Waarom bestaan er nauwelijks alternatieven voor het schadelijke PFAS?
In een enkele ochtend kom je, soms zonder het te beseffen, al meerdere keren in contact met PFAS. Van de koekenpan waarin je je eitje bakt, tot de regenjas die je beschermt tegen de stortbui, en van de dagcrème op je wangen tot de mascara op je wimpers: PFAS is overal om ons heen. Deze stoffen zijn afgeleid van fluor, en staan bekend om hun eigenschappen om vet, vuil en water af te stoten.
PFAS is chemisch gezien uniek. Bijna alle moleculen houden ofwel van water, ofwel van vet. PFAS zit daar tussenin. Dat komt door de hoeveelheid fluor in PFAS; die maakt het geheel water-, vet- en vuilafstotend. Juist die fluorverbindingen die PFAS zijn nuttige eigenschap geven, zijn bijzonder moeilijk afbreekbaar. Dat afbraakproces verloopt langzaam, waarbij giftige afbraakproducten ophopen in milieu, mens en dier en daar schade veroorzaken. Doordat de onderdelen die PFAS nuttig maken ook de problemen veroorzaken, laten ze zich niet zomaar vervangen door een veilige variant.
Hoewel de schadelijke effecten van PFAS steeds duidelijker worden, en de urgentie voor alternatieven toeneemt, loopt er maar weinig onderzoek naar de ontwikkeling van PFAS-alternatieven. In plaats daarvan ligt de nadruk nog op de stofjes monitoren, aldus Van Haveren. Ook in Wageningen houden wetenschappers vooral toezicht op PFAS. Daarom pleit Van Haveren voor grootschalige onderzoeken naar alternatieven.
Tot nu toe durven wetenschappers dit probleem nog niet goed aan te pakken, simpelweg omdat het echt heel moeilijk is, verklaart de onderzoeker. Zelf startte hij dit jaar samen met collega’s een onderzoek naar PFAS-alternatieven. 'We richten ons nu op de essentiële groep PFAS. Voor mij horen daar onder andere verpakkingen en coatings bij.'
Geen opmerkingen: