ze zuurstof af, beschermen kustlijnen tegen stormen en erosie en beschermen ons allemaal tegen de ergste gevolgen van klimaatverandering. Ze spelen een cruciale rol voor de gezondheid van de planeet, maar verdwijnen vier keer sneller dan regenwouden. De nieuwe Talisker x Parley: Wilder Seas Single Malt Scotch Whisky zamelt geld in voor de bescherming en het behoud van drie vitale projecten van kelpwouden, voor de kusten van Schotland, Zuid-Afrika en Chili.

Creatieve bureaus lanceren verdrag tegen fossiele reclame

Een snel groeiende groep creatieve bureaus lanceert een verdrag met de belofte geen fossiele industrie en fossiel personenvervoer meer te promoten. Het Verdrag Verantwoord Verleiden: Fossiel? No Deal! is al door 21 bureaus ondertekend. Met het verdrag wil de creatieve industrie - in afwachting van een wet die fossiele reclame verbiedt - zelf verantwoordelijkheid nemen. Bureaus kunnen zich aanmelden of verdere info vinden op www.fossielnodeal.nl.

Het initiatief nodigt alle reclame-, PR-, media-, design-, en andere communicatiebureaus van Nederland uit om ook te ondertekenen en hun expertise in gedragsbeïnvloeding enkel te gebruiken voor producten en diensten die positieve impact hebben. In elk geval niet voor producten en diensten die aantoonbaar schadelijk of misleidend zijn.

De ondertekenaars van het verdrag ‘Fossiel? No Deal!’ maken geen promotie meer voor fossiel personenvervoer en de fossiele industrie. Dat betekent bijvoorbeeld wél promotie van de Thalys naar Parijs, elektrische mobiliteit en deelvervoer, maar geen communicatie over een vliegretourtje Barcelona voor 60 euro of een gratis kopje koffie bij een volle tank. Onder ‘fossiel personenvervoer’ verstaat het verdrag auto’s (met uitzondering van deelauto’s), vliegreizen, bussen, boten en cruiseschepen op fossiele brandstof. Onder de ‘fossiele industrie’ vallen bedrijven met als primaire activiteit het delven, transporteren, verkopen, leveren of promoten van olie, gas, bruinkool en steenkool. Voor energieleveranciers hanteert het verdrag een cijfer van 9 of hoger in de groene stroom ranglijst van De Consumentenbond, Natuur & Milieu en WISE.

UT lanceert nieuw Climate Centre om duurzame ambities kracht bij te zetten

De Universiteit Twente krijgt een Climate Centre. Het UT Climate Centre gaat een belangrijke rol spelen in de ambities van de universiteit op het gebied van onderwijs, onderzoek en valorisatie voor klimaatvraagstukken.

Klimaatverandering is een van de meest urgente uitdagingen van de 21e eeuw, waarin wetenschappelijk onderwijs en onderzoek een belangrijke rol spelen in het vinden van oplossingen. De aarde staat onder grote druk, vooral door toedoen van de mens, en we ervaren reeds de onomkeerbare gevolgen. Een maatschappelijke transitie, ondersteund door technische en geofysische kennis en innovatie, is nodig om de gevolgen van de klimaatverandering sterk te verminderen.

Studenten en medewerkers hebben zich de laatste tijd steeds meer laten horen over de urgentie van de klimaatcrisis en willen dat zijzelf en hun universiteit krachtiger bijdragen aan klimaatoplossingen via gezamenlijke acties en kennis- en expertiseontwikkeling. Zij willen deel uitmaken van een universiteit die zich inzet om de klimaatcrisis te bedwingen. Albert: "We willen graag voortbouwen op deze energie en capaciteit om de klimaatuitdagingen met succes aan te pakken."

Het UT Climate Centre is voortgekomen uit een universiteitsbreed initiatief dat tot doel had om een bottom-up in kaart te brengen hoe de UT duurzaamheid verder in de organisatie kon verankeren. Het team om het faculteitsoverstijgende Climate Centre op te bouwen wordt, naast Albert, gevormd door Freek van der Meer, de decaan van de faculteit Geo-information Science and Earth Observation ITC van de UT, Cheryl de Boer en Miriam Luizink. Hun eerste taak is het maken van een impactplan samen met de UT-gemeenschap en andere stakeholders om de ambities van het centrum verder vorm te geven. Daarbij wordt onder meer gekeken naar relevante uitdagingen en hoe zoveel mogelijk maatschappelijke impact kan worden gegenereerd.

Alle vochtige doekjes van Albert Heijn en Etos plasticvrij

Van toetenvegers en babylotiondoekjes tot gezichtsreinigingsdoekjes en huishoudelijke schoonmaakdoekjes: bij Albert Heijn en Etos zijn binnenkort alle baby- en andere doekjes 100% plasticvrij. Dat scheelt op jaarbasis een berg plastic. Ook de verpakking is verbeterd: die is compacter waardoor minder materiaal nodig is en bovendien beter recyclebaar. Een mooie stap op weg naar minder plastic en beter recyclebare verpakkingen.

Jaarlijks gebruiken klanten van Albert Heijn en Etos zo'n ruim 1 miljard vochtige doekjes. Vooral babydoekjes zijn populair, de toeten- en billenvegers staan bij veel gezinnen met jonge kinderen wekelijks op de boodschappenlijst. De doekjes bevatten tot nu toe plastic dat niet gerecycled kan worden.  

Als eerste retailers maken Albert Heijn en Etos alle vochtige doekjes van het eigen merk plasticvrij. Het gaat om 31 verschillende soorten vochtige doekjes die de komende weken vervangen worden door een plasticvrije variant. Op jaarbasis scheelt dit meer dan een miljoen kilo plastic. Ook de verpakking van de vochtige doekjes is aangepast. Die wordt beter recyclebaar door gebruik te maken van één materiaalsoort. Daarnaast zitten de doekjes strakker in de verpakking waardoor minder materiaal nodig is.

Hoge concentraties ultrafijnstof in huiskamers met houtkachel

Tijdens het stoken van een houtkachel komen er grote hoeveelheden fijnstof en ultrafijnstof vrij in de woonkamer. Dat blijkt uit een burgerwetenschapsproject van de Universiteit Utrecht.

Voor dit onderzoek werden vier woningen voorzien van een meetrugzak, uitgerust met geavanceerde meetinstrumenten: een fijnstof- en ultrafijnstofmeter.

In alle woningen werd een sterke toename van fijnstof en ultrafijnstof gemeten wanneer een kachel werd aangezet. Er is 3,7 keer meer ultrafijnstof in een woning aanwezig als de kachel aan staat in vergelijking met als de kachel uit is. Na het aanzetten van de kachel zijn er langdurig hoge concentraties in de woning aanwezig, die langzaam dalen nadat de kachel weer is uitgezet.  

Bij verbranding van hout komen fijnstof en ultrafijnstof vrij. Ultrafijnstof is zo klein dat het tot ver in de longen kan doordringen en via het bloed de organen kan bereiken. Langdurige blootstelling aan (ultra)fijnstof kan mogelijk leiden tot gezondheidsklachten, zoals astma bij kinderen en COPD bij ouderen.  

De metingen in deze kleine groep woningen laten zien dat het stoken van hout leidt tot luchtverontreiniging in de woning.  De uitkomsten van het onderzoek zijn potentieel voor veel Nederlanders relevant: volgens het RIVM zijn er ongeveer 1 miljoen houtkachels en open haarden in Nederland. In het onderzoeksrapport externe link zijn de uitgebreide resultaten te lezen.

Bij één van de houtkachels werden extreem hoge fijnstofwaarden gemeten. Er bleek een lek in de pijpaansluiting van de houtkachel te zitten, dat waarschijnlijk is ontstaan tijdens het schoonmaken van de kachel. Een klein lek in de aansluiting van een houtkachel kan in de praktijk jarenlang onopgemerkt blijven.

Water en nitraat: de tijd dringt, Nederland dreigt deadline te missen

De aanwezigheid van nitraat in grondwaterwinningen voor drinkwaterproductie is een langjarig en hardnekkig probleem dat nog steeds niet is opgelost. Dit komt duidelijk naar voren in de factsheet 'De tijd dringt' over de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) en nitraat, dat onderzoeksinstituut KWR in opdracht van Vewin heeft gemaakt.

De factsheet is de eerste in een serie over stofgroepen die in verband met de KRW-doelen voor drinkwaterbronnen met urgentie moeten worden aangepakt. De KRW schrijft voor dat uiterlijk in 2027 de kwaliteit van oppervlaktewater en grondwater op orde moet zijn. Nederland is verplicht om (grond)water dat bestemd is voor drinkwaterproductie zodanig te beschermen dat de kwaliteit ervan niet achteruitgaat, dat er wordt voldaan aan de waterkwaliteitsnormen én dat de zuiveringsinspanning voor de productie van drinkwater vermindert. Uit de factsheet blijkt dat Nederland de deadline voor het halen van de KRW-doelen in 2027 dreigt te gaan missen.

Specifiek voor het terugdringen van de nitraatuitspoeling bij 34 winlocaties voor drinkwaterproductie in Zuid- en Oost-Nederland is in 2017 een aanpak gestart die is vastgelegd in een bestuursovereenkomst. Doel is om in 2025 blijvend aan de nitraatnorm in het grondwater te voldoen. In een flink deel van de winningen kan het doel met de aanpak naar verwachting niet tijdig gehaald worden.

Uit de factsheet komt naar voren dat de drinkwaterdoelen onvoldoende worden meegenomen bij de verschillende onderdelen van de stikstofaanpak. Sinds 1991 voert Nederland beleid om het stikstofoverschot in de landbouw, en daarmee de nitraatuitspoeling, te verminderen. Dit beleid was aanvankelijk succesvol: het stikstofoverschot in de Nederlandse landbouw daalde vanaf eind jaren 1990 gestaag. Sinds 2010 is daar echter geen sprake meer van en lijkt het stikstofoverschot weer iets te stijgen. Vooral in de omgeving van de 34 grondwaterwinningen vereist het terugdringen van de nitraatuitspoeling extra inspanning, omdat de bodems daar van nature gevoelig zijn voor uitspoeling.

Middelburgers zijn niet goed in het scheiden van afval

Middelburgers zijn niet goed in het scheiden van afval. Het PMD-afval (plastic-, metaal- en drankkartonverpakkingen) uit die gemeente wordt vaak afgekeurd omdat het te vervuild is.

Het Middelburgse plastic afval wordt inmiddels apart gecontroleerd door de Zeeuwse Reinigingsdienst.

Middelburg weegt nu de afvalauto's al voordat ze naar Goes komen. Als ze boven een bepaald aantal tonnages komen, rijden ze standaard niet meer. Omdat ze dan al weten dat er te veel restafval doorheen zit. Ze brengen het dan gelijk naar Nieuwdorp, om het te laten afvoeren naar de verbranding.

Rotterdam krijgt een burgerberaad over klimaat

Het College van B & W wil bewoners betrekken bij het maken van klimaatbeleid en stelt daarom een Burgerberaad Klimaat in. Een groep Rotterdammers krijgt via een loting een uitnodiging om mee te denken over hoe de klimaatdoelen van 2030 gehaald kunnen worden. De leden van het Burgerberaad gaan met elkaar in gesprek over welke klimaatmaatregelen zij willen voorstellen. De voorbereiding van het Rotterdams Burgerberaad Klimaat start in het voorjaar van 2023 en vindt plaats in 2024.

Het Burgerberaad Klimaat is een belangrijk doel uit het coalitieakkoord “Eén Stad”. Door bewoners te betrekken en mee te laten praten over een groot thema als klimaat wil het college de goede ideeën, wijsheid en creativiteit van Rotterdammers beter benutten.

Het doel is dat het burgerberaad een afspiegeling vormt van de Rotterdamse bevolking, daarom wordt er geloot. Via een gewogen loting wordt een groep Rotterdammers geselecteerd voor het burgerberaad. Een gewogen loting bestaat uit twee rondes. Ronde één is een willekeurige selectie van een grote groep mensen. De tweede ronde is een gerichte loting waarbij kenmerken als leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, postcodegebied of overtuiging rond het onderwerp worden meegenomen om zo een dwarsdoorsnede van de Rotterdamse bevolking te krijgen.

Het college zet in op een goed georganiseerd burgerberaad en wil de aanbevelingen van het burgerberaad gaan uitvoeren. Daarom gaat er de komende maanden veel aandacht uit naar een zorgvuldige voorbereiding en organisatie van het burgerberaad. De komende periode werken we aan een voorstel over de vraagstelling, aanpak en verdere invulling van het burgerberaad. Daarbij wordt gekeken naar de ervaring van andere steden en landen met burgerberaden. Dit voorstel wordt dit jaar ter besluitvorming aan de raad voorgelegd.

Tot 3.000 ton CO2 per jaar: de milieu-impact van het blokkeren van cryptomining

Beveiliger Kaspersky deelt nieuwe gegevens over de milieu-impact van het blokkeren van cryptominers. De oplossingen van Kaspersky hebben meer dan 200 miljoen pogingen tot illegale cryptomining voorkomen, en in het proces het mogelijke energie-equivalent van 3.000 ton CO2-uitstoot in de atmosfeer bespaard in 2022.
 
Cryptomining kost veel energie. Zo is het elektriciteitsverbruik voor de productie van bitcoin gelijk aan het jaarlijkse energieverbruik van Zweden. De toenemende energiekosten van de productie van cryptocurrency dragen bij aan de groeiende populariteit van malafide mining of cryptojacking - malware die het apparaat van een gebruiker infiltreren om in het geheim cryptocurrency te delven. Het slachtoffer merkt misschien niet eens dat iemand zijn apparaat gebruikt voor het delven van cryptocurrency, omdat de malware in verborgen modus draait.
 
Het hoge stroomverbruik tijdens cryptojacking kan niet alleen leiden tot een afname van de prestaties van het apparaat, maar heeft ook negatieve gevolgen voor het milieu. In 2019 heeft Kaspersky een speciale methodologie ontwikkeld en geïntroduceerd waarmee consumenten en bedrijven de impact van illegale mining op het milieu kunnen beoordelen. In het proces ontdekten ze dat de hoeveelheid energie die wordt verbruikt bij mining kan oplopen tot 1,67 GWh. Genoeg jaarlijkse energie om een stad van stroom te voorzien of 15.000 elektrische auto's op te laden. Volgens de nieuwe statistieken blijft het energieverbruik door cryptomining toenemen.
 
In 2022 voorkwamen Kaspersky-producten 202.540.954 pogingen van kapers om een ander apparaat te gebruiken voor cryptomining. Om de minimale hoeveelheid energie te berekenen die wordt bespaard door het blokkeren van kwaadaardige miners is onderstaande formule uit het onderzoek van 2019 gebruikt.
 
Volgens de berekeningen is deze waarde 4,28 ± 2,67 GWh. Omgerekend naar kooldioxide-uitstoot tegen het wereldwijde gemiddelde op basis van de schatting van Independent Energy Think Tank Ember, werd tussen 700 en 3.000 ton in de atmosfeer uitgestoten broeikasgas (CO2) voorkomen.
 
De kosten van deze hoeveelheid energie verschillen onder meer van land tot land. Als die hoeveelheid energie bijvoorbeeld volledig in de VS wordt verbruikt, moeten Amerikaanse gebruikers ongeveer 1,1 miljoen euro neerleggen, terwijl inwoners van Denemarken, waar de elektriciteitsprijs momenteel het hoogst is, ruim 3,6 miljoen euro zouden moeten betalen.

Den Haag onderzoekt invoering milieuzone kustgebied

De gemeente Den Haag onderzoekt of het kustgebied vanaf 1 januari 2025 een milieuzone voor personenauto’s en zero-emissiezone voor vrachtwagens en bestelauto’s kan worden. In zo’n zone mogen vervuilende auto’s, vrachtauto’s en bestelwagens niet rijden.

Het onderzoek duurt tot de zomer en gaat over het hele kustgebied. Dit is van Scheveningen/Benoordenhout tot en met Kijkduin. En vanaf de kust richting stad wordt er gekeken naar het gebied tussen de kust en de N44,de S200 en de Laan van Meerdervoort.

De gemeente onderzoekt ook of uitbreiding van de milieu- en zero-emissiezone technisch kan en of die voldoet aan alle wettelijke regels. De resultaten van al deze onderzoeken gaan voor de zomer 2023 naar het college. Het college en de gemeenteraad kunnen dan besluiten of en onder welke voorwaarden de milieuzone er komt.

Langs de kust liggen veel kwetsbare natuurgebieden die last hebben van de uitstoot van stikstof. Dit komt voor een deel door uitlaatgassen van auto’s, bestelauto’s en vrachtwagens. Met minder stikstof kan de natuur zich beter herstellen. Daarnaast kunnen veel woningen en wegen zoals de boulevard nu niet gebouwd worden omdat er dan te veel stikstof is. Door minder vervuilend verkeer kan de bouw weer starten. En er is schonere lucht en minder geluidsoverlast.

Brussel geeft groen licht uitkoop piekbelasters

De Europese Commissie heeft de plannen van het kabinet om de grote uitstoters van stikstof in de veehouderij aan te pakken goedgekeurd. Dat meldt de NOS.

Daardoor wordt het mogelijk om snel de zogeheten piekbelasters uit te kopen, zodat de uitstoot op korte termijn een stuk omlaag kan.

De piekbelasters zijn verantwoordelijk voor een belangrijk deel van de neerslag van stikstof in beschermde natuurgebieden.

De stikstofruimte die vrijkomt, wordt bij voorrang gebruikt om boeren te helpen die buiten hun schuld zonder vergunning zitten, zogeheten PAS-melders.

Meer stikstofruimte voor PAS-melders beschikbaar

Het kabinet heeft besloten de prioritering van doelen in het stikstofregistratiesysteem aan te passen en de PAS-melders daarbij meer prioriteit te geven. Met de nieuwe systematiek wordt ook geborgd dat zo min mogelijk stikstofruimte onbenut blijft.

Het kabinet voelt een zware verantwoordelijkheid om de problematiek van PAS-melders - ondernemers die in beginsel buiten hun schuld zonder benodigde natuurvergunning zijn komen te zitten –  zo snel mogelijk op te lossen. Daarbij wordt voortdurend bekeken welke besluiten daar aan kunnen bijdragen. Het stikstofregistratiesysteem (SSRS) was eerder bestemd om ruimte uit de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (Srv) toe te kennen aan woningbouwbouwprojecten, enkele grote wegenprojecten (MIRT). Ruimte die niet nodig was voor deze doelen, kon aan PAS-meldingen worden toegedeeld. Die afspraken van het vorige kabinet worden nu aangepast.  PAS-meldingen kunnen bij inwerkingtreding van de herprioritering als eerste van de beschikbare ruimte gebruik maken.

Omdat de woningbouwopgave onverminderd groot is, en doorgaans weinig ruimte vraagt, is besloten dat er ook ruimte gereserveerd kan worden voor de meest concrete woningbouwprojecten waarvoor binnen een jaar een vergunningaanvraag wordt gedaan. De verwachting is dat dit om een zeer beperkte hoeveelheid stikstofruimte gaat. Na de PAS-meldingen en de meest concrete woningbouwprojecten kunnen ook projecten betreffende renovatie en veiligheid ten aanzien van rijkswegen (net als woningbouwprojecten en PAS-meldingen) gebruik maken van de resterende ruimte.

Met de nieuwe systematiek komt op termijn meer ruimte beschikbaar voor het legaliseren van PAS-meldingen. De aanpassing in prioritering geldt ook voor de ruimte uit de opkoopregeling Maatregel Gerichte Aankoop (MGA) die zal worden toegevoegd aan het SSRS. Voor de aanpassing is een wijziging van de Regeling natuurbescherming nodig waardoor de nieuwe prioritering met ingang van begin oktober 2023 in de praktijk kan worden toegepast. Tot oktober is de huidige prioritering binnen het SSRS van toepassing, en het SSRS wordt met het huidige kabinetsbesluit ook weer opengesteld.

Subsidie waterschap voor agrariërs die waterkwaliteit verbeteren

Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden heeft de subsidieregeling Regionaal Partnerschap voor water en bodem opengesteld per 12 april 2023. Agrariërs die de waterkwaliteit verbeteren, kunnen vanaf die datum een aanvraag indienen bij het waterschap. De regeling is bedoeld om boeren handvatten te bieden om samen met het waterschap te werken aan duurzaam agrarisch waterbeheer.

De agrarische sector staat de komende jaren voor grote opgaven op het gebied van water en bodem. Klimaatverandering vraagt inspanningen voor voldoende schoon water en een duurzame bedrijfsvoering. Daarom wordt de subsidieregeling Regionaal partnerschap voor water en bodem ook in 2023 weer opengesteld.

Voor de waterkwaliteitsmaatregelen zijn er twee categorieën investeringen:

De aanschaf van een drinkbak of een erfveegmachine: hiervoor geldt het ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’-principe. Voor de categorie drinkbakken geldt een maximum subsidiebedrag van € 2.000,-. Voor erfveegmachines is het maximum € 2.500,-. Er is voor maximaal 15 drinkbakken en 15 erfveegmachines subsidie beschikbaar.
Voor de andere waterkwaliteitsmaatregelen geldt een eerste openstellingstermijn tot en met 15 juli 2023. Na sluiting van deze termijn wordt de subsidie toegewezen aan goedgekeurde aanvragen. Als er in genoemde periode meer aanvragen binnenkomen dan er budget is, wordt de subsidie via loting toegewezen. Is er nog budget over, dan volgt een 2e ronde tot en met 30 november 2023. Hiervoor geldt dan wel weer het principe ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’.
Natuurvriendelijk oever met flauw talud
De subsidie bedraagt maximaal € 5.000,- per maatregel. Voor natuurvriendelijke oevers met een flauw talud geldt een maximum van € 10.000,-. Bij stapeling van meerdere waterkwaliteitsmaatregelen geldt een maximum van € 5.000,- per agrarisch bedrijf.
Betreft een van de maatregelen de aanleg van een natuurvriendelijke oever met een flauw talud? Dan kan dit bedrag oplopen tot een maximum van € 10.000,- per agrarisch bedrijf.