Stikstofvervuiling maakt hooikoorts erger

Stikstofvervuiling heeft niet alleen gevolgen voor het milieu, maar kan ook onze gezondheid rechtstreeks beïnvloeden. Nieuw onderzoek van KU Leuven en Sciensano, gepubliceerd in The Lancet Planetary Health, toont aan dat graslanden bemest met stikstof tot zes keer meer stuifmeel produceren. Bovendien blijkt dat dit stuifmeel bij hooikoortspatiënten sterkere allergische reacties uitlokt.

Pollenallergie of hooikoorts treft wereldwijd steeds meer mensen en gaat gepaard met uiteenlopende gezondheidsklachten. Behalve de persoonlijke gevoeligheid aan pollen, speelt ook de milieublootstelling een belangrijke rol voor patiënten. Onderzoekers van KU Leuven, Sciensano en UAntwerpen onderzochten of stikstofvervuiling – afkomstig van bijvoorbeeld verkeer en landbouw – ook bijdraagt aan de ernst van allergieën.

De onderzoekers hebben pollen verzameld uit graslanden in België, zowel met als zonder stikstofbemesting. Graslanden die met stikstof waren verrijkt, produceerden niet alleen zes keer meer stuifmeel, maar dat stuifmeel lokte ook sterkere immuunreacties uit bij hooikoortspatiënten.

Om de impact van stikstof op pollen en allergische reacties in kaart te brengen, vergeleek het onderzoeksteam vijftig Belgische graslanden: telkens een met en een zonder stikstofbemesting. In elk van deze gebieden werd pollen verzameld en geanalyseerd. Vervolgens werden de stuifmeelstalen getest bij twintig volwassen hooikoortspatiënten. Daarbij werd onder andere gekeken naar hoe sterk hun afweercellen reageerden op het pollen, en hoeveel antistoffen ze in hun bloed hadden. “Dankzij deze opzet – waarbij dezelfde patiënten werden blootgesteld aan verschillende pollenstalen – konden we nauwkeurig bepalen welk stuifmeel het meest allergisch maakt, los van andere invloeden”, legt professor Raf Aerts (KU Leuven & Sciensano) uit.

Het is al langer bekend dat stikstof een negatieve impact heeft op de biodiversiteit maar dit onderzoek toont voor het eerst de mogelijke directe impact op de volksgezondheid. “De studie belicht een aspect van stikstofvervuiling dat tot nu toe onbekend was en toont nieuwe, negatieve gevolgen van stikstofverrijking”, aldus professor Tobias Ceulemans (UAntwerpen & KU Leuven).