Verbod op varend ontgassen van giftige stoffen komt er toch

In januari 2023 concludeerden onderzoekers Alessandra Arcuri en Abdurrahman Erol van Erasmus School of Law dat een verbod op uitstoot van giftige en kankerverwekkende stoffen door binnenvaartschepen in Nederland mogelijk is en waarschijnlijk zelfs verplicht is.

De minister van Infrastructuur en Waterstaat Mark Harbers liet initieel als reactie op het Rapport ‘Floating Degassing in the Netherlands: Rights and Obligations under International Law’ weten van mening te zijn dat Nederland niet zomaar over kon gaan tot een ontgassingsverbod. Nu lijkt de minister hierop terug te komen en wil hij het verbod in 2024 invoeren.

De aankondiging van het verbod wordt met open armen ontvangen door de binnenvaartsector. Dagelijks laten binnenvaartschippers giftige dampen uit hun tanks ontsnappen na levering van olie- of chemische producten aan klanten om de tanks schoon te maken voor een nieuwe lading, bijvoorbeeld op het Markermeer of het IJsselmeer. Bij dit ontgassen loopt het scheepspersoneel het risico van hoofdpijn, koorts en rode ogen. De dampen zijn kankerverwekkend, tasten de bloedlichamen aan en kunnen schadelijk zijn voor de voortplanting.

Lange tijd werd gedacht door meerdere ministers van Infrastructuur en Waterstaat dat Nederland geen ontgassingsverbod konden invoeren, omdat Zwitserland en Frankrijk het zogeheten ontgassingsverdrag nog niet hebben geratificeerd. Meerdere internationale verdragen zouden in de weg staan aan het alvast invoeren van een Nederlands verbod, wanneer niet alle verdragslanden de verdragstekst hebben goedgekeurd. In opdracht van Omroep Flevoland onderzochten Arcuri en Erol deze bewering en zij kwamen tot een andere conclusie.