Ruim € 3 miljoen voor verduurzamen agrarische bedrijven

De provincie Noord-Holland stelt 3,3 miljoen euro subsidie beschikbaar waarmee boeren moderne installaties en machines kunnen aanschaffen.

Het gaat hierbij bijvoorbeeld om een mestverwerkingssysteem zoals een monomestvergister en ondergrondse waterbesparende precisieberegening en irrigatie. Door dergelijke processen te verduurzamen wordt bijgedragen aan doelen op het gebied van biodiversiteit, stikstof, waterkwaliteit, klimaat én het verdienvermogen van de agrariër.  
 
Het gaat om 2 subsidieregelingen: 1 voor agrariërs en 1 specifiek voor agrariërs jonger dan 40 jaar. Voor agrariërs is € 1,8 miljoen beschikbaar. 43% van dit bedrag financiert Europa, 57% betaalt de provincie Noord-Holland. Voor jonge boeren is € 1,5 miljoen beschikbaar gesteld. Dit bedrag bestaat volledig uit Europese middelen.

Het is vanaf 15 januari tot en met 28 februari 2025 mogelijk om een subsidieaanvraag te doen. Deze regeling komt voort uit het Nationaal Strategisch Plan voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (NSP-GLB). De subsidie kan worden aangevraagd via Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Op de pagina Subsidies van de provincie Noord-Holland staan alle actuele subsidieregelingen. 

De subsidieaanvragen worden na de sluitingsdatum gerangschikt op basis van de scores die bij de investeringen horen. Deze scores gaan over in hoeverre de investering bijdraagt aan innovatie en modernisering en de effectiviteit en efficiëntie. De aanvragen met de hoogste scores ontvangen als eerste subsidie. Dit gaat door tot het subsidieplafond is bereikt. Bij de beoordeling krijgen biologische boeren en boeren in omschakeling naar biologische landbouw 1 punt extra.

Provincie wil vervoer gevaarlijke stoffen zo veel mogelijk via buisleidingen

De provincie Noord-Brabant roept in een brief aan minister Hermans (Klimaat en Groene Groei) op om het vervoer van gevaarlijke stoffen via buisleidingen proactief op te pakken. Minister Hermans is de verantwoordelijk minister voor het project Delta Rhine Corridor, waarin plannen liggen om meerdere buisleidingen en elektriciteitskabels aan te leggen van Rotterdam naar Limburg en Duitsland.

Het vervoer van gevaarlijke stoffen per spoor is de provincie en gemeenten al langer een doorn in het oog. Per dag passeren tientallen goederentreinen de binnensteden van onder andere Breda en Tilburg, waarvan gemiddeld 1 op de 4 ook gevaarlijke stoffen vervoert. En dat terwijl deze stoffen ook heel goed via een buisleiding vervoerd kunnen worden.

Het project Delta Rhine Corridor is ooit begonnen met het idee om deze gevaarlijke stoffen ook daadwerkelijk via een buisleiding te vervoeren. Maar gaandeweg is de aandacht van het ministerie steeds meer gaan liggen op een buisleiding voor waterstof en voor koolstofdioxide, plus een set elektriciteitskabels van de nationale netbeheerder TenneT. De provincie ziet het belang van die leidingen en kabels ook in, omdat het zuiden van Nederland daarmee beter kan verduurzamen en de schaarste op het elektriciteitsnet op langere termijn hiermee wordt opgelost.

Er is echter voldoende ruimte op de beoogde route om ook meteen buisleidingen aan te leggen voor de gevaarlijke stoffen zoals ammoniak en lpg. De lpg-buisleiding zou zelfs zo kunnen worden aangelegd dat er ook andere stoffen doorheen kunnen, zoals groene methanol, een duurzame ‘stof van de toekomst’. Het effect van het verplaatsen van deze stoffen van het spoor naar een ondergrondse buisleiding is dat de leefomgeving veiliger wordt. Ook wordt het bouwen van woningen in de buurt van het spoor gemakkelijker en goedkoper.

Met de brief aan minister Hermans wil de provincie de minister oproepen om met haar collega’s van andere ministeries de afstemming te zoeken. Want de oplossing voor het vraagstuk van vervoer van de gevaarlijke stoffen en het mogelijk maken van de woningbouwplannen ligt in het project Delta Rhine Corridor.

Stortplaatsen Rijkswaterstaat voor verontreinigde bagger lopen vol

Speciale stortplaatsen voor zwaar vervuilde bagger raken veel sneller vol dan verwacht. Dit komt doordat bijna alle rivieren in Nederland zwaar vervuild zijn met PFAS, bevestigt Rijkswaterstaat na berichtgeving in Trouw.

Sinds 2019 gelden strengere regels met betrekking tot PFAS, waardoor er twee keer zoveel bagger moet worden afgevoerd.

Rijkswaterstaat heeft begin deze eeuw speciale stortplaatsen aangelegd voor verontreinigde bagger, onder andere in het Hollands Diep, het Ketelmeer en op de Maasvlakte. Deze stortplaatsen zouden minimaal vijftig jaar meegaan. Volgens Trouw denken baggeraars echter dat de stortplaatsen al over tien tot vijftien jaar vol zitten, terwijl Rijkswaterstaat uitgaat van twintig jaar.

Omdat de aanleg van nieuwe stortplaatsen al gauw tien jaar duurt, zegt Rijkswaterstaat dat medewerkers nu al moeten nadenken over oplossingen voor het geval de depots vol zijn.

De stortplaatsen raken niet alleen sneller vol door strengere regels rond PFAS, maar ook door de grote hoeveelheid PFAS in de rivieren vanuit Duitsland. Duitsland weigert te stoppen met industriële lozingen in de Rijn. In Nederland worden de lozingen van PFAS-stoffen al afgebouwd en staan deze chemische stoffen op een lijst van zeer zorgwekkende stoffen.

Uit onderzoek van Trouw blijkt dat er vorig jaar 1,7 miljoen kubieke meter bagger werd gestort in de opslagplaatsen, wat neerkomt op 85.000 vrachtwagenladingen. Ongeveer 15 procent daarvan zou zeer licht verontreinigd zijn met PFAS, terwijl het voor 2019 niet nodig was om dat in de stortplaatsen te deponeren.

Nieuw beoordelingskader voor recreatie op gesloten afvalstortplaatsen

Het RIVM heeft een beoordelingskader ontwikkeld waarmee het bevoegd gezag kan toetsen of, en zo ja hoe, recreatie op een gesloten afvalstortplaats gezond en veilig kan. Het RIVM heeft deze methode toegepast op een stortplaats in het Noord-Hollandse Nauerna. Daaruit bleek dat er zonder extra maatregelen nog niet veilig kan worden gerecreëerd op deze stortplaats.

In afval zitten vrijwel altijd stoffen die schadelijk kunnen zijn voor mensen en milieu. Om te voorkomen dat deze stoffen in de lucht, het water of de grond komen, moeten gesloten stortplaatsen volledig worden ingepakt met folie en afgedekt met grond. Hier kan veilig worden gerecreëerd.

Op enkele plekken in Nederland zijn stortplaatsen niet volledig afgedekt, om te onderzoeken of schadelijke stoffen op een natuurlijke manier kunnen worden afgebroken. Met het ontwikkelde beoordelingskader kunnen provincies of gemeenten beoordelen of recreatie veilig kan op deze niet volledig afgedekte stortplaatsen.

De methode toetst in een aantal stappen of mensen in contact kunnen komen met schadelijke stoffen via gassen uit het afval, vervuild water of vervuilde grond.

Schadelijke stoffen die als gas kunnen vrijkomen moeten systematisch worden gemeten en de concentraties ervan vervolgens vergeleken met grenswaarden. Op deze manier kunnen schadelijke hoeveelheden herkend worden voordat een gevaarlijke situatie kan ontstaan.

Hoeveel en welke schadelijke stoffen er in het water zitten dat door het afval stroomt, is moeilijk in te schatten. Het beoordelingskader gaat er daarom van uit dat mensen niet met dit water in contact mogen komen.  

De kwaliteit van de grond waarmee het afval is afgedekt, moet voldoen aan de norm voor veilige recreatie. Het moet dan ook voor kinderen veilig zijn om te spelen.  

Nauerna is een grote stortplaats die niet is afgedekt met folie in het kader van een landelijke pilot om te onderzoeken of schadelijke stoffen op een natuurlijke manier kunnen worden afgebroken. Op deze gesloten stortplaats in het Noord-Hollandse buurtschap willen de gemeente, de provincie, afvalverwerker Afvalzorg en omwonenden een park aanleggen. Het RIVM beoordeelde op verzoek of met het plan voor het park veilig kan worden gerecreëerd. Het RIVM stelt voor om het plan op een aantal punten aan te passen en beschrijft drie manieren waarmee veilig recreëren mogelijk kan worden gemaakt.

Uitstel zero-emissiezones voor schoonste dieselbusjes

Ondernemers met een schone dieselbestelauto (emissieklasse 6) behouden tot 1 januari 2029 toegang tot stadscentra met een zero-emissiezone. Deze maatregel biedt hen een jaar langer de tijd om over te stappen naar een elektrisch bedrijfsvoertuig. Daarnaast moet worden voorkomen dat ondernemers in de periode na invoering van een zero-emissiezone tegen een boete aanlopen.

Het kabinet gaat daarom in gesprek met gemeenten over een boetevrije periode van één jaar. Na zes maanden wordt gezamenlijk geëvalueerd en bepaald of een heel jaar boetevrij daadwerkelijk noodzakelijk is.

Het kabinet komt hiermee tegemoet aan signalen dat niet alle ondernemers mee kunnen komen in de overstap naar een elektrisch bedrijfsvoertuig. De afgelopen periode heeft staatssecretaris Chris Jansen (Openbaar Vervoer en Milieu) constructieve gesprekken gevoerd met gemeenten om te komen tot een plan dat recht doet aan het proces van de afgelopen jaren en tegelijkertijd op voldoende politiek draagvlak kan rekenen. Uitgangspunt is dat ondernemers meer tijd krijgen om zich voor te bereiden op de komst van de zones en regelgeving verder wordt geharmoniseerd en gestandaardiseerd. Hiermee wordt voorkomen dat ondernemers tussen wal en schip terecht komen.

Naast een jaar uitstel voor schone dieselbusjes en een langere boetevrije periode, worden bestaande afspraken over onder meer ontheffingen aangescherpt en vastgelegd in een convenant. Ontheffingen voor bedrijfseconomische omstandigheden en netcongestie moeten landelijk gaan gelden. Tenslotte wordt de impact van zero-emissiezones nauwlettend bijgehouden en geëvalueerd. Het kabinet houdt daarbij alle mogelijkheden om bij te sturen open. De maatregelen zijn een reactie op de motie-Veltman, die eind oktober door de Tweede Kamer is aangenomen, en geven tevens invulling aan afspraken uit het regeerprogramma.

Provincie Noord Brabant stelt stikstofdoelen per Natura 2000-gebied

Om Brabant open te houden en ruimte te bieden voor wonen en ondernemen heeft de provincie per Brabants Natura 2000-gebied het stikstofdoel bepaald.

Ook heeft de provincie onderzocht hoeveel stikstof Brabantse veehouderij, industrie en verkeer opleveren op die Natura 2000-gebieden. Onderzoek heeft aangetoond dat de bestaande maatregelen van de provincie een stap in de goede richting zijn om de stikstofuitstoot te verminderen maar dat ze onvoldoende zijn om Brabant open te houden. De provincie werkt daarom aan een pakket aanvullende maatregelen. Dit staat in de 95%-versie van de Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof (BOS) 2.0.

Met een stikstofdoel per Natura 2000-gebied maakt de provincie het doel van de stikstofaanpak concreter. Voorheen had de provincie als doel dat de helft van de Natura 2000-gebieden onder de Kritische Depositiewaarde moet komen. Onderzoek heeft laten zien dat dit generieke doel niet concreet genoeg is.

Een kennisconsortium heeft de verwachte effecten op ieder Natura 2000-gebied doorgerekend van de bestaande stikstofmaatregelen. Zo kwam er in 2021 gemiddeld per hectare 1495 mol stikstof neer in de Loonse en Drunense Duinen & Leemkuilen. 42 procent van die stikstof was afkomstig van Brabantse bronnen. Met de huidige maatregelen zal in 2030 de stikstof gemiddeld tussen de 1225 en 1249 mol per hectare zijn. Dit ligt onder het doel van 1375 mol per hectare per jaar.

De Brabantse Wal laat een heel ander beeld zien. In 2021 kwam daar gemiddeld per hectare 2423 mol stikstof neer. Slechts 16% daarvan is afkomstig van Brabantse bronnen, dus de directe invloed van Brabant om de stikstofdepositie in dat gebied te verlagen is beperkt. Met de huidige maatregelen zal de stikstof dalen tot gemiddeld 2239 a 2227 mol per hectare. Dat ligt beduidend boven het stikstofdoel van 1782 mol/ha/jr.

Het onderzoek van het kennisconsortium laat zien dat de huidige maatregelen een stap in de goede richting zijn, maar dat ze onvoldoende zijn om Brabant open te houden (de vergunningverlening weer mogelijk te maken). Daarom is er een pakket aanvullende maatregelen samengesteld. De maatregelen moeten nog in detail uitgewerkt en doorberekend worden op (financiële) haalbaarheid, effectiviteit en handhaafbaarheid. Zo wordt een plus-regeling overwogen op de landelijk beëindigingsregeling, specifiek voor oude stallen die relatief veel stikstof uitstoten.

Ook wordt er gerekend aan de optie van milieuzones rond Natura 2000-gebieden die vervuilend verkeer beperken rond natuurgebieden met uitzondering van nooddiensten en omwonenden. Ook onderzoekt de provincie de mogelijkheden voor een provinciaal stikstofconvenant met industriële uitstoters van stikstof.

Schonere lucht in 2023 in IJmond, Haarlemmermeer en Havengebied Amsterdam

In 2023 voldeed de luchtkwaliteit in de IJmond, de Haarlemmermeer en het westelijk havengebied van Amsterdam aan de wettelijke grenswaarden.

Dit blijkt uit de datarapporten luchtkwaliteit 2023 die zijn opgesteld in opdracht van de provincie Noord-Holland. De provincie rapporteert 1 keer per jaar over de luchtkwaliteit in deze 3 regio’s, als aanvulling op het landelijke luchtmeetnet van het RIVM. Er wordt in de rapportages onder andere gekeken naar fijnstof, stikstofdioxide, PAK’s en zware metalen.

De datarapporten uit Noord-Holland laten over de afgelopen 10 jaar zien dat de luchtkwaliteit verbetert, net als in de rest van Nederland. Hierdoor wordt ook op steeds meer plekken al voldaan aan de nieuwe, verwachte grenswaarden vanuit Europa die vanaf 2030 gaan gelden. Deze regels gaan over fijnstof en stikstofdioxide. Hoewel de luchtkwaliteit verbetert, blijkt uit de rapportages dat de bijdragen van de industrie uit Westpoort en de IJmond aan de concentraties stikstofdioxide en fijnstof niet zijn af- of toegenomen.

De weersomstandigheden in 2023 hebben gezorgd voor een schonere lucht. Het was het warmste en natste jaar ooit gemeten. Er viel ruim 30 procent meer neerslag dan gemiddeld in de afgelopen 10 jaar. De regenval heeft gezorgd voor een schonere lucht.

Arnhem krijgt meer klimaatbestendige projecten

De gemeente Arnhem wil de stad beter beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Daarom komen er drie projecten die de stad groener en koeler maken en die helpen bij het verwerken van hevige regenval. Het gaat om de Groene Gevel in de Van Muijlwijkstraat, het Koele Netwerk in het centrum en een parkje in de wijk Klarendal. De projecten worden mede mogelijk gemaakt met Europese subsidies en zullen naar verwachting eind 2026 zijn afgerond.

In samenwerking met de DrieGasthuizenGroep wordt er een groene gevel aangelegd aan hun pand in de Van Muijlwijkstraat. Deze groene gevel zorgt niet alleen voor een mooier straatbeeld, maar verbetert ook het binnenklimaat voor de bewoners en helpt om de effecten van hitte in de zomer te verminderen.

Het tweede project, het Koele Netwerk, richt zich op de aanleg van groenvoorzieningen in het centrum van Arnhem. Het project is onderdeel van de bredere Strategie Klimaatadaptatie en heeft als doel om de stad beter bestand te maken tegen extreme hitte. Door nieuwe schaduwrijke en koele plekken te creëren, wordt het centrum een aangenamere plek voor iedereen, zelfs op warme dagen.

Het derde project is een klein parkje (een 'pocketpark') in de wijk Klarendal, dat samen met bewoners verder wordt uitgewerkt. Dit parkje zal bijdragen aan het opvangen van regenwater bij hevige buien en biedt een groene, koele plek tijdens warme dagen. Daarnaast sluit het park aan bij de wens van de wijkbewoners om meer ontmoetingsplekken te creëren in de buurt, waar inwoners samen kunnen komen en genieten van het groen en de koelte.

Zeeman breidt tweedehandsaanbod uit naar acht extra winkels in Nederland en België

Vanaf 12 november breidt Zeeman het aantal filialen uit waar tweedehandskleding te koop is. In Nederland gaat het om filialen in Alkmaar, Middelharnis, Rotterdam, Bergen op Zoom en Kerkrade. In België om winkels in Antwerpen, Roeselare en Sint-Niklaas.

Er zijn in totaal achttien Zeeman-winkels die Re-use - de verkoop van tweedehandskleding - aanbieden. Bovendien kunnen consumenten nog steeds bij alle Zeeman-locaties in Nederland en België hun eigen oude kledingstukken inleveren.

Meer dan zes op de tien Nederlanders kocht in 2022 tweedehands, waarvan 39 procent investeerde in herbruikbaar textiel. En dat is nodig, want wereldwijd verscheepten we in 2021 ongeveer 900 miljoen gebruikte kledingstukken naar Kenia, waarvan de helft onbruikbaar was en dus op de vuilnisbelt belandde. Dat blijkt uit een rapport van diverse milieuorganisaties.

Zeeman lanceerde in 2021 Re-use, de verkoop van tweedehandskleding in Nederland en België in samenwerking met Het Goed, een sociale onderneming met verschillende kringloopwarenhuizen en textielsorteercentra in Nederland.   

Klanten kunnen in alle Zeeman-filialen gebruikte kleding doneren in een inzamelbox. Het Goed controleert en sorteert deze kleding en verkoopt de bruikbare items in hun eigen winkels. Zeeman koopt ook kleding van Het Goed om onder het label Re-use aan te bieden. Na eerdere lanceringen in tien steden, zoals Amsterdam, Den Haag, Brussel en Gent zijn deze tweedehandsitems vanaf 12 november ook beschikbaar in acht extra Zeeman-winkels. In Nederland kan je nu terecht in Alkmaar, Middelharnis, Rotterdam, Bergen op Zoom en Kerkrade. In België in Antwerpen, Roeselare en Sint-Niklaas.

TNO meet in Krommenie luchtkwaliteit langs N203

Op 18 november plaatst TNO in opdracht van de provincie een meetstation voor het meten van de luchtkwaliteit langs de N203.

Voor veel autoverkeer is de N203 bij Krommenie en Assendelft de dagelijkse route tussen de A8 en A9. Omwonenden ervaren al jaren grote overlast van deze steeds drukker wordende provinciale weg. Een van hun zorgen is de luchtkwaliteit langs de weg. In opdracht van de provincie Noord-Holland meet TNO van november 2024 tot november 2025 die luchtkwaliteit langs de N203 in Krommenie.

In maart 2024 kreeg gedeputeerde Jeroen Olthof een petitie uit handen van bewoners uit Krommenie met de vraag om de luchtkwaliteit te meten. De gedeputeerde zei dat toe. Samen met TNO keek de provincie Noord-Holland naar de mogelijkheden van het plaatsen van een dergelijk meetstation en naar de objectief beste manier om de luchtkwaliteit te meten. In eerste instantie was dit in oktober gepland. Het vinden van een goede meetlocatie met stroomvoorziening kostte iets meer tijd. Het basismeetstation langs de Provincialeweg wordt op 18 november geplaatst.  

Voor een betrouwbaar beeld van de luchtkwaliteit moet er minimaal 1 jaar met goede apparatuur worden gemeten. Na een half jaar volgen 2 andere meetstations iets verder van de N203. Door die gegevens te combineren kan TNO zien wat het effect van het verkeer is op de luchtkwaliteit langs de N203.

Het meetstation van TNO meet tot november 2025 zowel fijnstof (PM2,5 en PM10) als stikstofdioxide (NO2). Daarna worden de gegevens geanalyseerd. De cijfers worden naast de normen gelegd die voor fijnstof en stikstofdioxide gelden. Het gaat dan om de EU-grenswaarden en de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie. Ook de invloed van het verkeer op de N203 op de luchtkwaliteit wordt meegenomen in de eindrapportage.

Ruim 100 voetbalvelden aan groen erbij na het NK Tegelwippen

Minder tegels, meer groen. Afgelopen maanden wipten Nederlanders er lustig op los tijdens de vijfde editie van het NK Tegelwippen, waar een recordaantal van 199 gemeenten aan meedeed. In totaal werden meer dan 5,5 miljoen tegels ingewisseld voor gras, bloemperken, bomen en geveltuinen. Dat zijn ruim 100 voetbalvelden aan groen erbij, een nieuw record.

Deze week maakte de organisatie de winnende gemeenten bekend in een nabeschouwing met Nederlands bekendste tegelwipper Lodewijk Hoekstra. De drie Gouden Scheppen gaan naar Venlo, Vlaardingen en Halderberge: zij wipten de meeste tegels per inwoner. De grootste winnaar is gemeente Venlo. Inwoners van de Limburgse stad verwijderden 414.395 tegels, de meeste tegels van alle gemeenten. Deze prestatie wordt bekroond met de enige echte Gouden Tegel!
 
Het NK Tegelwippen leverde de afgelopen maanden weer veel vergroening op: van mini-tuintjes tot vergroende schoolpleinen en van private tuintransformaties tot grote buurtprojecten. Burgemeesters, wethouders, ondernemers en inwoners trokken hun scheppen uit de schuur om onze steden en dorpen koeler, waterbestendiger en biodiverser te maken. Zo reden Tegeltaxi’s af en aan, gaf de Utrechtse wipcoach een snelcursus tegelwippen en trok in Rotterdam een ‘groene karavaan’ voorbij. In Maashorst ging zelfs een hele buurt op de schop. En leerlingen van een basisschool in Drimmelen lieten luid van zich horen met hun openingslied van het nieuwe schoolplein.
 
Met 414.395 gewipte tegels spant Venlo de kroon. De gemeente sleept in totaal twee prijzen in de wacht. Wethouder Marij Pollux is apetrots: “We zijn van ambitie naar actie gegaan en meer dan 414.000 gewipte tegels zijn het resultaat! Dit succes is te danken aan onze gezamenlijke inzet met bewoners, scholen en de gemeente. Hierdoor hebben we Venlo groener, mooier, schoner en gezonder gemaakt tijdens het NK Tegelwippen.”
 
Dit jaar deed bijna 60 procent van alle Nederlandse gemeenten mee aan het toernooi, dat sinds 2020 jaarlijks terugkeert, en het aantal gewipte tegels nam flink toe. Van 1,5 miljoen tegels in 2021 naar dus meer dan 5,5 miljoen dit jaar. De totale tegelstand staat inmiddels op bijna 14,5 miljoen, gerekend vanaf de eerste editie. In juni werd de 10 miljoenste gewipte tegel gevierd met wiptips van ‘Eigen Huis & Tuin’-expert Boer Tom. Daarnaast pakten Vlamingen ook massaal de schep op tijdens de tweede editie van het Vlaams Kampioenschap Tegelwippen waar inmiddels ruim 5 miljoen tegels zijn vervangen door groen.

Leerlingen Esdal College gaan luchtkwaliteit meten

In de komende periode gaan dertig leerlingen van het Esdal College uit Emmen aan de slag met het meten van de luchtkwaliteit rond de school. Met ‘snuffelfietsen’, fietsen waar sensoren op zitten, kunnen leerlingen zelf fijnstofmetingen doen. Ook meten ze de stikstofdioxide. Het RIVM gaat de verzamelde data gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek en het verbeteren van luchtkwaliteitsmodellen.

Voor het onderzoeksproject over luchtkwaliteit krijgt de school 10 fietssensoren. Leerlingen kunnen de sensoren aan hun fiets vastmaken en hun fiets zo ombouwen tot ‘snuffelfiets’. Daarmee kunnen ze langs hun fietsroutes - bijvoorbeeld naar school - fijnstof meten. Ook gaan de leerlingen stikstofdioxide in de lucht meten. Dit gebeurt met Palmes diffusiebuisjes. Het buisje heeft een vloeistof die van kleur verandert (van geel naar bruin) als het in contact komt met stikstofdioxide. Hoe donkerder de kleur, hoe meer er van de stof er in de lucht zit. Op basis van de metingen gaan ze vervolgens aan de slag met onderzoeksvragen over de luchtkwaliteit.

Schone lucht is belangrijk voor de gezondheid. Daarom werkt de provincie binnen het Schone Lucht Akkoord(verwijst naar een andere website) samen met partners aan het verbeteren van de luchtkwaliteit. Door deelname aan het GLOBE-project ‘Scholieren meten luchtkwaliteit’ worden Drentse scholieren betrokken bij dit onderwerp. Provincie Drenthe bekostigt de deelname van het Esdal College Emmen aan dit project. De verkregen data is toegankelijk voor iedereen via het dataportaal Samen meten van RIVM.

GLOBE is een internationaal netwerk met een wereldwijd onderzoeksprogramma voor middelbare scholieren in samenwerking met NASA, RIVM, KNMI, ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en universiteiten. Het lesmateriaal is geschikt voor verschillende vakken en inzetbaar van vmbo onderbouw tot vwo bovenbouw. GLOBE gaat samen met 22 gemeenten en 8 provincies aan de slag om de luchtkwaliteit in Nederland te meten.

Nationale Klimaatweek start: steeds meer Nederlanders voelen zich medeverantwoordelijk voor tegengaan klimaatverandering

Bijna vier op de tien Nederlanders is zeer gemotiveerd om klimaatvriendelijke keuzes te maken. Dat blijkt uit de jaarlijkse Publieksmonitor Klimaat en Energie. Ook zijn veel Nederlanders gemotiveerd, maar we denken dat andere Nederlanders minder gemotiveerd zijn. Deze onderschatting is volgens gedragswetenschappers één van de redenen waarom actie achterblijft: als we denken dat de ander het niet doet, waarom ik dan wel.  

SHet onderzoek laat daarmee zien waarom de Nationale Klimaatweek 2024, die deze week van start gaat, zo belangrijk is. Een week waarin honderden burgers, bedrijven en organisaties anderen enthousiasmeren tot een duurzamer leven met acties en evenementen door het hele land. Deze vierde editie van de Nationale Klimaatweek telt 260 Klimaatburgemeesters, 176 Klimaatsupporters en 127 gemeenten om Nederland te inspireren.

De Publieksmonitor is een uitgebreide peiling over kennis, houding en gedrag op het gebied van de klimaat- en energietransitie. Met de resultaten wil de overheid inzicht krijgen in de actuele beleving van de klimaat- en energietransitie bij burgers. Belangrijke uitkomsten zijn:

Steeds meer Nederlanders vinden dat zij zelf medeverantwoordelijk zijn voor het tegengaan van klimaatverandering (50% dit jaar vs. 46% in 2023). Het grootste deel vindt dat de verantwoordelijkheid voor het tegengaan van klimaatverandering bij de overheid en grote bedrijven ligt.

Bijna vier op de tien Nederlanders is zeer gemotiveerd om klimaatvriendelijke keuzes te maken. Nederlanders schatten de motivatie van andere Nederlanders tot klimaatvriendelijke keuzes tamelijk laag in: één op de tien denkt dat anderen gemotiveerd zijn tot klimaatvriendelijke keuzes.

Dit jaar geven iets meer Nederlanders dan vorig jaar aan zich in staat te voelen klimaatvriendelijke keuzes te maken (9% dit jaar vs. 7% in 2023). Meer dan de helft geeft aan zeker een bijdrage te kunnen leveren aan een meer duurzame samenleving.

Drie tot vier op de tien Nederlanders denkt impact te kunnen maken met andere keuzes op het gebied van koopgedrag (zoals spullen repareren en tweedehands kopen), reizen, eten en wonen.
Minister Hermans (Klimaat en Groene Groei): “De Nationale Klimaatweek laat zien hoe steeds meer mensen en organisaties zich inzetten voor een beter klimaat en ontdekken dat met duurzame keuzes het leven ook beter en fijner wordt. De motivatie en creativiteit om een positief verschil te maken zijn volop aanwezig zijn bij inwoners, gemeenten en bedrijven. Zo bouwen we samen aan een schoon en welvarend Nederland."

Tijdens de Nationale Klimaatweek zetten 260 Klimaatburgemeesters, verspreid over het hele land, zich in hun stad, dorp of wijk in voor een beter klimaat. Velen van deze Klimaatburgemeesters vervullen die rol al jaren. Naast Klimaatburgemeesters komen onder andere gemeenten, scholen, bedrijven en maatschappelijke organisaties samen om concrete stappen te zetten richting een duurzamere toekomst.

Tijdens de Nationale Klimaatweek worden in heel Nederland activiteiten georganiseerd om bewustwording rond het klimaat te vergroten en mensen te inspireren tot actie. Van workshops en lezingen tot groene initiatieven in de wijk, het programma is breed en divers. De evenementen hebben als doel om zowel individuen als organisaties aan te moedigen om mee te doen en te ervaren hoe dat is: dat vegetarisch eten gezond is en ook lekker kan zijn, dat spullen een tweede leven geven goed voelt en geld bespaart, dat een groenere straat een fijnere plek om te wonen is. En dat het ook beter is voor de aarde. Zo biedt de Nationale Klimaatweek een kans om te leren, te verbinden en samen positieve verandering te realiseren.

Shell wint baanbrekende klimaatzaak

Shell hoeft zijn uitstoot niet met 45 procent te verminderen in 2030, oordeelde het Gerechtshof in Den Haag dinsdag. Het percentage is onvoldoende onderbouwd en het is onduidelijk of het een effectieve manier is om klimaatverandering tegen te gaan.

In 2019 begon Milieudefensie een zaak tegen Shell, waarbij werd geeist dat het bedrijf meer zou doen tegen 'gevaarlijke klimaatverandering'. De rechter was het hiermee eens en oordeelde in 2021 dat Shell over zes jaar zijn uitstoot bijna gehalveerd moest hebben. Shell ging in hoger beroep.

In het hoger beroep heeft de rechter nu een streep gezet door de eerdere uitspraak. Ook het Hof vindt dat op Shell een zorgvuldigheidsplicht rust. Dat betekent dat het bedrijf moet handelen in overeenstemming met het Parijsakkoord en andere internationale afspraken over het klimaat. Maar dat betekent nog niet dat een rechter Shell kan dwingen om de uitstoot met een bepaald percentage te verminderen, aldus het Hof.

Volgens Milieudefensie blijkt uit de internationale klimaatwetenschap dat de wereldwijde uitstoot tussen 2019 en 2030 met 45 procent moet dalen om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graden. Shell vindt echter dat het bedrijf minder hoeft te doen, omdat het geen kolen verkoopt. Steenkool heeft een groter klimaateffect dan olie en gas.

Het Hof geeft Shell gelijk. De klanten van Shell, de mensen en bedrijven die benzine tanken en gas afnemen, zijn geen goede afspiegeling van "het wereldwijde productaanbod en wereldwijde klantaanbod", oordelen de rechters. Daarom kan zo'n wereldwijd percentage niet op een individueel bedrijf worden geplakt.

Bovendien is volgens het Hof onduidelijk of het wel zin zou hebben om Shell een verplicht CO2-doel op te leggen. Als Shell minder olie en gas doorverkoopt, zouden andere bedrijven in dat gat stappen. Het is volgens het Hof "niet aannemelijk dat de fossiele brandstoffen de eindgebruiker niet meer bereiken".

Op een aantal punten krijgt Milieudefensie wel gelijk. Van bedrijven kan worden verwacht dat zij hun steentje bijdragen om klimaatverandering tegen te gaan, en ze moeten daarbij luisteren naar de internationale klimaatwetenschap. Shell heeft een "mensenrechtelijke verplichting om haar CO2-emissies te beperken en zodoende gevaarlijke klimaatverandering tegen te gaan", aldus het Hof.

'Deze uitspraak raakt ons diep. Het is een tegenslag voor ons, de klimaatbeweging en miljoenen mensen over de hele wereld die zich zorgen maken. Maar wie ons een beetje kent, weet dat wij nooit opgeven. Ook hier zullen we samen sterker uitkomen. Het is hoopvol dat de rechter vaststelt dat Shell verantwoordelijk is voor het verminderen van uitstoot en dat bedrijven ook mensenrechten moeten respecteren. Het is een marathon en geen sprint en de race is nog niet gelopen. Vervuilers zijn sterk. Maar met z'n allen zijn wij sterker,' zegt Donald Pols, directeur van Milieudefensie.

De uitspraak vandaag betekent dat belangrijke onderdelen van het eerder vonnis worden teruggedraaid. 'Maar het betekent niet dat we weer bij nul beginnen. De rechter zei dat Shell verantwoordelijk is om zijn CO2-uitstoot te verminderen. Maar de rechter legt Shell helaas geen verplichting op.'
 

Proef afgerond, innovatief bamboescherm geen alternatief voor gewoon geluidscherm

De provincie Noord-Holland, gemeente Amsterdam (Ingenieursbureau), Rijkswaterstaat en de Vervoerregio Amsterdam presenteren het eindrapport over de proef met een geluidscherm van levend bamboe. Het geluidscherm is in 2015 aangelegd langs de N245 tussen Alkmaar en Schagen. Na ruim 8 jaar groeitijd is de proef in de zomer van 2024 afgerond. De conclusie? Het bamboescherm houdt geluid tegen, maar onvoldoende om een gewoon geluidscherm te vervangen.

Met een lengte van 150 meter, een breedte van 6 meter en een hoogte van zo’n 5 meter is het bamboescherm langs de N245 haast niet te missen. Bovendien is het bamboe tijdens de proef gegroeid, waardoor de dichtheid van het scherm is vergroot. Een grotere dichtheid, dus meer planten en stammen per vierkante meter, zorgt ervoor dat er minder geluid doorheen komt. In de eindmeting is dit ook terug te zien: het bamboescherm houdt ongeveer 2 decibel aan geluid tegen. Toch is een geluidsafname van 2 decibel in de praktijk voor het menselijk gehoor niet waarneembaar. De bedoeling was dat het bamboescherm 9 decibel minder geluid zou doorlaten. Dat betekent dat het bamboescherm onvoldoende geluid tegenhoudt om een gewoon geluidscherm te vervangen.

In 2009 ontstond het idee om levend bamboe te gebruiken als duurzaam en groen alternatief voor een gewoon geluidscherm van glas of beton. Volgens onderzoeken zou een geluidreductie van 3 tot 9 decibel haalbaar moeten zijn. Bovendien heeft een geluidscherm van bamboe een positief effect op de beleving van de omgeving, kan deze fijnstof en CO2 opnemen en is de aanleg en het beheer goedkoper dan een regulier geluidscherm. Reden genoeg voor de provincie Noord-Holland, gemeente Amsterdam, Rijkswaterstaat en de Vervoerregio Amsterdam om een proef te starten naar een geluidscherm van levend bamboe. In 2015 is dit scherm vervolgens aangelegd door het aanbrengen van 1.600 niet-woekerende bamboeplanten langs de provinciale weg N245 tussen Alkmaar en Schagen. Een primeur, want het is het eerste scherm ter wereld van levend bamboe dat gemaakt is om geluid tegen te houden.

De uitkomsten van de geluidmetingen dragen bij aan wat er wetenschappelijk bekend is over geluidschermen die gemaakt zijn van levende planten. Er zijn nu nog geen plannen om een vervolgonderzoek te doen. Het bamboescherm wordt binnenkort verwijderd omdat dit geen functie meer heeft op de huidige locatie. De provincie is in gesprek met mogelijke afnemers van het bamboe om te kijken of het hoogwaardig kan worden hergebruikt. Als er geen geschikte afnemer is, wordt het bamboe verwerkt als gft-afval.

Milieu Centraal en Natuur & Milieu confronteren ver-vliegers met reisgedrag

Vier op de tien reizigers is zich nog onvoldoende bewust van de hoge klimaatimpact van verre vliegreizen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Motivaction, in opdracht van Milieu Centraal en Natuur & Milieu, onder 502 Nederlanders van 25 tot 45 jaar met een HBO+ opleiding.

Zo is de CO2-uitstoot van een retourvlucht van Nederland naar Melbourne ongeveer gelijk aan de helft van wat een gemiddeld persoon per jaar uitstoot aan energie in huis, vervoer en voeding. Daarnaast zijn verre vliegreizen van meer dan 4.000 km goed voor 44% van de totale CO2-uitsoot van recreatieve vliegreizen. Om ver-vliegers te confronteren met deze impact en gedragsverandering bij de doelgroep te bevorderen, lanceren de twee organisaties vandaag de online campagne ‘Op vakantie? Denk dichtbij’. Om ze hierbij op weg te helpen heeft Milieu Centraal de Klimaatwijs op reis-tool ontwikkeld. Hiermee krijgen reizigers gemakkelijk inzicht in de klimaatimpact van hun reisplannen en tegelijkertijd inspiratie voor verrassende vakantiebestemmingen dichterbij huis. Voor meer informatie, zie: www.opvakantiedenkdichtbij.nl

Nu de dagen weer donkerder worden, is dit het moment waarop ver-vliegers weer vluchten gaan boeken. Ver-vliegers weten wel degelijk dat minder (ver en vaak) vliegen beter is voor het milieu, maar het daadwerkelijk doen blijft achter en daarom moet er iets veranderen in het keuzeproces wat men doorloopt bij het kiezen van een vakantiebestemming. Dat is hard nodig, want vooral verre vliegreizen hebben een aanzienlijke impact op het klimaat. Uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) blijkt dat vliegreizen verder dan 4.000 km (zoals Bali, Willemstad (Curaçao), Kaapstad, Fiji) die 20% van alle vakantievluchten uitmaken, verantwoordelijk zijn voor 44% van de totale CO2-uitstoot van recreatieve vliegreizen. Dit geeft aan dat een klein deel van de reizigers verantwoordelijk is voor een groot deel van de uitstoot.

De groep reizigers die bovengemiddeld vaak kiest voor verre vliegvakanties (vanaf 4.000 km) heeft een HBO- of WO-opleiding en leeft voornamelijk in grote steden en randgemeenten. Het betreft vooral jongvolwassenen in de leeftijd van 25-34 jaar en 65+’ers. Aangezien de jongeren nog een heel leven voor zich hebben, richt de campagne zich op deze doelgroep.

Milieu Centraal en Natuur & Milieu bieden de ver-vliegers graag handvatten om duurzamere keuzes te maken. Dat doen zij met de Klimaatwijs op reis-tool. De tool biedt inzicht in de klimaatimpact van vakanties en geeft suggesties voor alternatieve bestemmingen dichter bij huis, met als doel CO2-uitstoot te verminderen. Daarnaast stellen de organisaties een gids met alternatieve bucketlistbestemmingen ter beschikking, die reizigers inspireert om vakanties dichterbij te overwegen, zonder concessies te doen aan de beleving; een van de belangrijke waarden voor de doelgroep.

Criteria Stookwijzer aangepast

De Stookwijzer is aangepast en geeft nu stookadvies voor tijdsblokken van zes uur. Ook wordt bij windkracht 2 of minder code rood afgegeven. Daarnaast is de Stookwijzer in de loop van de middag als app op de telefoon beschikbaar.

In juni 2024 adviseerde het RIVM aan het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om de criteria van de Stookwijzer aan te passen. Deze aanpassingen zijn nu doorgevoerd op stookwijzer.nu(externe link). De vernieuwde Stookwijzer kan bijdragen aan het verminderen van overlast door houtrook.

Uit het RIVM-onderzoek bleek dat meer dan de helft van de meldingen over klachten werden gedaan bij windkracht 2 of minder. Bij weinig wind verspreidt houtrook zich minder snel. De vernieuwde Stookwijzer geeft daarom nu bij windkracht 2 of minder code rood af. Het advies is dan om geen hout te stoken.  Als het harder waait dan windkracht 2 geeft de Stookwijzer nu afhankelijk van de hoeveelheid fijnstof in de lucht, code geel, oranje of rood af.

Daarnaast geldt het stookadvies voor een tijdsblok van zes uur. Zo is bijvoorbeeld om 12.00 uur bekend wat het advies is voor het stoken van hout tussen 18.00 en 24.00 uur. Dit geeft stokers eerder inzicht of stoken kan zonder overlast te veroorzaken. Hiervoor werd het advies continue aangepast, wat veel onduidelijkheid gaf bij stokers. Dat het advies voor zes uur geldt geeft meer zekerheid.

Met de introductie van de vernieuwde Stookwijzer en het lanceren van de app wordt het Stookalert voorlopig stopgezet. Er is namelijk overlap ontstaan in de berichtgeving van beide instrumenten. Dit kan voor gebruikers verwarrend zijn. Net als het stookalert geeft de vernieuwde Stookwijzer nu ook ruim van tevoren een advies. Op basis van de ervaringen met de Stookwijzer wordt met het ministerie van IenW(Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) besproken hoe we in de toekomst verder gaan met het stookalert.

Leiden voert zero-emissiezone 1 januari 2025 in

De gemeente Leiden voert de zero-emissiezone (ZE zone) per 1 januari 2025 in. Het doel is om de luchtkwaliteit en de bereikbaarheid van de stad te verbeteren. Daarnaast wordt het fijner om in Leiden te wonen, werken en winkelen. Invoering van de ZE zone is een eerste stap op weg naar het schoon, dus zonder uitstoot, bevoorraden van de binnenstad en het Stationspleingebied. De ZE zone wordt stap-voor-stap ingevoerd. Tijdens de invoering is er steeds aandacht voor die ondernemer die nog niet kan voldoen aan de eisen.

Om het doel te bereiken werkt de gemeente Leiden samen met de Stichting Ondernemend Leiden, Centrummanagement Leiden, de landelijke brancheorganisaties Transport en Logistiek Nederland, Techniek Nederland, VNO-NCW Rijnland, Horeca Nederland afdeling Leiden en Evofenedex. Deze partijen hebben hiervoor in 2020 een samenwerkingsovereenkomst getekend: het ‘Convenant Stedelijke Distributie 071’. De samenwerkingspartijen geven aan ‘dat veel ondernemers zich al goed hebben voorbereid. Zij hebben al geïnvesteerd in schoon en slim vervoer. Met de invoering van de ZE zone voert de gemeente een duidelijk beleid waar ondernemers op kunnen vertrouwen.’

De ZE zone wordt stap-voor-stap ingevoerd. Op 1 januari 2025 geldt de zone alleen voor bepaalde dieselbestelbussen (emissieklasse 4 of lager). Naar verwachting is dat 10 tot 15% van alle bussen die nu in Leiden rijden. Schonere dieselbestelbussen (met emissieklasse 5) kunnen nog tot 1 januari 2027 in de ZE zone rijden. Voor nog schonere voertuigen (emissieklasse 6) geldt dat tot 2028. Voor vrachtwagens gelden andere regels. Met de kentekencheck op de website is direct bekend voor welke voertuigen de regels gelden.

Voor die ondernemers die in 2025 met de invoering van de ZE zone te maken krijgen, belooft de gemeente Leiden een soepel beleid te voeren met aandacht voor ondernemers. Uitgangspunten zijn haalbaarheid en betaalbaarheid. Ontheffingen gelden onder andere bij dreigend faillissement, voor ondernemers die binnenkort met pensioen gaan of voor die ondernemers voor wie nu nog geen geschikte elektrische bedrijfswagen te koop is. Ook zijn er dagontheffingen voor wie slechts af en toe de ZE zone hoeft in te rijden. Daarnaast biedt de gemeente via een onafhankelijk adviseur van Zuid-Holland Bereikbaar gratis hulp aan bij vragen over alternatief vervoer, ontheffingen, vrijstellingen of laden.

CO2-uitstoot vervoerssector stijgt; miljarden euro’s klimaatschade door vliegen en SUV’s

De klimaatrecords en -rampen volgen elkaar in snel tempo op, maar de wereldwijde CO2-uitstoot blijft onverminderd hoog. Tussen 1990 en 2022 stegen de CO2-emissies in de transportsector gemiddeld met 1,7 procent per jaar. Het Internationaal Energie Agentschap voorspelt dat deze emissies tot 2030 verder gaan groeien, terwijl ze met 3% moeten dalen om binnen de afspraken van het Klimaatakkoord van Parijs te blijven.

Het IEA stelt dat SUV’s de grootste boosdoeners zijn binnen de vervoerssector. Als we de totale CO2-uitstoot van alle SUV’s bij elkaar optellen, dat neemt deze uitstoot de vijfde plaats in op de wereldranglijst van CO2-emissies, net achter Rusland en voor Japan. Ook de CO2-uitstoot van het vliegverkeer draagt significant bij aan de klimaatcrisis.

Uit de nieuwe berekeningen van Oxfam Novib blijkt dat de CO2-uitstoot van het mondiale vliegverkeer tussen 1990 en 2023 bijna 434 miljard euro aan economische klimaatschade heeft veroorzaakt. Op 11 november start de volgende VN-klimaattop in Azerbeidzjan.

Oxfam Novib pleit voor een hogere en progressieve belasting op zwaar vervuilende manieren van vervoer, die vooral door de hoogste inkomens gebruikt worden, te beginnen met SUV’s en veel vliegen. Deze belasting kan jaarlijks circa 3,7 tot 4,4 miljard euro aan klimaatfinanciering opleveren. Dit geld is hard nodig voor landen die nu al zwaar worden getroffen door de klimaatcrisis, die vooral veroorzaakt wordt door rijke landen.

Gemiddeld maken 50 van de rijkste miljardairs ter wereld 184 privéjetvluchten per jaar en brengen daarmee 425 uur in de lucht door. De CO2-uitstoot van deze vluchten is net zoveel als een gemiddeld persoon in 300 jaar zou produceren.  

De twee privéjets van miljardair en Amazon-eigenaar Jeff Bezos brachten in een periode van twaalf maanden bijna 25 dagen in de lucht door. Dit resulteert in evenveel CO-uitstoot als de gemiddelde Amazon-werknemer in de VS in 207 jaar zou produceren.

Wereldwijd is 1 procent van de mensen die vliegen verantwoordelijk voor de helft van alle CO2-emissies. De enorme CO2-uitstoot van deze hele kleine groep veelvliegers is verantwoordelijk voor de helft van de economische klimaatschade die het mondiale vliegverkeer tussen 1990 en 2023 heeft veroorzaakt. Die bedraagt meer dan 434 miljard euro. De verwachting is dat het vliegverkeer blijft groeien. Dit betekent dat de klimaatschade de komende decennia kan oplopen tot 7.700 miljard euro. Ongeveer 3% van de Nederlanders vliegt vijf of meer keer per jaar.

Sporen van asbest gevonden in delen monument Short Sterling in Bos der Onverzettelijken

Er zijn sporen van asbest gevonden in delen van het Short Sterling monument in het Bos der Onverzettelijken. De gemeente Almere heeft het monument voorlopig afgezet met hekken.

Er is geen gevaar voor de gezondheid zolang het monument niet wordt aangeraakt. Het monument wordt binnenkort nader onderzocht.

De Omgevingsdienst Flevoland, Gooi en Vechtstreek (OFGV) heeft een paar monters van het monument genomen, omdat er een vermoeden was dat er in delen van het monument asbest zou kunnen zitten.

De gemeente heeft hierover contact gehad met de OFGV en de Inspectie Leefomgeving & Transport. Eén afgenomen monster bleek positief. Als alle testresultaten binnen zijn kan er gekeken worden naar mogelijkheden om het monument zo te behandelen dat er geen asbestvezels kunnen vrijkomen.

CO2 voetafdruk van Nederlandse verzekeraars en pensioenfondsen scherper in beeld

Nederlandse verzekeraars en pensioenfondsen beleggen niet alleen direct in beursgenoteerde aandelen en bedrijfsobligaties, maar ook indirect, via beleggingsinstellingen.

Nieuwe DNB-cijfers over de CO2‑uitstoot van niet-financiële ondernemingen omvatten zowel directe als indirecte beleggingen, en geven daarmee een completer beeld van de CO2‑uitstoot van pensioenfondsen en verzekeraars.

Daaruit komt naar voren dat de relatieve uitstoot gerelateerd aan economische productie over de periode 2020-2021 lager is als indirecte beleggingen worden meegerekend, terwijl de absolute uitstoot hoger is. Dat laatste komt doordat beleggingsinstellingen nu ook in de analyse zijn meegenomen.

Eind 2021 belegden verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen (ICPF’s) in Nederland € 514 miljard direct in beursgenoteerde aandelen en bedrijfsobligaties, en nog eens € 376 miljard indirect via Nederlandse beleggingsinstellingen. Bij de beoordeling van de CO2‑uitstoot die gepaard gaat met deze ICPF-portefeuilles moeten zowel directe als indirecte beleggingen in overweging worden genomen om de risico's van verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen nauwkeuriger in beeld te brengen. Vanuit het oogpunt van toezicht en financiële stabiliteit hebben we gekeken naar de transitierisico's die voortvloeien uit een waardedaling van – met name – CO2‑intensieve bedrijven, als gevolg van de maatschappelijke transitie naar een CO2‑neutrale economie in 2050.

Gasunie stelt nieuwe ambitie vast: klimaatneutraal in 2045

Gasunie heeft haar nieuwe Klimaat Actieplan gepresenteerd. Dit plan biedt een transparante samenvatting van de acties die Gasunie onderneemt om de opwarming van de aarde tegen te gaan en haar infrastructuur te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Het Klimaat Actieplan bouwt voort op het eerste klimaatplan van juli 2023 en geeft een duidelijker beeld van de inspanningen en resultaten tot nu toe.

In het Klimaat Actieplan spreekt Gasunie de ambitie uit om in 2045 klimaatneutraal te zijn en netto geen bijdrage meer te leveren aan de opwarming van de aarde. Om daar te komen, onderneemt het bedrijf 28 verschillende acties om zijn emissies in scope 1, 2 en 3 terug te dringen. Ondanks de uitdagingen, zoals de veranderde gasstromen in Europa door de Russische oorlog in Oekraïne, die voor meer eigen uitstoot zorgen, is Gasunie vastberaden om haar reductiedoelen te bereiken. Het bedrijf ligt op koers om zijn methaanemissies in tien jaar tijd met 45 procent terug te brengen.

Gasunie speelt een cruciale rol in de energietransitie als beheerder van het hoofdtransportnet voor aardgas in Nederland en een deel van Duitsland. De komende jaren investeert Gasunie grootschalig in infrastructuur voor het transport en de opslag van waterstof, CO2, warmte en groen gas. De grote problemen met elektrificatie, zoals congestie, lange wachttijden en stijgende nettarieven, tonen de noodzaak van een samenhangend, geïntegreerd energiesysteem aan. Duurzame gassen kunnen zeer kostenefficiënt bijdragen aan het transporteren en opslaan van energie vanwege hun hoge energiedichtheid.