Drijvende plantjes zuiveren afvalwater het beste

Azolla en kroos, kleine drijvende waterplanten, helpen het beste bij het zuiveren van afvalwater, blijkt uit onderzoek van Lisanne Hendriks, ecoloog aan de Radboud Universiteit. De planten nemen stikstof en fosfor op uit afvalwater, waardoor het water een stuk schoner wordt. Die fosfor, net als andere schadelijke stoffen, kan vervolgens weer worden teruggewonnen en hergebruikt.

Het afvalwater dat op dit moment wordt geloosd in de natuur bevat volgens de Kaderrichtlijn Water (KRW) te hoge concentraties schadelijke stoffen, zoals fosfor en stikstof. Daar moeten de waterschappen iets aan doen, maar conventionele technieken zijn heel duur of niet toereikend. Drie waterschappen zoeken een oplossing en Hendriks neemt deel aan een pilotproject (Aquafarm) waar nieuwe technieken worden getest. Hendriks: ‘Het is bekend dat planten een belangrijke rol kunnen spelen in het opschonen van water. We kijken met dit onderzoek welke planten goed werken en welke niet. En of we die opgenomen schadelijke stoffen terug kunnen winnen.’

Een mooie bijkomstigheid is dat de planten fosfor opnemen en dat die fosfor weer uit de planten gehaald kan worden. Fosfor is een eindig product, en we zullen het nodig blijven hebben voor bijvoorbeeld kunstmest.

Het onderzoek is nog niet klaar, maar de resultaten zijn veelbelovend. Hoe de planten precies geïntegreerd kunnen worden in het schoonmaakproces, is de volgende uitdaging.

Waar blijft het Nederlands plasticafval?

Honderden miljoenen kilo’s Nederlands plasticafval blijven buiten beeld. Dit geldt voor zowel plasticafval dat afkomstig is uit Nederland als voor plasticafval dat geëxporteerd wordt naar andere landen.

Onderzoekers van de Universiteit Utrecht en andere organisaties concludeerden dit nadat ze afvalstromen in Nederland in kaart brachten. Het is volgens hen noodzakelijk afvalstromen beter te volgen om wereldwijde plasticvervuiling tegen te gaan. De resultaten verschenen onlangs in het wetenschappelijke journal Waste Management & Research.

Fysisch oceanograaf Delphine Lobelle en haar team wilden inzicht krijgen in de hoeveelheid Nederlands plasticafval die geproduceerd wordt, de mate waarin het in het milieu terechtkomt en de manier waarop dit gebeurt. De onderzoekers identificeerden voorafgaand aan het onderzoek dertien categorieën van afvalbronnen, waarvan huishoudelijk plasticafval (zoals verpakkingsmateriaal) en textiel (waaronder kleding) de twee grootste bleken. Plasticafval uit deze bronnen kwam meestal terecht in Nederlandse faciliteiten voor verbranding of recycling, of werd geëxporteerd naar het buitenland.

Maar het onderzoeksteam ontdekte ook dat er aanzienlijke hiaten bestaan in de gegevens over afvalverwerking en dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over de manier waarop Nederlands plasticafval wordt verwerkt in binnen- en buitenland. Om die reden breidden ze hun onderzoek uit: niet alleen legden ze vast wat er al bekend was, maar ook wierpen ze licht op de onbekende aspecten van Nederlands plasticafval. Lobelle: “We beseften dat we het verhaal niet compleet konden maken. Er ontbraken puzzelstukjes. In plaats van proberen de puzzel compleet te maken, besloten we juist de leemtes te benadrukken. Wanneer we kunnen aanwijzen welke gegevens ontbreken, zorgen we ervoor dat degenen die deze gaten kunnen opvullen, hier ook van op de hoogte zijn.”

In Nederland werd in 2017 1367 miljoen kilo aan plasticafval gegenereerd. Daarnaast importeerde Nederland 623 miljoen kilo aan plasticafval. Van minstens 423 miljoen kilo geïmporteerd plasticafval blijft onduidelijk wat er vervolgens mee gebeurt.

De grootste onduidelijkheden bestaan rondom de internationale handel in plasticafval, laat de studie zien. Ongeveer een derde van de totale hoeveelheid Nederlands plasticafval werd geïmporteerd vanuit het buitenland, maar er bestaan geen gecentraliseerde rapporten over hoe dit plastic wordt verwerkt zodra het Nederland binnenkomt.

Terrasverwarmers in de ban in Groningen

De gemeente Groningen wil af van niet-duurzame terrasverwarmers. In plaats daarvan moeten de ondernemers de omslag maken naar duurzame vormen van terrasverwarming. Denk aan dekentjes of met groene energie op te laden warmtekussens.

De gemeente ondersteunt de ondernemers hierbij en wil voor de helft meebetalen aan de duurzame initiatieven. Na een belrondje blijkt dat er al niet veel horecazaken meer zijn die terrasverwarmers op gas hebben. Zoals bij Café de Oude Wacht aan het Gedempte Zuiderdiep in Stad. Zij zijn al jaren overgestapt op elektrisch en hangen ze alleen op in de winter en dan gaan ze alleen aan als het echt koud is.

Consumenten betalen meer voor koffie

WeCup en Naber Plastics slaan vanaf juli 2023 de handen ineen. Naber Plastics B.V dat zich op Nederlandse bodem bevindt, produceert binnenkort de nieuwe re-usable cup voor het WeCup-statiegeldsysteem. 

Deze nieuwe cup, die voldoet aan de eisen van de Single-use-plastic (SUP) wetgeving per 1 juli 2023, is 100% recyclebaar en gemaakt van 100% Nederlandse stroom. Hiermee creëren WeCup en Naber Plastics B.V met de komst van de nieuwe cup het duurzaamste alternatief voor ondernemers die vanaf 1 juli 2023 aan de SUP-wetgeving moeten voldoen.

Al meer dan 100 ondernemers uit Nederland sloten zich aan bij het WeCup-statiegeldsysteem. Ondernemers moeten een alternatief hebben voor wegwerpbekers. Het systeem is simpel: je klant betaalt € 1,- euro statiegeld en die krijgt de klant weer terug bij het inleveren van de cup bij een van de WeCup-partners.

Windturbines op zee: coating mogelijk schadelijk voor milieu

Er komen steeds meer windturbines op de Noordzee. Deze turbines moeten beschermd worden tegen corrosie (roest). Dat kan onder andere door specifieke metalen of epoxy-coatings  te gebruiken.

Het RIVM rekende uit of dit in het ergste geval schadelijk kan zijn voor mens en milieu. Zeker is dat het gebruik van de specifieke metalen niet schadelijk is. Epoxy-coatings kunnen wel schadelijk zijn.

Op dit moment is niet bekend of deze coatings daadwerkelijk worden gebruikt. Daarnaast kan door slijtage van turbinebladen plastic vrijkomen. Hier is nog weinig over bekend. Het RIVM schat in dat uit windturbines minder plastic vrijkomt dan uit andere bronnen, zoals de Nederlandse scheepvaart. Het RIVM beveelt aan bij nieuwe windturbines coatings te gebruiken waar geen of weinig gevaarlijke stoffen uit vrijkomen.

Het RIVM heeft geen antwoord gekregen op de vraag of en bij welke Nederlandse windparken op zee metalen en epoxy-coatings gebruikt worden. Om het schadelijke effect toch te kunnen berekenen is het RIVM uitgegaan van de (denkbeeldige) situatie dat ze wél gebruikt worden. En om de effecten niet te onderschatten is het RIVM uitgegaan van de meest ongunstige hoeveelheid stoffen die vrij kunnen komen. Voor de slijtage van turbinebladen heeft het RIVM een ruwe inschatting gemaakt op basis van informatie van producenten en wetenschappelijker literatuur.

Zeker is dat het gebruik van specifieke metalen om de turbine te beschermen geen schadelijke effecten kan hebben voor mens en milieu. Het gebruik van epoxy-coatings kan mogelijk wel schadelijk zijn. Of dit in de praktijk ook echt zo is, hangt sterk af van de daadwerkelijk gebruikte coatings. Of en hoeveel stoffen er vrijkomen kan per coating sterk verschillen. Er is geen overzicht van de gebruikte coatings op Nederlandse windturbines. Een schadelijk effect is daarom niet vooraf uit te sluiten.

Hoogheemraadschap van Delfland sluit uit voorzorg sloot Forepark af

Het Hoogheemraadschap van Delfland heeft besloten om de sloot op het bedrijventerrein Forepark in Den Haag uit voorzorg af te sluiten.

Uit metingen blijkt dat het slootwater vervuild is. De gemeten PFOS-waarden zijn lager dan uit eerder metingen is gebleken (180 nanogram per liter in 2021 ten opzichte van 85 nanogram per liter nu), maar er zitten ook andere PFAS-stoffen in de sloot.

Door het afsluiten van de sloot op het bedrijventerrein voorkomt men ondertussen dat het vervuilde water zich verspreidt.

Ook in de woonwijk naast de sloot is een meting verricht, maar de resultaten daarvan geven vooralsnog geen aanleiding om ook daar sloten af te sluiten.

Provincie Zuid-Holland wil duidelijkheid over PFAS in zwemwater

Voor recreatieplas het Lammetjeswiel in Alblasserdam geeft de provincie Zuid Holland geen negatief zwemadvies. Het PFAS-gehalte in het water, dat het Waterschap Rivierenland sinds 2018 meet en sinds 2020 publiceert op zijn website, is door de jaren heen stabiel.

In 2020 heeft het RIVM uit deze gegevens geconcludeerd dat er geen gezondheidsrisico’s zijn voor zwemmen in het Lammetjeswiel. De berichtgeving door Zembla brengt daar voor ons nu geen verandering in.

De provincie vraagt RIVM wel om te komen tot een duidelijk advies voor PFAS in zwemwater in het algemeen. Dat ontbreekt tot nu toe. De provincie Zuid-Holland overlegt met het RIVM om de bewoners van de provincie nog meer duidelijkheid te kunnen geven. En liefst zo snel mogelijk, nu het zwemseizoen al gestart is. Zodra de provincie een advies van het RIVM heeft, gaat ze dat direct toepassen.

'Fossielvrije voedingsindustrie 2035 niet haalbaar'

Een recent rapport van het onderzoeks- en adviesbureau CE Delft geeft aan dat de voedingsindustrie in 2035 volledig kan draaien op duurzame brandstoffen. Dat is helaas een te optimistische verwachting. Een fossielvrije voedingssector in 2035 is met het huidige verduurzamingstempo onrealistisch. Toch hebben voedingsbedrijven wel de mogelijkheid om de energietransitie te versnellen, zegt Ceel Elemans, Sector specialist Food, ING Sector Banking.

Tot nu toe stokt de CO2-reductie in de voedingssector bij een lichte stijging van het productievolume. Uit ING-onderzoek blijkt dat het aardgasgebruik in de voedingsindustrie al vier jaar op rij niet daalt. Aardgas levert daarbij op dit moment bijna 75 procent van de benodigde energie aan voedingsbedrijven.

Voor voedingsbedrijven is het verminderen van de CO2-uitstoot een uitdaging. Bedrijven hikken aan tegen de kostbare CO2-reductie investeringen vanwege de lange terugverdientijd. Deze lange terugverdientijd wordt mede veroorzaakt doordat afnemers doorgaans niet bereid zijn extra te betalen voor verduurzaming. Daarnaast zijn er belemmerende problemen met het elektriciteitsnetwerk, zoals lange wachttijden voor het krijgen van meer capaciteit.

Toch zijn er zeker goede mogelijkheden. Naar schatting investeert de voedingssector jaarlijks twee miljard euro tot 2030 in de eigen bedrijfsvoering. Er liggen daarbij kansen voor voedingsbedrijven om hun bijdrage aan de verduurzaming van de sector te vergroten. Bijvoorbeeld door koel- en vriescellen te laten draaien op momenten van overschot aan elektriciteit, waardoor het elektriciteitsnet wordt ontlast. Duurzame besparingen zijn ook mogelijk met warmtepompen die restwarmte uit het productieproces of koelinstallaties hergebruiken. Industriële bakkerijen kunnen investeren in zuinigere gasovens en deze later ombouwen naar elektriciteit of waterstof.

Meer maatregelen voor schonere lucht

Utrecht wil de komende jaren meer doen om de luchtkwaliteit in de stad te verbeteren. Hierbij streeft de gemeente naar de luchtadvieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) uit 2021, die strenger zijn dan de waarden uit 2005.

Om de aangescherpte waarden te halen en inwoners te beschermen tegen ongezonde lucht, wil Utrecht aanvullende maatregelen nemen en bestaande maatregelen versterken. Dit stelt het college voor in een visie over Luchtkwaliteit: Utrecht werkt verder aan gezonde lucht.

De afgelopen jaren nam Utrecht al maatregelen om inwoners tegen ongezonde lucht te beschermen en te voldoen aan de WHO-advieswaarden van 2005. In 2021 scherpte de WHO de advieswaarden echter fors aan, omdat ook lagere concentraties luchtvervuiling nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid.  

Uit de meest recente cijfers over de luchtkwaliteit blijkt dat Utrecht nog ver is verwijderd van de nieuwe WHO-advieswaarden. Om de nieuwe doelen te halen moet er op uitstoot van stikstofdioxide en fijnstof een halvering plaatsvinden.

Extra subsidie voor agrariërs om stikstofuitstoot te verminderen

De provincies Groningen, Fryslân en Drenthe stellen 8,75 miljoen euro extra budget beschikbaar om de stikstofuitstoot bij agrarische ondernemingen terug te brengen. De Investeringsregeling Reductie Stikstof die 7 juni 2023 van start ging, was in trek en bereikte al op 12 juni 2023 het maximum.

In de eerste ronde zat een budget van ruim 13,75 miljoen. In totaal hebben 416 bedrijven een subsidieaanvraag  gedaan. Ongeveer 10 procent van de melkveehouders heeft subsidie aangevraagd; 258 in Fryslân, 84 in Groningen en 74 in Drenthe. Het merendeel vroeg subsidie aan voor mestrobots en voor de aanleg of uitbreiding van opslag- en opvangcapaciteit voor regenwater en van capaciteit voor mestopslag. Een groot deel deed ook adviesaanvragen. De verwachte reductie van de stikstofuitstoot voor de aangevraagde maatregelen per bedrijf is zo'n 5 procent.

Met de subsidie willen de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe investeringen stimuleren die bijdragen aan de vermindering van stikstofemissie binnen een agrarische onderneming. En daarmee ook de neerslag op overbelaste Natura 2000-gebieden.

Het Rijk heeft in totaal 55 miljoen euro gereserveerd voor eenvoudige maatregelen die de stikstofuitstoot reduceren. Op basis van de ervaring met de eerste en de huidige openstelling wordt bepaald welke maatregelen er in de volgende ronde, dit najaar, worden gesubsidieerd. Het streven is de stikstofuitstoot met 20 procent te verlagen.

Routekaart voor duurzame toekomst van industrie in Nederland

De Nederlandse industrie heeft een sterke positie en er liggen kansen om in Nederland schoon te produceren en de negatieve impact op de leefomgeving te verminderen.

Daarin hebben bedrijven en overheid al aanzienlijke stappen gezet en concrete plannen gemaakt. Het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie zorgt voor meer samenhang tussen deze verschillende initiatieven.

Minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat heeft mede namens minister Jetten voor Klimaat en Energie, minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof en staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat de voortgang van het programma en een routekaart voor de verduurzaming van de industrie aan de Tweede Kamer gestuurd.

Het programma richt zich op het uitvoeren van bestaand beleid, waarbij de routekaart een leidraad biedt voor belangrijke mijlpalen en beslismomenten voor alle partijen tot 2030 en 2040. Het programma richt zich specifiek op de industrieclusters in Nederland.

De grootste verduurzamingswinst valt te behalen in deze clusters en daarom wordt er geïnvesteerd in de aanleg en aansluiting van energie-infrastructuur en voldoende groene energie.

Daarnaast wordt extra ondersteuning geboden aan energie-intensieve bedrijven (cluster 6) die aanzienlijke CO2-uitstoot hebben, maar zich niet binnen de regionale clusters bevinden. Deze bedrijven zijn belangrijk voor de regionale economie en het verduurzamen van Nederland. Vaak hebben deze bedrijven al concrete plannen, maar ontbreekt het aan de juiste randvoorwaarden om deze te realiseren. Vanuit het programma wordt samengewerkt met provincies en netbeheerders om ervoor te zorgen dat deze bedrijven met concrete verduurzamingsplannen daadwerkelijk in staat worden gesteld om deze uit te voeren.

Een belangrijk onderdeel van het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie is de maatwerkaanpak waarmee de 20 grootste industriële uitstoters worden uitgedaagd plannen te maken om sneller fors minder CO2 uit te stoten en daarnaast bij te dragen aan een gezonde en veilige leefomgeving. Deze week tekende het kabinet twee intentieverklaringen (Expression of Principles). In een intentieverklaring spreken bedrijven en overheid de plannen en voorwaarden voor verduurzaming uit.

Vervolgens moeten deze plannen concreet en gedetailleerd uitgewerkt worden om zo tot maatwerkafspraken te komen. Het internationale chemiebedrijf Yara heeft de ambitie om in 2030 1,5 megaton minder CO2 uit te stoten, dat is een extra reductie van 0,3 megaton bovenop het Klimaatakkoord. Het Nederlandse chemiebedrijf Anqore heeft plannen gemaakt voor een reductie van 0,4 megaton in 2030, twee keer zoveel dan waar het bedrijf aan moet voldoen volgens het Klimaatakkoord. In totaal zijn er nu zeven intentieverklaringen getekend.

Met de betrokken industriële bedrijven zijn inmiddels gesprekken gevoerd over de mogelijkheden om met maatwerk sneller hun uitstoot te verminderen. Om voortgang in de maatwerkaanpak te houden wil het kabinet voor 2024 duidelijkheid hebben over de ambities van de bedrijven en met de bedrijven die extra kunnen en willen verduurzamen een intentieverklaring getekend hebben.

Waste Watchers brengen zwerfvuil langs de Schelde in kaart

Aan de Scheldeoevers in Hoboken is een nieuwe samenwerking van start gegaan tussen River Cleanup en de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO). Burgers worden opgeroepen om met drones het zwerfvuil langs de Schelde te spotten.

River Cleanup lanceerde de oproep naar burger-dronepiloten die op eigen initiatief of tijdens de afgesproken vliegdagen in juli en augustus de oevers van de Schelde kunnen afspeuren.

Het is de bedoeling om het volledige Vlaamse stuk van de Schelde deze zomer in beeld te brengen.

VITO stond in voor de ontwikkeling van Remote Sensing, de software die de grote hoeveelheid dronebeelden automatisch zal verwerken.

Resultaten onderzoek bodem voormalige vuilstort Groenewoud

In opdracht van de provincie Noord-Holland is onderzocht of op de verontreinigde voormalige stortplaats Groenewoud in Kortenhoef risico’s zijn voor de volksgezondheid, ecologie of verspreiding via het (grond)water.

Uit dit onderzoek blijkt dat er op basis van de Wet bodembescherming geen sprake is van risico’s voor de volksgezondheid en ecologie. Of er verspreidingsrisico’s zijn, wordt verder onderzocht. Dit zal de provincie Noord-Holland doen door het gebied te monitoren.

De provincie moe een beheerplan opstellen voor het gebied, waarin toetsingskaders inhoudelijk worden uitgewerkt. Hier moet ook een monitoringsplan in worden opgenomen. Dit plan moet uiterlijk 1 maart 2024 ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Omgevingsdienst.

Daarnaast vindt de provincie het belangrijk om te onderzoeken wat voor effect de verontreinigde bodem heeft op de omliggende natuur. Dit wil de provincie doen in het kader van de opgaven voor de natuurontwikkeling in het gebied Kortenhoef Oost. Dit onderzoek zal aansluiten bij het lopende ecologische en hydrologische onderzoek in Kortenhoef Oost.

Europees Parlement akkoord met natuurherstelwet Timmermans

Een krappe meerderheid van het Europees Parlement heeft de natuurherstelwet van Eurocommissaris Frans Timmermans goedgekeurd. Het voorstel kreeg 336 stemmen voor, 300 tegen en 13 onthoudingen.

De EU-milieuministers hadden vorige maand al ingestemd met een verzwakte versie van de wet1. Daarin staat dat EU-lidstaten zich moeten inzetten om de achteruitgang van de natuurgebieden tegen te gaan. In het oorspronkelijke voorstel was dit een harde eis voor de lidstaten.

Het was onzeker of de natuurherstelwet genoeg steun zou krijgen in het Europees Parlement. Sommige lidstaten en de christendemocratische EVP-fractie waren tegen het wetsvoorstel van Timmermans.

Tegenstanders waren bang voor een situatie zoals de stikstofcrisis in Nederland, waarbij delen van de samenleving op slot moesten. Ook vonden ze de wet te vaag. Daardoor waren de juridische consequenties voor bijvoorbeeld woningbouw en infrastructurele projecten onduidelijk

Verontreinigde grond bij Waalstrandje in Nijmegen verwijderd

Bij een Waalstrandje vlakbij de brug Ooypoort in de Stadswaard bij Nijmegen is verontreinigde grond aangetroffen. Begin juli is de verontreinigde grond zoveel mogelijk afgegraven.

Tijdens de werkzaamheden bleek dat in de diepere laag nog restverontreiniging zit. Daarom is de grond afgedekt met worteldoek, schone klei en stortsteen. Hiermee is het strandje voor nu veiliggesteld.

Voor het vervolg is nader onderzoek nodig. Dit gaat Rijkswaterstaat na de zomer uitvoeren. Op basis van dit onderzoek worden aanvullende maatregelen bepaald.

De grond op het Waalstrandje is nu bedekt en geïsoleerd, en in overleg met de gemeente Nijmegen zijn de hekken weggehaald. Het strandje daarmee sinds vrijdagmiddag weer toegankelijk.

Het is niet bekend wie verantwoordelijk is voor de verontreiniging en hoe die daar terecht is gekomen.

Greenpeace naar rechter voor behoud natuur

De overheid hoort de natuur te beschermen. Immers hebben 17,8 miljoen Nederlanders de natuur nodig voor hun welzijn, schone lucht, schoon drinkwater en als bondgenoot tegen klimaatverandering. Maar de natuur in ons land staat er slechter voor dan ooit.  Als die stikstofuitstoot niet sneller naar beneden gaat, lopen we het risico dat we unieke dieren en planten verliezen. Daarom start Greenpeace een rechtszaak tegen de overheid om de natuur te redden.

Het zwakke overheidsbeleid heeft de natuur op de rand van de afgrond gebracht, stelt Greenpeace. Bijna negentig procent van de typen natuur die onze overheid dient te beschermen, verkeert in matige tot slechte staat. De hoeveelheid stikstof veroorzaakt problemen in de hele voedselketen. Ecosystemen raken uit balans en storten in. Nuttige bodemschimmels tot dassenpopulaties nemen af in aantallen. Planten hebben moeite om aan hun voeding te komen, kwetsbare planten worden verdrongen. De eierschalen van vogels en reptielen zijn te dun, waardoor ze niet meer uitkomen.

Natuur & Milieu roept politiek op door te gaan met klimaataanpak

De val van het kabinet brengt grote risico's met zich mee voor de uitwerking en uitvoering van het klimaatbeleid. Natuur & Milieu roept de politiek daarom op om ondanks de val van het kabinet werk te blijven maken van klimaatbeleid.

Met een brede maatschappelijke coalitie doet Natuur & Milieu een dringend beroep op de Tweede Kamer om leiderschap te tonen en vertraging te voorkomen. Deze oproep doen we onder meer met de organisaties CNV, Urgenda, VNG, het Nationaal Klimaatplatform, VNO-NCW, Enexis, LTO, MKB-Nederland, NVDE, Natuurmonumenten, Greenpeace en de Unie van Waterschappen. In deze oproep benadrukken we met name het belang om voortgang  te blijven boeken om onze klimaatdoelen te halen.

In een brief met de Groene11-organisaties (Natuur- en Milieufederaties, IUCN NL, IVN, LandschappenNL, Natuurmonumenten, SoortenNL, Stichting De Noordzee, en Wereld Natuur Fonds) vragen we de Tweede Kamer om daadkrachtig door te pakken met de behandeling en uitvoering van ambitieus klimaat-, natuur- en stikstofbeleid. We benadrukken hoe belangrijk het is om te blijven werken aan oplossingen die de samenleving nu  hard nodig heeft.

In de oproep met de Groene 11 wijzen we de Nederlandse overheid op de maatschappelijke taak die zij heeft om onze natuur te beschermen en duurzaam gebruik te bewaken. Dat is en blijft een keiharde noodzaak, ondanks de val van het kabinet. De natuur geeft ons alles wat we nodig hebben, van schoon water, een groene leefomgeving tot vruchtbare grond en gezonde lucht om in te ademen. Maar de natuur staat er slecht voor en gaat in grote delen van het land verder achteruit. Als een goede aanpak nu uitblijft, riskeren we onherstelbare schade. Dat is slecht nieuws voor de natuur, voor ons en voor onze kinderen, maar ook voor de boeren, voor bedrijven en voor de toekomst van het landelijk gebied.

Pure Green werkt met hoogwaardige technologie aan verregaande versnelling stikstofreductie

Pure Green Agriculture, een gevestigd AgTech-bedrijf dat gespecialiseerd is in duurzame landbouwoplossingen, pleit voor een forse versnelling van de toepassing van reeds bestaande innovatieve technieken voor de reductie van stikstofemissie om daarmee de door de agro sector ingezette verduurzaming te versnellen.  

Voor reductie van zoveel mogelijk stikstofemissie zijn technologisch innovatieve technieken noodzakelijk én beschikbaar, maar het tempo ligt te laag;

Pure Green biedt een vloeibare (groene) organisch verkregen nitraatmeststof die ingezet kan worden om landbouwgewassen te bemesten (dit gebeurt al succesvol in de glas- en tuinbouw in Nederland met Greenswitch en daarbuiten). Het percentage stikstof dat wordt onttrokken aan de mest, ligt boven de 90 procent.

De gepatenteerde technologie van Pure Green, die al verschillende jaren in gebruik is in oa. Hardenberg, heeft de mogelijkheid om stikstof te onttrekken uit industriële organische afvalstromen, zoals biogas. Door gebruik te maken van deze technologie kan het bedrijf de ammoniakemissie in Nederland aanzienlijk verminderen met een indrukwekkende 112 KT/ jaar. Bovendien levert dit proces waardevolle groene geconcentreerde stikstofmest producten op, waardoor een circulaire (landbouw) economie ontstaat die zowel het milieu als de landbouwgemeenschap ten goede komt.

Nederlanders denken mee met de politiek over klimaatverandering

Het kabinet wil Nederlanders vanaf het voorjaar van 2024 in een nationaal burgerforum klimaat mee laten denken over duurzame consumptie, circulariteit en reizen.

In dit ‘Burgerforum klimaat’ gaan zo’n 175 mensen samen advies geven over de vraag hoe we in Nederland kunnen eten, spullen gebruiken en reizen op een manier die beter is voor het klimaat.

Het doel van het burgerforum is om de invloed en zeggenschap van mensen op grote maatschappelijke veranderingen, zoals de klimaatopgave, te vergroten door hen om advies te vragen. Daarnaast wil het kabinet de representatieve democratie versterken door meer mensen beter te betrekken bij politieke besluitvorming die hen raakt. Vorig jaar zomer kondigde het kabinet aan om samen met de Tweede Kamer de mogelijkheden hiervoor te verkennen.

Aan het burgerforum kunnen 175 Nederlanders meedoen die gedurende een aantal maanden regelmatig bij elkaar komen. Deelnemers worden door loting geselecteerd om te zorgen dat de samenstelling van het burgerforum een dwarsdoorsnede van de samenleving is. Het burgerforum krijgt een onafhankelijk voorzitter, met een onafhankelijk secretariaat dat hen gaat ondersteunen. Deelnemers van het burgerforum komen op basis van feitelijke en gebalanceerde informatie op een transparante manier tot hun advies.

Het burgerforum krijgt informatie van experts aangeboden en de deelnemers kunnen zelf ook experts vragen om hun kennis te delen. Om ook te zorgen voor een goede verbinding tussen het burgerforum en de rest van de samenleving, kunnen de overige inwoners van Nederland op gezette momenten inbreng leveren aan het burgerforum, bijvoorbeeld via een online dialoog. Het secretariaat gaat ook met potentiële samenwerkingspartners zoals het Nationaal Klimaat Platform, de Wetenschappelijke Klimaatraad en Milieu Centraal in gesprek over hoe zij hierin kunnen samenwerken.

Om het burgerforum te laten slagen, is het nodig dat vooraf helder is wat de politiek met de adviezen van het burgerforum gaat doen. De deelnemers van het burgerforum steken veel moeite en tijd in hun advies. De adviezen zijn heel waardevol voor het kabinet en de Tweede Kamer, daarom zullen zij het serieus in behandeling nemen. Het kabinet legt vast dat zij binnen zes maanden een reactie stuurt op het advies en per aanbeveling afzonderlijk motiveert waarom zij deze al dan niet overneemt. Het kabinet bespreekt met het burgerforum een jaar na afloop de voortgang van de uitvoering van de adviezen.

Provincie Utrecht gestart met bestrijding eikenprocessierups

De provincie Utrecht is begonnen met het opsporen van eventuele nesten van de eikenprocessierups in de eiken langs haar provinciale wegen. Daar waar de rups in aanraking kan komen met voorbijgangers, haalt de provincie de nesten weg omdat de brandharen van de rups allergische reacties kunnen veroorzaken (jeuk, huiduitslag en zwelling). Tekst gaat verder na de afbeelding.

De eiken staan verspreid langs de diverse provinciale wegen. De experts van de provincie weten uit ervaring van voorgaande jaren welke bomen favoriet zijn bij de processierupsen.

De laatste jaren is het aantal eikenprocessierupsen zodanig afgenomen dat er geen sprake meer is van een plaag. Daarom is het preventief bestrijden van de rupsen dit jaar niet nodig. Bij de preventieve bestrijding in voorgaande jaren werden de ‘beruchte’ bomen in de maand mei besproeid met een biologisch bestrijdingsmiddel om te voorkomen dat de rupsen daar hun nesten gingen bouwen.

Tijdens de inspectierondes in juni en juli richt de provincie zich vooral op de bomen waar de brandharen van de rups in contact kunnen komen met voorbijgangers, dus langs parallelwegen, fiets- en voetpaden parkeervoorzieningen en nabij bushaltes. Bij het signaleren van nesten, worden de betreffende bomen voorzien van een rood-wit waarschuwingslint. Vervolgens stuurt de provincie haar aannemer op pad om de nesten te verwijderen. De piek van de aanwezigheid van nesten en de overlast ligt in de periode eind juni-juli.

Machine kabels rollen en reinigen

Wat begon als een studentenonderneming aan de Universiteit Antwerpen groeide uit tot een start-up die momenteel in de steigers staat. Cabelar, het bedrijfje van vijf studenten industrieel ingenieur elektromechanica (UAntwerpen), ontwikkelde een unieke machine die tegelijkertijd vuile kabels kan oprollen en reinigen.  

De studenten bedachten een innovatieve oplossing voor een maar al te bekend euvel in de audiovisuele sector: hopen kabels die in de knoop geraken en dan ook nog eens vuil worden tijdens events. Daarom ontwikkelde Cabelar een geautomatiseerde machine die elektrische kabels oprolt en tegelijkertijd reinigt.

Met hun uitvinding kaapten de studenten ook al enkele prijzen weg. Zo mochten de ingenieurs de provincie Antwerpen vertegenwoordigen op de Vlajo SBP-wedstrijd: een competitie waarbij studentenondernemingen van over heel Vlaanderen hun product voorstellen aan een jury. Cabelar behaalde er een mooie derde plaats.

Climate Centre verdeelt €190.000 aan seed funding onder negen klimaatgerelateerde projecten

Tijdens het tweede Climate Café op 4 juli heeft het Climate Centre van de Universiteit Twente in totaal 190.000 euro aan seed funding verdeeld onder negen klimaatgerelateerde onderzoeks- en onderwijsprojecten. De projecten variëren van het ontwikkelen van een slim watermanagementsysteem voor een boerderij in Enschede en het onderzoeken van de mogelijkheid van een pilot voor een goedkope geothermische bron op de campus tot het bestrijden van klimaatmisinformatie door het gebruik van virtual reality.

De negen winnende projecten maakten deel uit van meer dan 40 voorstellen die het Climate Centre ontving als reactie op haar eerste call for proposals. Veel van deze projecten zijn echt transdisciplinair: ze overschrijden de grenzen van faculteiten binnen de UT en werken samen met partners buiten de universiteit.

Het Climate Centre is een bottom-up initiatief dat in mei 2023 is gelanceerd om de ambities van de UT op het gebied van onderwijs, onderzoek en valorisatie voor klimaatvraagstukken een impuls te geven. De belangrijkste doelstellingen zijn om studenten in staat te stellen een effectieve bijdrage te leveren aan de klimaatcrisis, strategische onderwijsopties met klimaatthema's te organiseren en gezamenlijk uitdagingen op het gebied van klimaatmitigatie en -adaptatie aan te pakken door middel van een Geo-Techno-Social benadering in zowel onderzoek als onderwijs. Meer informatie is te vinden op de website van het Climate Centre.

EzeeTabs vervangt plastic schoonmaakfles

Nooit meer sjouwen met plastic wegwerpflessen schoonmaakmiddel. EzeeTabs lanceert in Nederland een handige en milieuvriendelijke oplossing. Meer dan lauwwarm kraanwater en een herbruikbare fles is niet nodig om de biologisch afbreekbare EzeeTabs tabletten op te lossen tot schoonmaakmiddel: zowel oppervlakte-, machine- als flesreinigers.

Traditionele schoonmaakproducten in de klassieke plastic verpakking zijn veel vervuilender dan we denken. Het vervoer van plastic flessen naar retailers neemt bijzonder veel plaats in vrachtwagens in en weegt ook nog eens tonnen, wat zorgt voor heel veel CO₂-uitstoot tijdens het transport. De vele plastic flessen verhogen bovendien de plastic afvalberg. Wereldwijd gebruiken we samen één miljoen plastic flessen per minuut, goed voor een gemiddelde van 156 plastic flessen per persoon per jaar. De gevolgen voor het milieu zijn gigantisch.

EzeeTabs komt nu met een duurzame oplossing voor de Nederlandse markt, om een einde te maken aan de plastic afvalberg van schoonmaakflessen. Met één tablet kan je in combinatie met een herbruikbare fles gewoon kraanwater omtoveren tot 750 ml oppervlaktereiniger – voor de keuken of de badkamer bijvoorbeeld - dat bovendien twee jaar lang bruikbaar blijft. Het transport alleen al zorgt voor een verminderde CO₂-uitstoot van maar liefst 97 procent. Met één grote doos EzeeTabs van vijf kilogram kan in totaal 750 liter schoonmaakproduct worden aangemaakt, een equivalent van vier pallets vol schoonmaakflessen, die in totaal samen duizend kilogram wegen.
 
EzeeTabs wordt vanuit Nederland gedistribueerd en is voorlopig enkel online verkrijgbaar via bol.com. Het assortiment bevat oppervlaktereinigers voor de keuken en badkamer, maar ook flessen- en machinereinigers. De flessenreinigers zijn uitermate geschikt om herbruikbare flessen – zoals die van Sodastream – te reinigen. Met de machinereinigers kan je een vaatwasser opfrissen en ontkalken. Ook voor het schoonmaken van een wasmachine en koffieapparaat zijn er tabletten. De prijzen variëren van € 4,99 voor oppervlaktereinigers (voor twee tabs goed voor twee flessen van 750 ml), tot € 8,99 voor machinereinigers (twee - zes tabs).

Milieusector is nog altijd bescheiden

In de afgelopen twintig jaar is de toegevoegde waarde van de milieusector verdrievoudigd. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van het CBS,

De bijdrage van de milieusector aan de Nederlandse economie blijft echter beperkt.

De milieusector is het deel van de Nederlandse economie dat zich bezighoudt met milieuactiviteiten. Daaronder vallen alle bedrijven en organisaties die producten maken en diensten verlenen die uitdrukkelijk bedoeld zijn om het milieu te beschermen, of die gericht zijn op het beheer van natuurlijke hulpbronnen.

Denk aan natuurorganisaties als Natuurmonumenten en afvalverwerkingsbedrijven, maar ook aan bedrijven die zonnepanelen produceren en huizen isoleren. Dat het belang van de milieusector voor het bbp groter wordt, toont aan dat de milieusector harder groeit dan de rest van de economie, behalve tijdens de laatste twee (corona)jaren.

De werkgelegenheid in de milieusector is sinds 2002 met 65 procent toegenomen, tot omgerekend ruim 197.000 voltijdbanen in 2022. Het aandeel van de milieusector in het totaal aantal banen in Nederland is gestegen van 1,7 tot 2,4 procent. Daarmee behoort Nederland tot de middenmoot van de Europese landen.

In de afgelopen decennia is het belang van de verschillende bedrijfstakken binnen de milieusector veranderd. Zo leverden in 2001 het verwerken van afval en afvalwater, samen met energiebesparing, nog de belangrijkste bijdrage aan de toegevoegde waarde en het aantal banen in de milieusector (bij elkaar 65 procent van de werkgelegenheid).

Stikstofuitscheiding melkvee daalt verder

De uitscheiding van stikstof in dierlijke mest bedroeg 467 miljoen kilogram in 2022. Dat is 0,8 procent minder dan een jaar eerder, en 4,6 procent onder het in 2022 geldende stikstofplafond. De fosfaatuitscheiding was 150 miljoen kilogram. Dat is 1,6 procent meer dan een jaar eerder en 0,2 procent onder het fosfaatplafond. Dit meldt het CBS op basis van definitieve cijfers. 

In 2022 bleef de stikstofuitscheiding in de mest van koeien, varkens, kippen en ander vee 22 miljoen kilogram onder het voor 2022 geldende stikstofplafond van 489,4 miljoen kilogram. In 2025 wordt het productieplafond aangescherpt tot 440 miljoen kilogram stikstof. Sinds 2017 is de stikstofuitscheiding van de veestapel afgenomen met 45 miljoen kilogram, en de fosfaatuitscheiding met 19 miljoen kilogram. 

De grootste bijdrage hieraan werd geleverd door de melkveehouderij, vooral door het houden van minder koeien en jongvee. Melkkoeien en het bijbehorende jongvee scheidden vorig jaar 269 miljoen kilogram stikstof uit, 1,4 procent minder dan in 2021. Tot 2015 werd de omvang van de melkveestapel begrensd door het melkquotum. Om de groei van de melkveestapel na de afschaffing van het melkquotum een halt toe te roepen is in 2018 het fosfaatrechtenstelsel ingevoerd. Sinds 2018 daalt de stikstofuitscheiding door de melkveesector.