Energie- en afvalbedrijf HVC wil meer milieuwinst met concretere maatregelen

Nederland heeft de mond vol van circulaire economie maar wetgeving om echt milieuwinst te boeken blijft nog steeds uit. De werkelijkheid is dat in 2024 op nationale schaal nog nooit zoveel producten en grondstoffen zijn ingevoerd én er nog nooit zo’n grote export van goederen was. Daarnaast hebben afvalverbrandingsovens het in Nederland nog nooit zo druk gehad, ook die van ons. Aldus algemeen directeur Dion van Steensel van publiek energie- en afvalbedrijf HVC in het jaarverslag over 2024.

Het hoogste doel van HVC is om zoveel mogelijk milieuwinst te realiseren door CO2-uitstoot te vermijden en te minimaliseren. Dat doet het publieke bedrijf door het ontwikkelen van duurzame warmtebronnen en het aanleggen van warmtenetten om zo woonwijken aardgasvrij te maken. Door het afvangen van CO2 én door zich te richten op het terugdringen van de hoeveelheid (te verbranden) restafval van haar 52 aandeelhoudende gemeenten. Een manier om tot een afname van de hoeveelheid restafval per inwoner te komen, is het recycle-tarief. Steeds meer gemeenten waar HVC de afvalinzameling verzorgt, voeren deze prijsprikkel in. In de twee gemeenten waar het recycle-tarief in 2024 inging, nam de hoeveelheid restafval af met gemiddeld 43,5%.

Door het stimuleren van afvalpreventie, het scheiden van afval en het hergebruiken van grondstoffen, doet HVC aan de ‘achterkant’ wat zij kan om afval te voorkomen. Maar de sleutel tot milieuwinst ligt volgens de directeur van het bedrijf in de ‘voorkant’. Van Steensel: “Ieder jaar neemt de hoeveelheid plastic verpakkingen, afgedankte elektronica en niet-herbruikbaar textiel toe. Als we zo ongebreideld blijven consumeren zoals we nu doen, houden we een enorme uitstoot van schadelijke broeikasgassen om al die producten te maken, te transporteren en uiteindelijk weg te gooien. Het is cruciaal dat dit verandert. Het gaat er dus om dat we minder consumeren, minder grondstoffen en energie gebruiken en er tegelijk voor zorgen dat producten langer gebruikt kunnen worden en altijd te repareren zijn.”

Om daarnaast echt schaarse grondstoffen, zoals fosfaat en sommige aard- en edelmetalen, te behouden, vindt HVC dat er in de afvalfase met strenge wetten voor gezorgd moet worden dat ze in de cirkel blijven. “Als Nederland in 2050 100% circulair wil zijn, is het nodig om serieus verantwoordelijkheid te nemen en op álle fronten wetgeving op te tuigen en concrete maatregelen te treffen. Ik vind het begrip circulaire economie daarom ook nietszeggend. Het geeft een goed gevoel, maar leidt zeker niet tot de veranderingen die nodig zijn om echte milieuwinst te boeken”, aldus Van Steensel.

Positief is HVC over het klimaatbeleid waarbij afvalenergiecentrales gaan betalen voor de uitstoot van CO2. Hierdoor wordt de inzet op afvalpreventie, afvalscheiding en recycling aantrekkelijker dan afval verbranden.