Tegelijkertijd wordt de roep een toekomstvisie op klimaat die verder kijkt dan de komende jaren steeds luider. Burgers, bedrijven en medeoverheden moeten weten waar ze aan toe zijn, voor hun onderneming en investeringen. De WKR roept een nieuw kabinet dan ook op om Nederland verder te helpen en houvast en perspectief te bieden. Volgens de raad is lange termijn consistent klimaatbeleid geholpen met een Klimaatvisie die geborgd is in de beleidscyclus en een toekomstcommissie die erop toe ziet dat in de Tweede Kamer vaker over de lange termijn gaat. Dit staat in een nieuw advies van de WKR “Vaart maken met visie”.
Door een gebrek aan betrouwbaar en consistent overheidsbeleid, vertragen bedrijven die vooroplopen in duurzaam ondernemen hun tempo of vallen zelfs om. Burgers willen wel bijdragen aan verduurzaming, maar weten niet wat van hen wordt verwacht of waar ze goed aan doen. Ook kunnen ze voor onaangename verrassingen komen te staan, bijvoorbeeld als een duurzame investering in zonnepanelen of elektrisch rijden onverwacht tot hogere kosten leidt. De WKR heeft de roep tot visie in de samenleving onderzocht en concludeert dat de huidige overheidsvisies te wispelturig zijn en te veel gericht op de korte termijn. Dit geldt zowel voor mitigatiebeleid als adaptatiebeleid. Veel beleidsstrategieën - zoals het Klimaatplan - kijken slechts tien tot twintig jaar vooruit. De focus lijkt te liggen op het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen met 55% in 2030, maar het is de vraag of de willekeurige maatregelen daartoe leiden. Bovendien lijken de maatregelen weinig samenhang te hebben.
De WKR pleit daarom voor een toekomstvisie op de klimaatneutrale en klimaatbestendige samenleving in 2050. Deze klimaatvisie; schetst een toekomstbeeld van de samenleving over minimaal 25 jaar, met een doorkijk tot 100 jaar; maakt het mogelijk om uit te zoomen en zo kansen en knelpunten tussen klimaat- en andere beleidsdoelen te zien die je met een kortetermijnblik over het hoofd ziet; biedt duidelijkheid en perspectief aan burgers, bedrijven en medeoverheden en maakt de voordelen van een klimaatneutrale, klimaatbestendige samenleving invoelbaar.
Het is belangrijk dat de samenleving wordt betrokken bij de visieontwikkeling, om tot een breed gedragen beeld te komen van wat gewenst is in de toekomst. Het gebruik van verhalen en verbeelding helpen hierbij. Om de samenhang met verschillende maatschappelijke opgaven te zien - zoals bijvoorbeeld woningbouw, stikstof of netcongestie – moeten meerdere ministeries betrokken zijn. Het is bovendien noodzakelijk dat een Klimaatvisie doorwerkt in het ontwerpen, uitvoeren en evalueren van beleid. Het opstellen van de Klimaatvisie moet voorafgaand aan het Klimaatplan gebeuren en verankerd worden in de klimaatbeleidscyclus. De minister voor Klimaat moet het voortouw nemen in het realiseren van de Klimaatvisie, in samenspraak met andere departementen, het parlement én de samenleving.
Aanbevelingen van de WKR in het kort:
Laat de klimaatminister het opstellen van de Klimaatvisie coördineren.
Richt een parlementaire commissie voor de toekomst op die de Klimaatvisie bespreekt
Maak de ambtelijke top verantwoordelijk voor interdepartementale afstemming van de Klimaatvisie
Betrek burgers bij het opstellen van de Klimaatvisie.
Zorg voor doorwerking van de Klimaatvisie in het ontwerpen, uitvoeren en evalueren van beleid.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten