Blootstelling GenX en PFOA via moestuingewassen overschrijdt grenswaarden niet

In principe is het veilig om gewassen te eten uit moestuinen in Dordrecht, Papendrecht en Sliedrecht. Toch adviseert het RIVM om gewassen uit moestuinen binnen een straal van een kilometer rondom de fabriek met mate te consumeren (niet te vaak of te veel). Reden hiervoor is dat omwonenden ook via drinkwater en lucht met GenX en PFOA in aanraking komen of zijn gekomen.

In groenten en fruit uit moestuinen die verder dan een kilometer van de fabriek liggen, zijn de concentraties van GenX en PFOA zo laag dat de gewassen veilig kunnen worden gegeten, ook als mensen via de twee andere bronnen in aanraking komen of zijn gekomen met deze twee stoffen.

Tien moestuinen onderzocht

Eind augustus 2017 heeft het RIVM bij 10 moestuinen rondom de fabriek van DuPont/Chemours monsters van groenten genomen: in Dordrecht en Papendrecht op drie locaties en op vier in Sliedrecht. Op alle locaties zijn van drie categorieën groenten (blad-, knol- en vruchtgroenten) monsters genomen. In alle onderzochte moestuinen rond de fabriek zijn sporen van GenX en/of PFOA gevonden waarvan de hoeveelheid niet kon worden gekwantificeerd. In 14 procent van de monsters rond de fabriek is GenX aangetroffen in meetbare hoeveelheden en in 4 procent van de monsters PFOA. 

Op één locatie, minder dan 1 kilometer ten noordoosten van de fabriek, zijn hogere concentraties GenX in groente (in andijvie, bieten, selderij, sla en tomaten) en PFOA (in bieten) aangetroffen dan op de andere 9 locaties.

Het RIVM heeft deze hoogste concentraties gebruikt om te berekenen of het veilig is om de gewassen uit moestuinen te eten. Daarbij is aangenomen dat mensen hun leven lang uitsluitend groenten uit hun eigen tuin eten. Onder deze worst-case omstandigheden overschreed de blootstelling van beide stoffen via voedsel de gezondheidskundige grenswaarden niet. Als de blootstelling onder deze grenswaarden blijft is deze veilig.

Er worden aanvullend grondmonsters uit de moestuinen geanalyseerd op de hoeveelheid GenX en PFOA. Begin mei 2018 zijn de resultaten hiervan bekend. Hieruit moet duidelijk worden of de grond waarop de gewassen zijn geteeld geschikt is voor moestuingebruik.