Kassabon langer door plastictoeslag

De kassabon in de supermarkt wordt langer door de nieuwe plastictoeslag. Het is nog niet bekend of supermarkten de nieuwe toeslag gaan doorberekenen in de prijzen en zo ja, met hoeveel. 

 Consumentenpsycholoog Patrick Wessels zegt dat mensen daar niet echt op letten. Met ingang van 1 juli mogen horeca, kiosken, supermarkten en speciaalzaken geen eten en drinken meer in plastic verpakkingen voor eenmalig gebruik verkopen zonder daar een toeslag voor te rekenen. 

Het gaat dan om eten en drinken dat je meteen kunt nuttigen, waarbij het risico dat het plastic op straat belandt groot is. In een gemiddelde supermarkt krijgen honderden producten op een assortiment van vijftien- tot twintigduizend producten te maken met de plastictoeslag. Hoe hoog de toeslagen zullen zijn, is nog afwachten; de supermarkten houden de lippen stijf op elkaar. Ze mogen de hoogte van de toeslagen zelf bepalen én het geld houden.

Woningen met warmtepomp schadelijk voor het milieu?

Begin 2023 ontstond er commotie over de milieubelasting van warmtepompen. De ophef begon na de actualisatie van de milieuproductkaarten in de Nationale Milieudatabase (NMD). Door toevoeging van het koudemiddel en de benodigde elektronica nam de milieubelasting van warmtepompen met een factor tien toe in vergelijking met de reeds bestaande milieuproductkaarten.

Dit vraagstuk is voor Jeannette Levels-Vermeer van LBP|SIGHT en Jourdain Martens van Develop Inc. de aanleiding geweest tot het uitvoeren van een eigen onafhankelijk onderzoek.

Uit het onderzoek komt naar voren dat de milieubelasting van de nieuwbouwwoning met warmtepomp lager is dan die van de woning met cv-ketel. Het verschil in milieukosten bedraagt gemiddeld 14 procent voor de hoek- en 12 procent voor de tussenwoning.

De milieukosten van de materialen waaruit de warmtepomp bestaat, is weliswaar hoger dan die van de cv-ketel. Maar daar staat tegenover dat de warmtepomp (in het onderzoek een lucht/water warmtepomp) efficiënter is in de opwekking van ruimteverwarming en warm tapwater dan de cv-ketel.

AB InBev opent in Amsterdam eerste klimaatneutraal depot

Brouwer AB InBev opent in samenwerking met haar logistiek partner Nabuurs City Logistics haar eerste CO2-neutrale distributiecentrum in Europa, gelegen in Business Park Amsterdam Osdorp.

Vanuit dit distributiecentrum belevert de brouwer haar klanten in en rond Amsterdam via elektrisch transport, wat de ambities van de brouwer onderstreept om haar klanten nog beter en meer duurzaam te bedienen. Voor AB InBev is dit ook een nieuwe stap richting haar ambitie om tegen 2040 Net Zero te zijn in de volledige waardeketen.

Het 10.000m2 grote CO2-neutrale gebouw is volledig duurzaam en natuur-inclusief ontworpen door Heembouw Architecten met een focus op modern design. Het hele dak is voorzien van 3.020 zonnepanelen die gemiddeld 1 Mwh stroom opwekken per jaar. De gehele noordgevel is bedekt met inheemse bomen en heesters om de lokale biodiversiteit te versterken, en het platte dak is een sedumdak bedekt met vegetaties. De slimme inplanting doet het gebouw bovendien perfect aansluiten op zijn omgeving. Verder is er gekozen voor materialen met een zo laag mogelijke milieu-impact, zoals een waterdoorlatende bestrating en hout met FSC-certificering. Het stadsdistributiecentrum doet ook aan nauwkeurig waterbeheer. Zo voert het zoveel mogelijk (schoon) water direct af op de sloot of filtert het in de ondergrond, wat de biodiversiteit bevordert.

Niet enkel het distributiecentrum zelf, maar ook de daaraan verbonden logistiek gebeurt zo duurzaam mogelijk. Vanuit het distributiecentrum bevoorraadt AB InBev, in samenwerking met Nabuurs City Logistics, alle horecazaken en handelaars in de volledige Amsterdamse binnenstad via elektrisch transport. Deze emissieloze stadsdistributie brengt een aanzienlijke CO2-reductie met zich mee. Voor deze kortere afstanden worden elektrische Volvo trucks ingezet, die een besparing van 24 ton CO2 per jaar per truck opleveren. Zo zal de brouwer in 2023 11 elektrische trucks in het totaal inzetten voor deze stadsleveringen. Verder wordt het aantal logistieke bewegingen voor de provincie Noord-Holland geminimaliseerd via een slimme en efficiënte inrichting van de logistieke stromen.

Vossen The New Farming biedt natuurlijke oplossing voor boeren in strijd tegen spuitverbod lelies

Recente berichten in verschillende nieuwsbronnen, waaronder RTL Nieuws en Nieuwe Oogst, wezen op de uitdagingen waarmee boeren worden geconfronteerd bij het bespuiten van lelies. Een boer werd gedwongen te stoppen met het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen op zijn lelies vanwege een spuitverbod in Drenthe. Dit verbod heeft niet alleen gevolgen voor zijn bedrijfsvoering, maar ook voor de kwaliteit en opbrengst van zijn gewassen. Bovendien kan deze uitspraak grote gevolgen hebben voor vele akkerbouwers.

Vossen The New Farming komt tegemoet aan de behoeften van boeren die met vergelijkbare uitdagingen worden geconfronteerd. Plant Care, het natuurlijke middel ontwikkeld door Vossen The New Farming, heeft zich bewezen als een effectief alternatief voor traditionele bestrijdingsmiddelen, zoals pyrethroïden, zonder negatieve bijwerkingen. Het product werkt enerzijds als bladbemesting en ondersteunt de optimale conditie van de bovengrondse delen van de plant door bevordering van celdeling, celstrekking en verharding van de celwand.

Hierdoor wordt de plant weerbaarder tegen diverse bedreigingen, zoals temperatuurschommelingen, neerslag en plagen zoals luizen, trips en schimmels.

Daarnaast bevat Plant Care een complex van aromaten en plantenextracten die het gewas minder aantrekkelijk maken voor deze bedreigingen. Het gebruik van natuurlijke middelen, zoals Plant Care, biedt boeren de mogelijkheid om te voldoen aan de strenger wordende regelgeving rondom bestrijdingsmiddelen, terwijl ze tegelijkertijd zorgdragen voor de gezondheid van mens, dier en milieu. Plant Care is een organische meststof zonder chemisch werkzame bestanddelen.

Schonere lucht met koude katalysator

Katalysatoren zijn al meer dan drie decennia verplicht in auto’s, maar er is nog ruimte voor verbetering. Ze functioneren alleen goed als de benzinemotor genoeg opgewarmd is, wat bij hybride auto’s niet altijd zo is.

Een betere katalysator die uitlaatgassen al bij kamertemperatuur kan reinigen is ontwikkeld door onderzoekers van de TU Eindhoven en de Universiteit Antwerpen. Hun ontdekking wordt vandaag, 16 juni, gepubliceerd in het tijdschrift Science.

De huidige driewegkatalysator in de uitlaat van een auto bevat dure materialen en heeft een hoge temperatuur nodig om goed te werken. Daardoor bevat de uitlaat nog steeds het giftige koolstofmonoxide als je je auto aanzet, of als je in een hybride auto rijdt waar de benzinemotor en de elektromotor elkaar afwisselen. In een nieuw artikel in Science tonen wetenschappers onder leiding van hoogleraar Emiel Hensen aan dat door het materiaal waarop de katalysator is aangebracht te veranderen, het mogelijk is om al bij kamertemperatuur koolstofmonoxide bijna volledig om te zetten in koolzuurgas.

Autokatalysatoren bestaan uit edelmetalen zoals platina, palladium en rodium die als nanodeeltjes van enkele nanometers op een laag van ceriumoxide, of ceria, worden geplaatst. De edelmetalen zijn echter schaars en kostbaar. Onderzoekers over de hele wereld zoeken daarom naar manieren om met minder materiaal een even goede of betere katalysator te maken. De groep van Hensen liet in eerder onderzoek al zien dat door het edelmetaal als losse atomen over de ceria-laag te verspreiden er niet alleen minder metaal nodig is, maar dat de katalysator onder sommige omstandigheden ook beter presteert.

Meer samenwerking Nederland en België bij transport en opslag van CO2

Nederland en België hebben in Antwerpen tijdens het staatsbezoek van Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima een akkoord getekend om meer te gaan samenwerken op het gebied van transport en opslag van CO2.

Beide landen willen de industrie verduurzamen door grensoverschrijdend transport van CO2 tussen havens en industrie mogelijk te maken, zoals in Antwerpen, Gent, Rotterdam en Zeeland. Ook zetten beide landen in op toekomstige opslag van Belgische en Nederlandse CO2 in lege gas- en olievelden onder de Noordzee.

De overeenkomst is ondertekend door minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat), vicepremier Vincent Van Quickenborne (België) en de ministers Zuhal Demir (Vlaanderen) en Philippe Henry (Wallonië).

Het kabinet werkt op dit moment aan beleid voor de marktordening van de CCS-infrastructuur. De aanleg en exploitatie van infrastructuur is in principe aan bedrijven en marktpartijen onderling, maar ook (semi-)publieke partijen zoals havens en netbeheerders dragen bij. Nederlandse CCS-projecten komen in aanmerking voor ondersteuning vanuit het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) via de zogenoemde regeling SDE++ voor het stimuleren van duurzame energieproductie en klimaattransitie.

‘Snuffelfietsende’ scholieren adviseren provincie over fijnstof

Heeft Noord-Holland een fijnstofprobleem? Ja, vinden leerlingen van het Sint Michaël College in Zaandam en van het Amsterdamse Hyperion Lyceum. Met behulp van een speciale fietssensor ‘snuffelden’ zij het afgelopen schooljaar data over de luchtkwaliteit in hun omgeving bij elkaar.

Het onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met de provincie Noord-Holland, het RIVM en GLOBE Nederland. Naast de zogeheten ‘snuffelfietsen’ kregen de scholen ook een sensor die op een vaste plaats  kan worden gehangen. Hiermee zijn ze onderdeel van het meetnetwerk en de lokale meetgroepen van Hollandse Luchten.

De resultaten hebben de groep aan het denken gezet. Zo neemt Isa tegenwoordig een andere route naar school, door de polder en over de dijk . Hoofdwegen en grote fabrieken vermijdt ze voortaan zoveel mogelijk: “Veel beter voor mijn gezondheid. Ook Selma is geschrokken van de metingen.

Verbranding bij verkeersvoertuigen en fabrieken zijn de belangrijkste fijnstofbronnen, zo blijkt uit het onderzoek.Maar volgens Theron Thesing, Ishan Ramdien, Gijs Henrichs en Robin Vecht komt er ook bij dagelijkse huishoudelijke klussen als koken en stofzuigen fijnstof vrij.

Er moet veel meer aandacht komen voor luchtkwaliteit en gezondheid, zo vinden alle snuffelfietsers. Wat volgt is een hele lijst van aanbevelingen voor de provincie. Bijvoorbeeld het beter spreiden van werktijden, zodat er minder fijnstofpieken zijn. Of meer investeren in milieuvriendelijker vervoersmiddelen en technologieën.

Twee fabrieken Tata Steel per direct onder verscherpt toezicht

De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied heeft besloten om de twee kooksgasfabrieken van Tata Steel onder streng toezicht te plaatsen. Dat staat in een brief van de dienst.

Het aantal ongewone voorvallen is het afgelopen jaar bijna vijf keer zo hoog geworden. Het gaat om twee fabrieken van de staalproducent die zo snel mogelijk aan de milieueisen moeten voldoen om de gezondheid van de omwonenden te beschermen.

Tata moet een verbeterplan maken en elke maand laten weten hoe het ermee staat. Als de verbetering niet genoeg is, zegt de omgevingsdienst extra maatregelen te zullen nemen, zoals meer dwangsommen opleggen of vergunningen intrekken.

Een woordvoerder van Tata Steel zegt verrast te zijn over het strengere toezicht. “Omdat het intensieve toezicht dat er was, juist in oktober 2021 is gestopt. Bovendien zijn de emissies bij een van de twee kooksgasfabrieken juist gehalveerd, en ook de geur- en stofuitstoot zijn er verminderd.”

Kwik in Gronings aardgas niet schadelijk voor de gezondheid

Aardgas kan van nature kwik bevatten. Dit kwik kan in huis terecht komen. Vooral door het koken op gas. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) berekende in 2014 de blootstelling aan kwik op dagelijkse piekmomenten.

Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) vroeg eind 2022 aan het RIVM om te onderzoeken of dit gevolgen kan hebben voor de gezondheid. Uit dit onderzoek blijkt dat de blootstelling aan kwik door huishoudelijk gebruik van aardgas niet schadelijk is voor de gezondheid. Daarvoor zijn de concentraties kwik te laag.

Het RIVM heeft eerst vastgesteld dat de NAM de blootstelling aan kwik op de goede manier heeft berekend. Wel blijkt dat de NAM de blootstelling op 3 piekmomenten per dag hoger inschat dan in werkelijkheid zal voorkomen. De NAM gaat in het onderzoek namelijk uit van worst-case situaties, waarin de blootstelling extra hoog kan zijn. Zoals de combinatie van een kleine keuken en een hoge concentratie kwik in aardgas.

'Aanvullende maatregelen klimaatpakket raakt fabrikanten van voedingsmiddelen midscheeps'

Fabrikanten van voedingsmiddelen vrezen de aanvullende heffingen en enorme belastingverhoging op gas die aanstaande is als de kabinetsplannen doorgaan op Prinsjesdag. Uit een voorlopige speelveldtoets die bij verschillende typen voedingsmiddelenbedrijven is uitgevoerd, blijkt dat voor voedingsmiddelenproducenten de belastingen en heffingen met honderden procenten stijgen. Dat kan in sommige gevallen zelfs oplopen tot 700 procent ten opzichte van 2019.

Dit is een maatregel die een averechts effect gaat hebben op de verduurzaming van industrie. Branchevereniging FNLI roept aan de vooravond van het Kamerdebat over het extra klimaatpakket van het kabinet de Kamer daarom op om ondernemers die niet kunnen overschakelen naar elektriciteit omdat de infrastructuur niet op orde is, uit te zonderen van de verhoging van de belasting op gas en dit via een effecttoets inzichtelijk te laten maken.

Directeur van FNLI Cees-Jan Adema: 'Onze leden staan klaar om te verduurzamen, maar kunnen bijna nergens in Nederland overstappen van gas naar elektra door het overbelaste stroomnet. Ondertussen gaan de lasten op gas de komende jaren wel met meer dan een miljard euro omhoog. Uit het onderzoek dat we hebben laten verrichten blijkt dat dit een forse impact heeft op veel bedrijven. Terwijl de bedrijven nog jaren moeten wachten op een aansluiting op het elektriciteitsnet, zal de investeringsruimte om te verduurzamen bij die bedrijven steeds kleiner worden door enorme belastingverhogingen. Precies het tegenovergestelde van het doel van het klimaatpakket van dit kabinet en de ambitie van de sector.'

Kerncijfers speelveldtoets

De voorlopige onderzoeksresultaten van de zogeheten speelveldtoets levert het volgende beeld op van de procentuele toename van kosten aan klimaatbelastingen en -heffingen in de periode 2019-2030:

Bij een broodbakkerij en grote verbruiker van energie gaat het om een kostenstijging van 454 procent. Bij een brouwerij en middelgrote verbruiker van energie gaat het om een kostenstijging van 305 procent.

Bij een zuivelbedrijf en grote verbruiker van energie gaat het om een kostenstijging van 687 procent,. In de speelveldtoets is een selectie gemiddelde bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie doorgelicht om een eerste beeld te geven van de daadwerkelijke impact van de voorgenomen maatregelen in het klimaatbeleid van het huidige kabinet.

De sector kampt nog steeds met hoge energieprijzen en hogere grondstofprijzen. Waar het kabinet afgelopen najaar de sector hierbij nog probeerde te helpen met de TEK (Tegemoetkoming Energiekosten energie-intensief mkb) overheerst nu het gevoel in de sector alsnog de forse rekening gepresenteerd te krijgen.

ACM: vernieuwde leidraad biedt meer duidelijkheid over misleidende vage duurzaamheidsclaims

Consumenten hebben recht op duidelijke, volledige en concrete informatie over duurzaamheid van producten en diensten. Termen als klimaatneutraal, duurzaam of milieubewust zijn te vaag en daarmee snel misleidend. Consumenten moeten met de juiste informatie een duurzamere keuze kunnen maken. Daarom heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) de Leidraad Duurzaamheidsclaims geactualiseerd. In de vernieuwde leidraad staan vijf vuistregels waaraan ondernemers zich moeten houden bij de verkoop van hun producten en diensten.

De ACM heeft de leidraad duurzaamheidsclaims uit 2021 vernieuwd. De afgelopen jaren heeft de ACM ervaring opgedaan met de toepassing van de leidraad en duurzaamheidsclaims in de praktijk. Verder heeft de ACM reacties verwerkt van verschillende bedrijven en brancheorganisaties. Daarnaast zijn Europese ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving verwerkt in de leidraad. De vernieuwde leidraad geeft duidelijker aan hoe de formulering en onderbouwing van een duurzaamheidsclaim eruit moet zien. Ook geeft de leidraad duidelijke voorbeelden van goede en foute duurzaamheidsclaims.

De vernieuwde leidraad bevat de vijf vuistregels voor goede duurzaamheidsclaims:
1. Gebruik juiste, duidelijke, specifieke en volledige duurzaamheidsclaims
2. Onderbouw duurzaamheidsclaims met feiten en houd ze actueel
3. Maak eerlijke vergelijkingen met andere producten of concurrenten
4. Beschrijf toekomstige duurzaamheidsambities concreet en meetbaar
5. Zorg dat visuele claims en keurmerken behulpzaam zijn voor consumenten en niet verwarrend

De eerste twee vuistregels zijn van toepassing op alle duurzaamheidsclaims. Vuistregel 3 t/m 5 zijn extra eisen voor het gebruik van vergelijkende claims, claims over duurzaamheidsambities van bedrijven en visuele claims en keurmerken.

Skytree ontvangt een miljoeneninvestering voor CO2 technologie

Het Nederlandse Skytree ontvangt een miljoeneninvestering voor de innovatieve Direct Air Capture (DAC) technologie, waarbij CO2 uit de buitenlucht wordt gehaald om te worden gebruikt in glastuinbouw en verticale landbouw. Dankzij de investering kan Skytree de productie opschalen en zich ook op markten buiten Nederland richten.

Het toevoegen van CO2 wordt in Nederland op grote schaal gedaan om de groei van planten in kassen te stimuleren, wat tot soms wel 20 procent productiviteitstoename leidt. Maar deze CO2 komt nu nog van fossiele bronnen. Na de opname door de planten en het eten door mensen komt deze fossiele CO2 in de atmosfeer. Skytree lost dit emissieprobleem op door een volautomatisch systeem dat bij de kas ter plaatse kan worden geïnstalleerd. Het systeem filtert CO2 uit de buitenlucht, direct op de plaats waar de CO2 nodig is, en vormt hiermee een duurzaam alternatief voor de fossiele CO2 die nu in de glastuinbouw gebruikt wordt.

Dankzij de investering kan Skytree de DAC-technologie op meerdere plekken toepassen en zo tot 2030 wel 10Mt CO2 afvangen om te hergebruiken of op te slaan. Door inzet van deze DAC-systemen hebben bedrijven in de glastuinbouw zekerheid over de toevoer van de benodigde CO2, hebben ze geen last van schommelende CO2 prijzen en dragen ze bij aan een duurzamere landbouw omdat ze geen CO2 uit fossiele brandstoffen gebruiken.

De investeringsronde van 5,3 miljoen euro werd geleid door Horticoop, een glastuinbouw-coöperatie die investeert in bedrijven die bijdragen aan innovaties voor de Nederlandse glastuinbouw en Yield Lab Europe, een internationaal venture capital-fonds met focus op agrifood-technologie. Aanvullend kapitaal werd verstrekt door een aantal informele investeerders.

Rob van Straten, CEO van Skytree: “We richten ons in eerste instantie op de Nederlandse glastuinbouw omdat hier momenteel forse hoeveelheden CO2 vanuit fossiele brandstoffen worden gebruikt waardoor veel CO2 jaarlijks in de atmosfeer terecht komt. Dat kan worden voorkomen door de benodigde CO2 ter plaatse uit de buitenlucht te halen. Internationaal zien we dat nog lang niet altijd CO2 wordt toegevoegd omdat het niet beschikbaar is voor glastuinbouw of te duur is. Door CO2 uit de buitenlucht te halen op locatie kunnen ook die tuinders hun productie flink verhogen, hetgeen een belangrijke bijdrage kan leveren aan de voedselvoorziening.”

De basis voor deze Skytree-technologie is jaren geleden bij ESA (European Space Agency) in Noordwijk gelegd, en sinds 2014 door Skytree verder ontwikkeld voor praktische toepassingen zoals in de glastuinbouw. Het bedrijf wist als eerste direct air capture decentraal en dus ter plaatse mogelijk te maken en de Skytree-systemen zijn bijzonder energiezuinig.

Naast glastuinbouw ontwikkelt Skytree ook toepassingsmogelijkheden voor andere markten waar ook CO2 nu nog vanuit fossiele brandstoffen wordt gehaald, zoals productie van bouwmaterialen. 

Samsung lanceert Less Microfiber Filter voor schonere oceanen

Samsung heeft de lancering aangekondigd van het nieuwe Less Microfiber Filter, een extern wasmachinefilter dat de uitstoot van plastic microvezels tijdens wascycli vermindert. Het filter werd ontworpen met de inspiratie van kledingmaker Patagonia en de expertise van de wereldwijde oceaanbeschermingsorganisatie Ocean Wise.

Het Less Microfiber Filter vangt tot 98 procent van de microplastics op die door het wassen in de oceaan terecht komen, wat overeenkomst met acht flessen van 500 ml per jaar bij vier keer per week gebruik. Het filter is niet alleen compatibel met wasmachines van Samsung, maar ook met concurrerende merken.

Het Less Microfiber Filter zelf is gemaakt van gerecycled plastic, gaat lang mee en is makkelijk te onderhouden. De bladen van het filter vangen de microplastics op met een maaswijdte van 65-70 micrometer, leiden de microplastics om en comprimeren ze tenslotte naar één kant, wat betekent dat het filter slechts een keer per maand hoeft te worden schoongemaakt.

Uitstoot broeikasgassen 4 procent lager

In het eerste kwartaal van 2023 was de uitstoot van broeikasgassen 4 procent lager dan in hetzelfde kwartaal van 2022. Vooral door de gebouwde omgeving en de industrie is minder uitgestoten. In de sector mobiliteit (verkeer en vervoer) was de uitstoot echter 10 procent hoger dan in het eerste kwartaal van 2022. Dit melden het CBS en RIVM/Emissieregistratie op basis van de voorlopige kwartaalcijfers over de broeikasgassenuitstoot conform de richtlijnen van de IPCC.

Net als in het voorgaande kwartaal leidden de hoge aardgasprijzen in het eerste kwartaal van 2023 tot minder aardgasverbruik. Hierdoor hebben de gebouwde omgeving (woningen en kantoren) en de industrie respectievelijk 12 en 8 procent minder broeikasgassen uitgestoten dan in hetzelfde kwartaal van 2022. De industrie en de gebouwde omgeving leveren met aandelen van 27 en 19 procent de grootste bijdragen aan de broeikasemissies in het eerste kwartaal.

De uitstoot door de landbouwsector was circa 3 procent lager dan in het eerste kwartaal van 2022. De daling is kleiner dan bij industrie en woningen, onder andere doordat de glastuinbouw in het eerste kwartaal van vorig jaar ook al minder aardgas verbruikte door de relatief hoge gasprijzen.

In de elektriciteitssector waren de productie en de uitstoot van broeikasgassen ongeveer hetzelfde als een jaar eerder. De elektriciteitsproductiebedrijven verbruikten iets meer steenkool, maar wat minder aardgas dan in het eerste kwartaal van vorig jaar.

De uitstoot van broeikasgassen door mobiliteit was in het eerste kwartaal van dit jaar 10 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal van 2022. De uitstoot lag daarmee weer bijna op het niveau van voor de coronapandemie. Dit komt vooral doordat er 22 procent meer benzine is verbruikt. Het verbruik van diesel lag 4 procent hoger dan in het eerste kwartaal van 2022.

Een klein deel van de broeikasgasuitstoot, 2,5 procent, hangt samen met landgebruik. Het gaat bijvoorbeeld om de CO2-uitstoot door veenoxidatie in bodems en de uitstoot behorend bij landgebruiksveranderingen (zoals nieuwe bebouwing die ten koste gaat van groene gebieden).

De uitstoot van de klimaatsector landgebruik wordt vanaf nu meegenomen in de totale uitstoot van broeikasgassen, omdat het meetelt in het huidige Nederlandse doel om in 2030 de broeikasgasuitstoot met ten minste 55 procent te verminderen. Ook in de klimaatdoelen van de Europese Unie telt landgebruik mee.

Verbod op varend ontgassen van giftige stoffen komt er toch

In januari 2023 concludeerden onderzoekers Alessandra Arcuri en Abdurrahman Erol van Erasmus School of Law dat een verbod op uitstoot van giftige en kankerverwekkende stoffen door binnenvaartschepen in Nederland mogelijk is en waarschijnlijk zelfs verplicht is.

De minister van Infrastructuur en Waterstaat Mark Harbers liet initieel als reactie op het Rapport ‘Floating Degassing in the Netherlands: Rights and Obligations under International Law’ weten van mening te zijn dat Nederland niet zomaar over kon gaan tot een ontgassingsverbod. Nu lijkt de minister hierop terug te komen en wil hij het verbod in 2024 invoeren.

De aankondiging van het verbod wordt met open armen ontvangen door de binnenvaartsector. Dagelijks laten binnenvaartschippers giftige dampen uit hun tanks ontsnappen na levering van olie- of chemische producten aan klanten om de tanks schoon te maken voor een nieuwe lading, bijvoorbeeld op het Markermeer of het IJsselmeer. Bij dit ontgassen loopt het scheepspersoneel het risico van hoofdpijn, koorts en rode ogen. De dampen zijn kankerverwekkend, tasten de bloedlichamen aan en kunnen schadelijk zijn voor de voortplanting.

Lange tijd werd gedacht door meerdere ministers van Infrastructuur en Waterstaat dat Nederland geen ontgassingsverbod konden invoeren, omdat Zwitserland en Frankrijk het zogeheten ontgassingsverdrag nog niet hebben geratificeerd. Meerdere internationale verdragen zouden in de weg staan aan het alvast invoeren van een Nederlands verbod, wanneer niet alle verdragslanden de verdragstekst hebben goedgekeurd. In opdracht van Omroep Flevoland onderzochten Arcuri en Erol deze bewering en zij kwamen tot een andere conclusie.

Onderzoek: Consumenten willen graag duurzame producten

Duurzame producten maken is één ding, maar consumenten zover krijgen dat ze die kopen is wat anders. Milieupsycholoog Maria Zwicker (Universiteit van Amsterdam) onderzocht wat mensen van duurzame alternatieven voor plastic flessen en smartphones vinden.

Zij concludeert dat mensen zeer positief tegenover groene alternatieven staan en zelfs bereid zijn om er meer voor te betalen. Maar ook is er vaak weinig kennis over deze duurzame alternatieven en bestaan er misvattingen over de eigenschappen ervan. Deze misvattingen zijn met eenvoudige informatie tegen te gaan.

Zwicker onderzocht de voorkeuren voor drie typen plastic fles: een conventionele fles op fossiele basis (PET-plastic) een visueel identieke bio-based fles (PEF-plastic) en een visueel onderscheidende bio-based fles met een papieren buitenlaag (papier-PEF).  

De deelnemers hadden een duidelijke voorkeur voor de bio-based flessen en waren bereid om tot 40 % meer voor deze flessen te betalen. De sterkste voorkeur werd gevonden voor de fles die er anders uitzag.

Staalslakken Oude-Tonge: nieuw onderzoek naar bodem- en waterkwaliteit

Op maandag 8 mei vond overleg plaats tussen bestuurders van waterschap Hollandse Delta (WSHD) en gemeente Goeree-Overflakkee. Aanleiding was de ontstane onrust na berichtgeving over milieuverontreiniging door staalslakken op een bedrijventerrein in Oude-Tonge. In het overleg is besloten om uit voorzorg een nieuw onderzoek in te stellen naar de bodem- en waterkwaliteit op en rond het betreffende perceel.

Begin 2020, enige tijd na het aanbrengen van de staalslakken in 2019, ontdekte DCMR plassen met wit regenwater op het betreffende bedrijfsterrein in Oude-Tonge. Op dat moment is de verontreiniging, waarover nu in de media wordt geschreven, geconstateerd. Diverse media besteedden toentertijd aandacht aan deze kwestie. Het Openbaar Ministerie besloot tot vervolging van de ondernemer over te gaan, naar aanleiding van de situatie in 2020 waarbij door DCMR handhavend is opgetreden. Die zaak kwam nu voor de rechter en op 10 mei werd er uitspraak gedaan.

DCMR laat in een reactie weten dat de ontstane onrust begrijpelijk is. Er zijn geen aanwijzingen dat er op dit moment sprake is van milieuvervuiling. In 2020 heeft het betreffende bedrijf maatregelen genomen om te voorkomen dat de bodem, het grondwater en de omliggende sloten verder negatief beïnvloed raakten. Sindsdien staat de afdekking van de staalslakken – en de instandhouding daarvan – onder verscherpt toezicht door zowel DCMR en het waterschap.

Rijke landen geven onvoldoende klimaatsteun terwijl arme landen juist meer nodig hebben

De door rijke landen geleverde financiële klimaatsteun aan ontwikkelingslanden blijft ver achter bij de toegezegde 100 miljard dollar per jaar. Tegelijkertijd is een veelvoud van dit bedrag nodig. De werkelijke waarde van de geleverde klimaatfinanciering aan ontwikkelingslanden is minder dan een derde van het gerapporteerde bedrag.

Ondertussen blijft uitvoering van het Parijse Klimaatakkoord achter waardoor de 1,5 graden Celsius doelstelling verder uit zicht verdwijnt en worden steeds meer landen getroffen door klimaatverandering. Dit blijkt uit het nieuwe Oxfam rapport dat vandaag wordt gepubliceerd bij de start van de jaarlijkse VN-klimaatonderhandelingen in Bonn.

Het nieuwe Oxfam-klimaatrapport Climate Finance Shadow Report 2023 analyseert de 83,3 miljard aan klimaatfinanciering die donoren over 2020 rapporteerden. De werkelijke waarde van deze klimaatfinanciering wordt door Oxfam ten hoogste geschat op 24,5 miljard in 2020 als verschillende vormen van overrapportage worden afgetrokken. Slechts 9,5 tot 11,5 miljard hiervan was specifiek bestemd voor klimaatadaptatie – dit is cruciale financiering voor landen om zich te kunnen weren tegen de toenemende schade van de klimaatcrisis.

Het Oxfam-rapport verwijst naar berekeningen van instellingen zoals het VN-milieuprogramma UNEP en het VN-klimaatpanel IPCC, die laten zien dat een veelvoud van $100 miljard per jaar nodig is om ontwikkelingslanden te helpen de klimaatcrisis onder controle te krijgen. Als dat niet lukt, ontstaat nog meer klimaatschade, waardoor de rekening nog veel hoger uit zal vallen. De komende twee weken in Bonn, en later in het jaar tijdens VN-Klimaattop in Dubai, wordt onderhandeld over een nieuw financieel doel voor de klimaatfinanciering vanaf 2026.

Slechts een kwart van de publieke klimaatfinanciering wordt verstrekt in de vorm van giften terwijl het merendeel bestaat uit leningen, inclusief commerciële leningen. Daardoor vergroot de klimaatfinanciering de al bestaande schuldencrisis in veel ontwikkelingslanden. Recent onderzoek laat zien dat 91 ontwikkelingslanden dit jaar gemiddeld 16,3% van hun overheidsinkomsten kwijt zijn aan rente en aflossingen. Analyse van het IMF laat zien dat 36 van de 73 lage-inkomenslanden al in een schuldencrisis zitten of op de rand daarvan staan.

Verkoop gewasbeschermingsmiddelen weer gedaald in 2021

In 2021 daalde de verkoop van gewasbeschermingsmiddelen in Nederland met 5 procent tot 9,4 miljoen kilogram, na een stijging tot bijna 10 miljoen kilogram in 2020. De afzet van schimmelbestrijdingsmiddelen daalde het meest. Vergeleken met andere EU-landen gebruikt Nederland relatief veel gewasbeschermingsmiddelen per oppervlakte landbouwgrond, volgens de nieuwste cijfers van het CBS.

Gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt door boeren en particulieren om ziekten, plagen en onkruid te voorkomen of te bestrijden. Er zijn chemische en microbiologische middelen (virussen, bacteriën) en sommige middelen (bijvoorbeeld paraffine-olie) vallen onder groene gewasbescherming.

In 2021 werd 35 procent van de verkochte gewasbeschermingsmiddelen gebruikt voor de bestrijding van schimmels en bacteriën. 28 procent werd gebruikt voor onkruidbestrijding en loofdoding en nog eens 28 procent voor de bestrijding van insecten en mijten.

De Carbon-footprint van 2022 van TAUW

Ingenieursbedrijf TAUW is actief bezig met het monitoren van het energieverbruik en de bijbehorende CO2-uitstoot. Het vormt een belangrijke basis om als bedrijf te verduurzamen en de eigen en CO2-uitstoot in de keten te reduceren.

In 2022 heeft TAUW Nederland 765 ton aan CO2 uitgestoten. Ten opzichte van het referentiejaar 2019 is de uitstoot met bijna 56% gedaald. Hiermee hebben we onze doelstelling voor 2022 behaald.

75 procent van de totale uitstoot komt door het zakelijke verkeer, 13 procent door de uitstoot van gebouwen en 12 procent door afval.  

De CO2-reductie is toe te schrijven aan het elektrificeren van het wagenpark, reduceren van het aantal reisbewegingen, stimuleren van het OV-gebruik en het afsluiten van energiecontracten met stroom van Nederlandse bodem. Daarnaast is in 2022 86% van het gasverbruik vergroend en is de resterende grijze stroom vergroend middels de aanschaf van certificaten met een Garantie van Oorsprong.

COVID-19 heeft een groot effect gehad op de bedrijfsvoering. Door de impact van dit virus werkten TAUW-medewerkers, net als een groot deel van Nederland, sinds half maart 2020 thuis. Door de gewijzigde manier van werken vonden zowel interne als externe vergaderingen online plaats. Onze kantoren zijn tijdens deze periode wel in gebruik gebleven

Vanaf 1 juli betaal je extra voor wegwerpbekers en -bakjes met plastic

Als je vanaf 1 juli eten of drinken afhaalt of laat bezorgen, betaal je extra voor wegwerpbekers en -bakjes die (deels) gemaakt zijn van plastic. Ondernemers mogen die niet meer gratis aanbieden.

Ook zijn zij vanaf 1 juli verplicht om een herbruikbare optie aan te bieden. Dat kan op twee manieren: ondernemers vullen de beker of het bakje dat je zelf meebrengt of bieden een beker of bakje aan dat je weer terug kunt brengen. Van wegwerp naar hergebruik. Dat is beter voor het milieu én vanaf 1 juli óók voor je portemonnee.

Elke dag gooien we alleen al in Nederland 19 miljoen plastic bekers en voedselverpakkingen weg die slechts één keer zijn gebruikt. Onnodig veel afval dat vaak op straat en in de bosjes belandt. Om de afvalberg te verkleinen en zwerfafval terug te dringen, voert de overheid maatregelen door om van hergebruik de norm te maken.

Vanaf 1 juli betaal je extra voor wegwerpbekers, -bakjes met plastic als je eten of drinken afhaalt of laat bezorgen. Dit geldt bijvoorbeeld als je een koffie op het station haalt, een frietje meeneemt bij de snackbar, een maaltijdsalade in de supermarkt koopt of een broodje in plastic bij het tankstation.

De kosten die je maakt voor wegwerpbekers en -bakjes met plastic staan straks apart op de kassabon vermeld. Zo zie je meteen hoeveel extra je betaalt.

Consumentencampagne om batterijen en elektrische apparaten apart in te leveren

Op 5 juni start een campagne om consumenten en bedrijven te stimuleren losse batterijen en elektrische apparaten met lithiumbatterijen/-accu's in te leveren bij een van de vele inleverpunten in Nederland.

Door deze af te geven bij een inleverpunt in winkels en gemeentelijke milieustraten, worden ze veilig vervoerd naar een speciale verwerker die ze op de juiste manier verwerkt tot nieuwe grondstoffen. De campagne is een initiatief van de Taskforce Batterijbranden en start tijdens de Week van de Veiligheid in de afvalbranche.

De laatste jaren is er een sterke groei in het gebruik van oplaadbare lithiumbatterijen. Denk hierbij aan losse batterijen, mobiele telefoons of e-smokers. Met de gescheiden inzameling van batterijen, accu's en elektrische apparaten wordt voorkomen dat batterijen beschadigd raken en daardoor instabiel kunnen worden. Dit risico kan optreden als batterijen tussen het restafval belanden. Bij normaal gebruik of bij het gescheiden inleveren treedt dit niet op. Losse batterijen en afgedankte elektronische apparaten met een vaste (inwendige) accu of batterij kunnen worden ingeleverd bij één van de inleverpunten in winkels en gemeentelijke milieustraten. Voor bedrijven zijn er ook diverse opties om veilig en gratis van elektrisch afval af te danken via wecyclevoorbedrijven.nl.  

Eerste programma’s publieke omroep ontvangen Certificaat Klimaatbewuste productie ALBERT

De publieke omroep wil bijdragen aan de klimaatdoelstellingen om de wereldwijde CO2-uitstoot te verminderen en is hiervoor aangesloten bij ALBERT. Dit internationale duurzaamheidsplatform streeft naar een zo klein mogelijke voetafdruk van programma’s, verzorgt trainingen en reikt certificaten uit als een productie klimaatbewust tot stand gekomen is. Steeds meer programma’s van de publieke omroep zullen in de toekomst van een ALBERT-certificaat zijn voorzien.
 
Producties krijgen het certificaat als de makers een speciaal Carbon Action Plan hebben doorlopen. Dat begint met het uitrekenen van de totale voetafdruk van het programma, met behulp van een door ALBERT ontwikkelde CO2-calculator. Vervolgens tonen makers met behulp van een uitgebreide vragenlijst aan dat zij duurzaam produceren. Programma’s moeten aan minimaal twintig punten voldoen om het certificaat te krijgen, bijvoorbeeld op gebied van recycling, zuinig omgaan met energie en klimaatbewuste catering.
 
Als de productie is afgerond, wordt nogmaals de CO2-footprint uitgerekend. De makers van de publieke omroep zijn zo bewust bezig met de voetafdruk van hun werk en hoe zij deze kunnen verkleinen. Voor het certificaat is het verplicht om de onvermijdelijke restuitstoot te compenseren. Dat doet ALBERT via Ecologi.
 
Bij Van onschatbare waarde heeft producent Fremantle de aankomende reeks (in het najaar te zien op NPO 1) op een zo duurzaam mogelijke manier geproduceerd, onder meer met het inzetten van een elektrische productieauto, catering met vegetarische dagen en hergebruik van diverse materialen. In Van onschatbare waarde krijgen verkopers van bijzondere en waardevolle spullen de kans om hun object te verkopen aan één van de vier experts.
 
Ook de makers van Mediastorm zijn zo duurzaam mogelijk gaan werken. Zo wordt er uitsluitend vegetarisch eten bereid, is het decor in de studio aangepast en wordt er bewust gekeken naar het vervoer van gasten en de opslag van materiaal. Mediastorm neemt beeldvorming kritisch onder de loep. Presentatoren Lara Billie Rense en Tim de Wit analyseren afwisselend de gebeurtenissen in de media met journalisten, opiniemakers en wetenschappers. Mediastorm is in het najaar weer te zien, vanaf 3 september elke zondag op NPO 2.

Productie zonnepanelen staat CO2-reductie in de bouwsector in de weg

Bij de productie van zonnepanelen voor de bouwsector komt te veel CO2 vrij om de klimaatdoelen van 2030 te halen. Dat blijkt uit onderzoek van onderzoeksbureau Metabolic in opdracht van Dutch Green Building Council (DGBC). Ook hebben zonnepanelenproducenten nog onvoldoende plannen om milieuvriendelijker te produceren. Terwijl dat wel nodig is, zeker omdat door de woningbouwopgave de vraag naar zonnepanelen naar verwachting blijft stijgen.

Metabolic en DGBC analyseerden in hun onderzoek de CO2-uitstoot van de productie van verschillende materiaalsoorten en producten voor de bouwsector. De meest impactvolle productgroepen werden onder de loep genomen. De toegepaste bouwmaterialen en producten die bij productie het meeste CO2 uitstoten, zijn staal, beton, glas, isolatie en installaties. In die laatste categorie vallen ook de zonnepanelen. Die zijn verantwoordelijk voor 88 procent van de uitstoot in de installatiebranche.

Met de huidige manier van produceren blijven producenten en leveranciers van staal, beton, installaties, isolatie en glas steken op 48 procent CO2-reductie in 2030, terwijl 60 procent nodig is. Radicaal anders bouwen én produceren is daarom nodig om de klimaatdoelen te halen”, laat Laetitia Nossek van DGBC weten. 'De installatiebranche, met zonnepanelenproducenten voorop, lijkt zich nog niet te realiseren dat er snel actie nodig is.'

Zonnepanelen zijn uitgerekend noodzakelijk als opwekker van duurzame energie, voor nieuwbouw maar ook zeker bij de bestaande gebouwen. Sinds 2019 is de vraag naar zonnepanelen alleen maar toegenomen, en met de woningbouwopgave van bijna een miljoen woningen tot 2030 blijft deze vraag stijgen. “Zonnepanelen drukken inmiddels heel hard op de CO2-voetafdruk van de gebouwde omgeving”, zegt Nossek.