Stadsvijvers stoten per jaar net zoveel broeikasgassen uit als 200.000 auto’s

Naast rivieren, plassen en sloten blijken ook stadsvijvers veel bij te dragen aan broeikasgasuitstoot. In deze vijvers komen bubbels met het broeikasgas methaan naar het oppervlak. En dit zal alleen nog maar meer toenemen bij hogere temperaturen. Dat schrijven onderzoekers van de Radboud Universiteit in het wetenschappelijke tijdschrift Limnology and Oceanography.

Door klimaatverandering en de stijgende temperatuur worden er over de hele wereld steeds meer methaanbubbels gevormd. Dit zijn bellen gas die zich in de bodem ontwikkelen, naar boven borrelen en via het wateroppervlak in de atmosfeer terecht komen. Eerder onderzoek van onder meer de Radboud Universiteit liet zien dat deze bubbels zich vormen in ondiepe meren, plassen, rivieren en draslanden.

Maar hoe het zit in stadswateren was onduidelijk. ‘We hebben nu voor het eerst in kaart gebracht wat de uitstoot van een stadsvijver is’, vertelt biologe Tamara van Bergen.

De biologen bekeken elke maand hoeveel broeikasgas een stadsvijver in Malden (Gelderland) van iets minder dan 1 hectare groot uitstootte. Daarvoor gebruikten zij een zogeheten greenhouse gas analyser – een apparaat dat meet hoeveel broeikasgassen, zoals CO2 en methaan er aan het wateroppervlak vrijkomen – in het midden en aan de oever van de vijver. En daarnaast vingen de biologen met een trechter methaanbubbels op. Van Bergen: ‘Zo weten we nu dus dat ook een stadsvijver veel broeikasgassen uit stoot, vooral methaan.’

De broeikasgassen ontstaan doordat bacteriën in de bodem organisch materiaal – zoals bladafval en algen – opeten. Door het inspoelen van straatvuil en bladeren van bomen wordt het water en de bodem van de vijver steeds rijker aan voedingsstoffen voor deze bacteriën. ‘Er ontstaat een dikke drab op de bodem, er komen ook meer algen en je ziet meer kroos op het wateroppervlak drijven’, vertelt biologe Sarian Kosten. Maar ook de mens draagt bij. Kosten: ‘Het voeren van de eendjes en het afspoelen van hondenpoep in de stadsvijver zorgen ook voor een nutriëntrijkere omgeving.’

Kosten liet in eerder onderzoek zien dat het vrijkomen van methaan zeer sterk toeneemt bij opwarming. Zo zorgt klimaatverandering voor verdere uitstoot van broeikasgassen, wat weer leidt tot een verdere verhoging van de temperatuur. Hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel.

De biologen hebben deze emissie ook doorgerekend voor alle stadswateren in Nederland. Van Bergen: ‘De uitstoot die we voor stadsvijvers in heel Nederland hebben geschat is te vergelijken met de uitstoot van ongeveer 200.000 auto’s per jaar. Vergeleken met andere stilstaande watersystemen in een gematigd klimaat is vooral de methaanemissie behoorlijk hoog.’